Is bagairt thromchúiseach ar ár sochaithe iad an bhréagaisnéis agus ionramháil agus cur isteach eachtrach ar fhaisnéis. Is féidir leo an bonn a bhaint d’institiúidí daonlathacha agus de phróisis dhaonlathacha (toghcháin, cuir i gcás) trí dhaoine a bhacadh ar chinntí eolasacha a dhéanamh nó iad a chur ó dhoras ó thaobh vótála de. Agus is féidir leo sochaithe a dheighilt trí phobail a chur i gcoinne a chéile.
A bhuí le teicneolaíochtaí nua, is féidir le gníomhaithe naimhdeacha bréagaisnéis a scaipeadh agus faisnéis a chúbláil ar scála nach bhfacthas a leithéid riamh roimhe seo.
Dá bhrí sin, tá an bhréagaisnéis agus ionramháil faisnéise a chomhrac ar na saincheisteanna is práinní don Aontas Eorpach agus dá Bhallstáit.
An 6-9 Meitheamh 2024, bhí deis ag thart ar 360 milliún saoránach den Aontas Eorpach vóta a chaitheamh dá n-ionadaithe i bParlaimint na hEorpa. D’oibrigh institiúidí an Aontais go dlúth le chéile chun na toghcháin a chosaint ar an mbréagaisnéis agus ar ionramháil faisnéise atá dírithe ar dhaonlathas na hEorpa.
Conas atáimid ag freagairt?
Tá an Coimisiún Eorpach ag neartú a chumarsáide straitéisí mar fhreagairt ar an mbréagaisnéis agus ar ionramháil agus cur isteach eachtrach ar fhaisnéis a dhíríonn ar bheartais an Aontais. Chuige sin, tá gá le cur chuige uile-shochaí, ós rud é go bhfuil ról tábhachtach ag go leor earnálacha dár sochaithe maidir leis an mbréagaisnéis a chosc agus a chomhrac. Sa bhreis ar an bhfreagairt sin, tá sé tábhachtach a chinntiú go mbeidh rochtain ag na saoránaigh ar nuacht agus ar fhaisnéis ar ardchaighdeán inar féidir leo muinín a bheith acu.
Díríonn ár bhfreagairt ar an mbréagaisnéis ar an méid seo a leanas:
- Beartais a fhorbairt chun ár ndaonlathais a neartú, é a dhéanamh níos deacra do ghníomhaithe bréagaisnéise mí-úsáid a bhaint as ardáin ar líne, agus iriseoirí agus iolrachas na meán a chosaint
- Feasacht a ardú faoin mbréagaisnéis agus faoinár n-ullmhacht agus ár bhfreagairt
- Athléimneacht na sochaí a fhorbairt i gcoinne na bréagaisnéise trí litearthacht sna meáin agus seiceáil fíricí
- Comhoibriú le hinstitiúidí eile, le húdaráis náisiúnta nó le tríú páirtithe
Príomhréimsí gníomhaíochta
Toghcháin shaora chothroma a chur chun cinn, an díospóireacht phoiblí a chosaint, agus an bhréagaisnéis a chomhrac tríd an bPlean Gníomhaíochta um an Daonlathas agus tríd an bPacáiste maidir le Cosaint an Daonlathais
A chinntiú go nglacfaidh na hardáin freagracht as cur i gcoinne na bréagaisnéise, a bhuí leis an nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha, leis an gCód Cleachtais maidir le bréagaisnéis, leis an nGníomh um an Intleacht Shaorga, agus le trédhearcacht na fógraíochta polaitiúla
Frith-SLAPP agus an Gníomh um Shaoirse na Meán: rialacha nua i bhfeidhm chun iolrachas agus neamhspleáchas na meán a chosaint san Aontas Eorpach
Scéalta gan bhunús agus cuntais choiteanna a bhréagnú, teaicticí bréagaisnéise a nochtadh, cur i gcoinne ionramháil chórasach faisnéise na Rúise, agus ullmhacht a chinntiú i gcás cibirionsaithe
Cur ar chumas na saoránach a mbealach a dhéanamh tríd an timpeallacht nuachta nua-aimseartha, treoraíocht a chur ar fáil chun an bhréagaisnéis a chomhrac tríd an oideachas, agus cuidiú le múinteoirí agus le daoine óga í a aithint agus stop a chur léi
Tacú le pobail neamhspleácha na hEorpa atá ag obair chun an bhréagaisnéis a chomhrac agus chun a chinntiú go mbeidh rochtain ag an bpobal ar shonraí agus ar fhaisnéis iontaofa a bhfuil seiceáil fíricí déanta ina leith
A post from the European Commission's social media presence with tips on how to detect disinformation.
