An tAontas Eorpach ag COP29

Dlús a chur leis an ngníomhaíocht dhomhanda ar son na haeráide

The picture shows a man and a boy on their bicycles, positioned in front of a wall displaying the text 'COP29. Baku, Azerbaijan'."

Tionóladh an 29ú Comhdháil de chuid na Náisiún Aontaithe maidir leis an Athrú Aeráide (COP29) ón 11-22 Samhain 2024 i mBaki. Faoi Uachtaránacht na hAsarbaiseáine, tháinig páirtithe le chéile i gcruinniú mullaigh COP29 le dlús a chur leis an ngníomhaíocht chun sprioc 1.5°C Chomhaontú Pháras agus spriocanna Chreat-Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar an Athrú Aeráide a bhaint amach. Dhírigh an chomhdháil ar na hinfheistíochtaí suntasacha airgeadais is gá a chinntiú chun astaíochtaí a laghdú agus chun pobail leochaileacha a chosaint.

Na príomhthorthaí

Bhí an Coimisiún Eorpach agus tíortha an Aontais ar thús cadhnaíochta maidir le beart a dhéanamh chun sreafaí airgeadais domhanda a ailíniú le cuspóirí Chomhaontú Pháras. Agus Comhsprioc Nua Chainníochtaithe ann maidir le Maoiniú don Aeráid, leathnaigh an tAontas an bonn ranníocóirí domhanda chun tionscadail aeráide a mhaoiniú. Bainfidh sé USD 1.3 trilliún ar a laghad amach in aghaidh na bliana faoi 2035, trí infheistíocht phoiblí agus phríobháideach a chomhcheangal agus trí ról neartaithe a thabhairt do bhainc forbartha iltaobhacha.

Le linn COP29, rinne an tAontas Eorpach an méid seo a leanas freisin:

bailchríoch a chur ar chomhaontú maidir le rialacha an mhargaidh carbóin, rud a fhágfaidh go mbeidh sláine, trédhearcacht agus cuntasacht chomhshaoil níos fearr ann
a fhógairt go bhfuil sé ar intinn aige Rannchuidiú arna Chinneadh go Náisiúnta atá ailínithe le 1.5°C a chur i láthair in 2025
comhpháirtíocht a fhógairt maidir leis an aistriú ó bhreoslaí iontaise in éineacht leis an gComhghuaillíocht Beyond Oil and Gas
Treochlár Comhpháirtíochta nua um Laghdú Meatáin a sheoladh chun dlús breise a chur leis an laghdú ar astaíochtaí meatáin a bhaineann le táirgeadh agus tomhaltas fuinnimh iontaise
an chéad Tuarascáil Dhébhliantúil Trédhearcachta (BTR) riamh a fhoilsiú, ar cloch mhíle shuntasach í i gcur chun feidhme Chomhaontú Pháras

Gníomhaíocht an Aontais ar son na haeráide sa bhaile

Is é an Comhaontú Glas don Eoraip straitéis fáis an Aontais, agus leanfaimid orainn de spriocanna an chomhaontaithe a bhaint amach agus an reachtaíocht uile a chur i bhfeidhm. Is é is aidhm dúinn sochaí chothrom rathúil a dhéanamh den Aontas Eorpach a mbeidh geilleagar nua-aimseartha iomaíoch aige, agus glanastaíochtaí gás ceaptha teasa nialasacha a bhaint amach faoi 2050. Cuideoidh Comhaontú nua maidir le Tionsclaíocht Ghlan don Eoraip le tionscail dícharbónú a dhéanamh agus poist ghlasa nua a chruthú ar fud an Aontais.

Le reachtaíocht an Aontais atá i bhfeidhm anois i leith na haeráide agus an fhuinnimh, tá an tAontas ar an mbóthar ceart chun glanastaíochtaí gás ceaptha teasa an Aontais a laghdú 55% faoi 2030 agus an aeráidneodracht a bhaint amach faoi 2050. Mar chéad chéim idirmheánach eile, molfaidh an Coimisiún Eorpach sprioc laghdaithe glanastaíochtaí 90% le haghaidh 2040, lena leasófar an Dlí Aeráide Eorpach. Tá an Eoraip ag comhlíonadh a gealltanas an t-aistriú glas a mhúnlú ar mhaithe le daoine, le hearnáil na tionsclaíochta agus leis an dúlra.

Ranníocaíocht Team Europe le maoiniú domhanda le haghaidh an chomhraic i gcoinne an athraithe aeráide

The picture shows a farmer in Satkhira, Bangladesh, growing dragon fruit in an increasingly saline environment. The region is facing high risk of flooding due to climate change. — Fásann feirmeoir in Satkhira na Banglaidéise dragantorthaí i dtimpeallacht atá ag éirí níos salanda. Tá baol tuilte sa réigiún mar gheall ar an athrú aeráide.

Chun dul i ngleic leis an ngéarchéim aeráide, is gá astaíochtaí a laghdú gach áit ar domhan. Tá an tAontas i gcomhpháirt le tíortha i mbéal forbartha chun an tacaíocht atá ag teastáil uathu a chur ar fáil dóibh leis an athrú aeráide a mhaolú agus le dul in oiriúint dó.

Is iad an tAontas, na Ballstáit agus an Banc Eorpach Infheistíochta, i dteannta a chéile, an ranníocóir is mó ó thaobh maoiniú poiblí don aeráid sna geilleagair atá i mbéal forbartha. In 2023, ranníoc siad €28.6 billiún i maoiniú don troid i gcoinne an athraithe aeráide ó fhoinsí poiblí agus chuir siad méid breise €7.2 billiún de mhaoiniú príobháideach ar fáil.

Tá an tAontas tiomanta i gcónaí freisin rannchuidiú le sprioc na ngeilleagar forbartha $100 billiún in aghaidh na bliana ó fhoinsí éagsúla a shlógadh go comhpháirteach go dtí 2025 chun tacú lenár gcomhpháirtithe.

Ina theannta sin, le straitéis Global Gateway an Aontais táthar ag spreagadh infheistíocht phoiblí agus phríobháideach sa bhonneagar, san fhuinneamh glas, san oideachas agus sa taighde, mar dhóigh chun Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiún Aontaithe agus gealltanais Chomhaontú Pháras a bhaint amach.

€28.6 billiún

de mhaoiniú ó fhoinsí poiblí don troid i gcoinne an athraithe aeráide ón Aontas, ó na Ballstáit agus ón mBanc Eorpach Infheistíochta in 2023

€7.2 billiún

de mhaoiniú príobháideach slógtha an bhliain chéanna