Straitéis maidir le Comhionannas Inscne

An méid a baineadh amach i dtaca le comhionannas inscne

Tá éagothromaíocht fós ann ach tá dul chun cinn suntasach déanta ag an Aontas Eorpach maidir le comhionannas inscne le roinnt mhaith blianta anuas. Rinneadh an dul chun cinn sin a bhuí le

• reachtaíocht maidir le cóir chomhionann
• comhionannas inscne a chur san áireamh i ngach beartas
• bearta sonracha chun staid na mban a fheabhsú

Tá treochtaí dearfacha ann, cuir i gcás líon na mban i margadh an tsaothair a bheith ag méadú, agus an dul chun cinn atá déanta acu maidir le hoideachais agus oiliúint níos fearr a fháil.

Mar sin féin, tá bearnaí inscne ann fós agus i margadh an tsaothair tá ionadaíocht níos mó ag na mná in earnálacha ina n-íoctar pá níos ísle agus níl dóthain ionadaíochta acu i bpoist ina mbítear ag déanamh cinntí.

An Straitéis maidir le Comhionannas Inscne 2020-2025

Is éard a fhíoraítear le Straitéis an Aontais maidir le Comhionannas Inscne gealltanas Choimisiún von der Leyen chun Aontas an Chomhionannais a bhaint amach. Mar chuid den Straitéis, cuirtear i láthair cuspóirí agus gníomhaíochtaí beartais chun dul chun cinn suntasach a dhéanamh i dtreo Eoraip ina bhfuil comhionannas ann idir fir agus mná faoi 2025. Aontas ina bhfuil mná agus fir, cailíní agus buachaillí, agus a gcuid éagsúlachtaí ar fad, saor lena mbealach féin a dhéanamh sa saol, Aontas ina bhfuil comhionannas deiseanna ann le go bhféadfaidh siad a bheith rathúil sa saol, Aontas inar féidir leo a bheith rannpháirteach sa tsochaí Eorpach agus a bheith i gceannas uirthi, is é sin an sprioc atá leagtha síos.

Is iad na príomhchuspóirí atá ann deireadh a chur leis an bhforéigean inscne-bhunaithe; cur in aghaidh steiréitíopaí inscne; na bearnaí inscne i margadh an tsaothair a líonadh; rannpháirtíocht chothrom a bhaint amach thar na hearnálacha éagsúla den gheilleagar; aghaidh a thabhairt ar an mbearna idir fir agus mná ó thaobh pá agus pinsin de; an bhearna idir fir agus mná ó thaobh cúraim de a dhúnadh agus cothromaíocht inscne a bhaint amach sa chinnteoireacht agus sa pholaitíocht. Leanann an Straitéis cur chuige déach i leith príomhshruthú inscne, in éineacht le gníomhaíochtaí spriocdhírithe. Is prionsabal cothrománach freisin é an trasnachas chun an Straitéis a chur i bhfeidhm. Cé go ndírítear sa Straitéis ar ghníomhaíochtaí laistigh den Aontas, tá sé ar aon dul le beartas seachtrach an Aontais maidir le comhionannas inscne agus cumhachtú na mban.

Ar cheann de na chéad nithe a mbeidh toradh praiticiúil air mar chuid den Straitéis, mhol an Coimisiún bearta ceangailteacha trédhearcachta pá an 4 Márta 2021.

An 8 Márta 2022 ghlac an Coimisiún Eorpach togra nua uile-Aontais le haghaidh treoir chun foréigean in aghaidh na mban agus foréigean teaghlaigh a chomhrac. Leis an togra nua sin, féachtar le rialacha íosta spriocdhírithe a thabhairt isteach maidir le cearta an ghrúpa sin d’íospartaigh na coireachta, sin agus coir a dhéanamh as cineálacha foréigin in aghaidh na mban agus as an gcibearfhoréigean.

Is cloch mhíle é an Treoir maidir le cothromaíocht inscne ar bhoird chorparáideacha, lena bhféachtar leis an gcothromaíocht inscne a fheabhsú i bpoist chinnteoireachta chorparáideacha sna cuideachtaí liostaithe is mó san Aontas. Tar éis 10 mbliana de chaibidlíocht, glacadh an Treoir ar deireadh an 22 Samhain 2022.

An 8 Márta 2023 sheol an Coimisiún Eorpach feachtas chun cur in aghaidh steiréitíopaí inscne. Leis an bhfeachtas uile-Aontais sin téitear i ngleic le steiréitíopaí inscne a mbíonn tionchar acu ar na fir agus ar na mná araon i réimsí éagsúla den saol, lena n-áirítear roghanna gairme, comhroinnt na bhfreagrachtaí cúraim agus cinnteoireacht. Tá sé ina sprioc nithiúil de chuid na Straitéise maidir le Comhionannas Inscne 2020-2025.

An tuarascáil bhliantúil maidir le comhionannas inscne

Tuarascáil 2023 maidir le comhionannas inscne san Aontas, is í sin an tríú tuarascáil faoin Straitéis maidir le Comhionannas Inscne 2020-2025. Déantar breithniú sa tuarascáil ar sheasamh an Aontais agus na mBallstát i dtaca le comhionannas inscne. Is éard a chuirtear i dtábhacht inti an méid a bhain an tAontas amach sna cúig phríomhréimse a chumhdaítear sa straitéis, sin agus tugtar samplaí eiseamláireacha ó na Ballstáit agus ó thionscadail atá maoinithe ag an Aontas sna réimsí sin.

Féach na tuarascálacha uile a bhí ann roimhe maidir le Comhionannas Inscne (Níor foilsíodh aon tuarascáil in 2016 ná 2020)

Rannpháirtíocht straitéiseach maidir le comhionannas inscne

Leis an rannpháirtíocht straitéiseach maidir le comhionannas inscne 2016-2019 sainíodh an creat d’obair an Choimisiúin Eorpaigh amach anseo i dtreo comhionannas inscne le linn na tréimhse dá dtagraítear.

Dírítear sa rannpháirtíocht straitéiseach ar na 5 réimse tosaíochta seo a leanas:

• líon na mban i margadh an tsaothair agus neamhspleáchas eacnamaíoch ban agus fear a mhéadú
• an bhearna idir mná agus fir ó thaobh pá, tuarastail agus pinsin a chúngú, agus ar an dóigh sin bochtaineacht i measc na mban a chomhrac;
• comhionannas a chur chun cinn idir mná agus fir sa chinnteoireacht
• an foréigean inscne-bhunaithe a chomhrac agus tacaíocht a thabhairt do dhaoine a n-imrítear an foréigean sin orthu agus iad a chosaint
• an comhionannas inscne agus cearta na mban a chur chun cinn

Sa rannpháirtíocht straitéiseach leagtar amach cuspóirí i ngach ceann de na réimsí tosaíochta sin agus sainaithnítear breis agus 30 gníomhaíocht nithiúil freisin. Athdheimhnítear ann an gealltanas i dtaca le príomhshruthú inscne: déanfar an comhionannas inscne a chur san áireamh i mbeartais uile an Aontais agus i ngach clár a mhaoiníonn sé.