The post reads:
"Clickbait, bots, fake stories, deepfakes and much more can come in various forms.
With our Digital Services Act, we are at the forefront when it comes to creating a safer digital space and experience.
But everybody can play an important role in combating the spread of disinformation online.
Look at our visuals and discover how!
Tá tábhacht mhór le feasacht a ardú i dtaca lenár gcur chuige maidir le haird a tharraingt ar fhaisnéis bhréagach agus an fhírinne a athbhunú.
Ina measc sin tá cumarsáid chun míniú a thabhairt ar na rioscaí a bhaineann leis an mbréagaisnéis, nó ar na modhanna is coitianta a úsáideann gníomhaithe bréagaisnéise, chomh maith le leideanna chun bréagaisnéis a bhrath.
EUvsDisinfo
Is éard atá in EUvsDisinfo, arna sheoladh in 2015 ag an tSeirbhís Eorpach Gníomhaíochta Seachtraí (SEGS), seirbhís taidhleoireachta an Aontais, tionscadal suaitheanta chun an bhréagaisnéis agus na cruthanna agus na foirmeacha éagsúla ina mbíonn sí a shainaithint agus a anailísiú agus feasacht a ardú ina leith, agus béim á leagan ar chuntais agus ar theaicticí coiteanna ón gCreimil.
Tuilleadh eolais faoina bhfuil ar siúl ag SEGS chun cur i gcoinne na bréagaisnéise
Is féidir le cibirionsaithe tarlú ag an am céanna le feachtais bhréagaisnéise, agus d’fhéadfaidís a bheith comhordaithe leo fiú, agus is féidir leo a bheith ina gcuid de straitéis níos leithne chun tionchar a imirt ar phróisis dhaonlathacha nó chun iad a dhíchobhsú.
Borradh a chur faoin gcibearshlándáil agus faoin bhfeasacht ghaolmhar, is cuid den fhorbairt athléimneachta iad freisin. Oibríonn tíortha an Aontais i gcomhar le chéile chun ullmhú do chibearbhagairtí a d’fhéadfadh a bheith ann. Faigheann siad tacaíocht ó institiúidí, comhlachtaí agus gníomhaireachtaí an Aontais, amhail Gníomhaireacht an Aontais um Chibearshlándáil nó an Fhoireann Phráinnfhreagartha Ríomhaire d’institiúidí, comhlachtaí agus gníomhaireachtaí an Aontais.
Smachtbhannaí i gcoinne eagraíochtaí meán na Creimile
Tá an Rúis i mbun feachtas mórscála bréagaisnéise agus í ag iarraidh an tAontas Eorpach agus a Bhallstáit a dhíchobhsú.
Chun cur ina choinne sin, tá smachtbhannaí glactha ag an Aontas i gcoinne sócmhainní agus gníomhaithe bréagaisnéise agus cúblála faisnéise na Creimile.
Freagairt ar bhagairtí hibrideacha
Tá creat beartais cuimsitheach forbartha ag an Aontas freisin chun aghaidh a thabhairt ar bhagairtí hibrideacha. Is straitéisí iad sin atá ceaptha chun teacht i dtír ar leochaileachtaí tíortha agus sochaithe trí mhodhanna míleata agus neamh-mhíleata amhail cibirionsaithe, feachtais bhréagaisnéise nó brú eacnamaíoch a thabhairt le chéile.
