Ar aghaidh go dtí an príomhábhar

Fuinneamh

An méid atá á dhéanamh ag an gCoimisiún

Tá an Coimisiún Eorpach tiomanta do bheartas lena gcuirfear le huaillmhian an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip, is é sin a bheith neodrach ó thaobh carbóin de faoi 2050. Dírítear sna beartais sin freisin ar bhorradh a chur faoin margadh fuinnimh inmheánach agus ár bhfuinneamh a dhéanamh níos sláine, níos inbhuanaithe agus níos inacmhainne. Cé gurb iad na Ballstáit a roghnaíonn a meascán fuinnimh féin, tá rialacha coiteanna ann a bhaineann le margadh fuinnimh an Aontais. Ina measc sin tá rialacha chun a chinntiú go bhfuil slabhra an tsoláthair fuinnimh chomh héifeachtúil agus chomh slán agus is féidir, sábháilteacht núicléach san áireamh, chomh maith le rialacha maidir le spriocanna a leagan síos i dtaca le héifeachtúlacht fuinnimh, fuinneamh ó fhoinsí in-athnuaite agus idirnaisc thrasteorann. Ar leibhéal an tomhaltóra freisin, is ríléir an tionchar a bhí ag na rialacha maidir le héicidhearthóireacht agus lipéadú fuinnimh ar dhlús a chur le hinfheistíochtaí i dteicneolaíochtaí atá níos tíosaí ar fhuinneamh. Tá ról lárnach ag an bhfuinneamh i dtreochlár an Choimisiúin, an Comhaontú Glas don Eoraip, agus in 2020 d’fhoilsigh an Coimisiún roinnt tionscnamh agus straitéisí nua a chuideoidh chun earnáil an fhuinnimh a dhícharbónú.

Cuspóirí

Is éard a chlúdaítear i mbeartas fuinnimh an Aontais réimse leathan ábhar atá dírithe go ginearálta ar dhlús a chur leis an aistriú ó amhábhair, sin agus é a éascú, i dtreo teicneolaíochtaí fuinnimh ghlain ar bhealach nach bhfágfaidh aon duine chun deiridh. Go dtí seo is dírithe ar thrí chuspóir a bhí na beartais a ceapadh, is iad sin an córas fuinnimh ar leibhéal an Aontais a dhéanamh níos sláine, níos inbhuanaithe agus níos inacmhainne. Leis an gComhaontú Glas don Eoraip, is é príomhchuspóir an Choimisiúin díriú ar neodracht charbóin a bhaint amach faoi 2050. Bunaithe ar an uaillmhian leathan níos fadtéarmaí sin, in 2020 d’fhoilsigh an Coimisiún straitéisí maidir leis an méid seo a leanas:

  • fuinneamh in-athnuaite amach ón gcósta
  • an rabharta athchóiriúcháin
  • comhtháthú na gcóras fuinnimh
  • hidrigin
  • meatán

Sna sála ar an ngealltanas polaitiúil astaíochtaí a laghdú 55% faoi 2030, rud atá anois cumhdaithe i ndlí an Aontais, tá an Coimisiún ag féachaint ar athbhreithniú a dhéanamh ar reachtaíocht an Aontais chun an uaillmhian sin a bhaint amach – rud a chuirfidh leis na coincheapa a leagadh amach in 2020. Ina measc sin tá tograí reachtacha maidir le hathbhreithniú a dhéanamh ar na rialacha a bhaineann le foinsí in-athnuaite, le héifeachtúlacht fuinnimh agus le feidhmíocht fuinnimh foirgneamh, agus féachtar le dícharbónú mhargadh an gháis a spreagadh, trí hidrigin ghlan i measc bealaí eile, mar aon le bearta chun aghaidh a thabhairt ar astaíochtaí meatáin.

Spriocanna

I gcomhréir leis an uaillmhian mhéadaithe faoin gComhaontú Glas don Eoraip, uaillmhian a bhfuil gealltanas ag gabháil léi anois go laghdófar astaíochtaí gás ceaptha teasa 55% faoi 2030 i gcomparáid le leibhéil 1990 (ardú ó 40%), tá an tAontas ag féachaint anois ar na spriocanna nua seo a leanas do 2030:

  • An sciar d’ídiú fuinnimh iomlán an Aontais a thagann ón bhfuinneamh in-athnuaite a ardú go 40% (ardú ó 32%)
  • Éifeachtúlacht fuinnimh a fheabhsú 36% (ídiú fuinnimh deiridh) agus 39% (ídiú fuinnimh phríomhúil) i gcomparáid le réamh-mheastacháin 2007 ar leibhéil ídithe gan bearta éifeachtúlachta fuinnimh a dhéanamh (ardú ó 32.5%). Is ionann sin agus méadú 9% ar na réamh-mheastacháin a rinneadh in 2020.

Eolas faoina bhfuil á dhéanamh ag institiúidí eile de chuid an Aontais i dtaca le fuinneamh