Tá Foirne Mearfhreagartha Hibrideacha á n-imscaradh ag an Aontas chun tacú le Ballstáit an Aontais agus le tíortha comhpháirtíochta cur i gcoinne bagairtí hibrideacha. Cuirfidh siad cúnamh gearrthéarmach saincheaptha spriocdhírithe ar fáil do thíortha an Aontais, do mhisin agus d’oibríochtaí an Chomhbheartais Slándála agus Cosanta, agus do thíortha comhpháirtíochta chun cur i gcoinne bagairtí agus feachtais hibrideacha.
Athléimneacht na sochaí a fhorbairt i gcoinne na bréagaisnéise
Chun cur i gcoinne na bréagaisnéise, tá sé ríthábhachtach go mbíonn na hacmhainní cuí ag saoránaigh, eagraíochtaí agus údaráis phoiblí.
Tá litearthacht sna meáin tábhachtach chun athléimneacht shochaíoch a fhorbairt i gcoinne na bréagaisnéise. Tá sé ríthábhachtach a bheith in ann rochtain a fháil ar na meáin, tuiscint chriticiúil a bheith againn orthu agus idirghníomhú leo.
Cuireann litearthacht sna meáin ar a gcumas do na saoránaigh a mbealach a dhéanamh tríd an timpeallacht nuachta nua-aimseartha dhigiteach agus roghanna eolasacha a dhéanamh. Tá sé thar a bheith tábhachtach go bhfoghlaimeoimid conas bréagaisnéis a aithint ó aois óg; mar sin, tá ról ríthábhachtach ag an oideachas maidir lena chinntiú go mbeidh pobal ann ag a mbeidh litearthacht sna meáin.
Le Treoir athbhreithnithe Sheirbhísí na Meán Closamhairc (AVMSD), féachtar lena chinntiú go ndéanfaidh na Ballstáit bearta a chur chun cinn agus a ghlacadh lena bhforbraítear scileanna litearthachta sna meáin agus go dtuairisceoidh siad ar na bearta sin.
Chuireamar acmhainní ar fáil freisin chun tacú leis na Ballstáit, le hoideoirí agus le heagraíochtaí rannchuidiú leis an gcomhrac i gcoinne na bréagaisnéise.
Treoirlínte do na Ballstáit chun é a chur ar a gcumas do shaoránaigh de gach aois a mbealach a dhéanamh tríd an timpeallacht nuachta nua-aimseartha agus cinntí eolasacha a dhéanamh
Treoir phraiticiúil maidir leis an mbréagaisnéis a chomhrac agus an litearthacht dhigiteach a chur chun cinn tríd an oideachas
Leis an tsraith straitéisí seo, is féidir le múinteoirí meánscoile tacú lena ndaltaí bréagaisnéis a aithint agus iad ag brabhsáil ar líne
Is colún ríthábhachtach dár gcur chuige i leith na bréagaisnéise í an tseiceáil fíricí. Cabhraíonn seiceálaithe fíricí le hábhar a mheasúnú agus a fhíorú chun faisnéis chruinn iontaofa a chur ar fáil don phobal ar féidir leo muinín a chur inti.
Chun seiceáil fíricí a chur chun cinn agus chun feasacht a ardú i measc na saoránach maidir le faisnéis a ndearnadh seiceáil fíricí uirthi, táimid ag tacú le seiceálaithe fíricí neamhspleácha.
Is tionscadal í an Fhaireachlann Eorpach um na Meáin Dhigiteacha (EDMO) a thacaíonn le pobal neamhspleách ildisciplíneach, ina bhfuil seiceálaithe fíricí, acadóirí, cleachtóirí litearthachta sna meáin agus páirtithe leasmhara ábhartha eile, agus iad uile ag teacht le chéile chun an bhréagaisnéis a chomhrac. Cuireann líonra EDMO cumhdach geografach cuimsitheach ar fáil don Aontas. I bhfianaise na dtoghchán Eorpach atá ar na bacáin, tá tascfhórsa tiomnaithe curtha ar bun ag EDMO chun scaipeadh na bréagaisnéise maidir leis na toghcháin a bhrath agus chun foláireamh a thabhairt ina leith. Eiseoidh an tascfhórsa nuashonruithe laethúla maidir leis an mbréagaisnéis bhréagnaithe (seiceálacha fíricí), nuashonruithe seachtainiúla maidir le treochtaí bréagaisnéise, chomh maith le luathrabhaidh agus imscrúduithe ábhartha. Reáchtálfaidh EDMO feachtas litearthachta sna meáin freisin, ‘Be Elections Smart’ (‘Bítear cliste maidir leis na toghcháin’)
Is éard atá sa Líonra Eorpach um Chaighdeáin Seiceála Fíricí (EFCSN) comhlachas neamhspleách d’eagraíochtaí seiceála fíricí Eorpacha a sheasann leis na caighdeáin is airde seiceála fíricí agus litearthachta sna meáin agus a chuireann chun cinn iad chun an mhífhaisnéis a chomhrac ar mhaithe le leas an phobail. Oibríonn EFCSN agus a chomhaltaí fíoraithe chun rochtain ar fhaisnéis iontaofa a ndéantar seiceáil fíricí uirthi a chur chun cinn agus chun oideachas a chur ar an bpobal maidir le conas measúnú a dhéanamh ar chruinneas na faisnéise sa réimse poiblí.
Amchlár ghníomhaíochtaí an Aontais i gcoinne na bréagaisnéise
- Márta 2024
D’fhoilsigh an Coimisiún treoirlínte faoin nGníomh um Sheirbhísí Digiteacha le haghaidh Ardáin agus Innill Chuardaigh an-mhór ar líne chun maolú a dhéanamh ar rioscaí ar líne a d’fhéadfadh tionchar a imirt ar shláine toghchán, agus treoraíocht shonrach sna treoirlínte céanna maidir le toghcháin Pharlaimint na hEorpa i mí an Mheithimh 2024.
- Márta 2024
Foilsíodh coimre nua maidir leis an gCibearshlándáil maidir le conas sláine na dtoghchán a chosaint
- Nollaig 2023
Ghlac an Coimisiún Eorpach pacáiste maidir le Cosaint an Daonlathais roimh thoghcháin Eorpacha 2024
- Deireadh Fómhair 2023
D’fhoilsigh an Coimisiún glao ar thograí chun tacú le seiceálaithe fíricí an Aontais agus iad ag sainaithint agus ag bréagnú na bréagaisnéise
- Deireadh Fómhair 2022
D’fhoilsigh an Coimisiún treoirlínte do mhúinteoirí agus oideachasóirí sna bunscoileanna agus meánscoileanna maidir le conas aghaidh a thabhairt ar an mbréagaisnéis agus an litearthacht dhigiteach a chur chun cinn sna seomraí ranga
- Meán Fómhair 2022
Chuir an Coimisiún togra le haghaidh Gníomh Eorpach um Shaoirse na Meán i láthair.
- Meitheamh 2022
Shínigh mórardáin ar líne, ardáin atá ag teacht chun cinn agus ardáin speisialaithe, gníomhaithe sa tionscal fógraíochta, seiceálaithe fíricí, eagraíochtaí taighde agus eagraíochtaí na sochaí sibhialta Cód Cleachtais neartaithe maidir le Bréagaisnéis
- Samhain 2021
Chuir an Coimisiún togra i láthair le haghaidh dlíthe nua maidir le trédhearcacht agus spriocdhíriú na fógraíochta polaitiúla
- Nollaig 2020
Chuir an Coimisiún togra i láthair don Ghníomh um Sheirbhísí Digiteacha
- Nollaig 2020
Bhunaigh an Coimisiún a Phlean Gníomhaíochta um an Daonlathas Eorpach
- Meitheamh 2020
- Márta 2019
Sheol SEGS a Chóras Mear-Rabhaidh
- Nollaig 2018
Bhunaigh an Coimisiún agus SEGS plean gníomhaíochta i gcoinne na bréagaisnéise
- Meán Fómhair 2018
Bunaíodh an chéad Chód Cleachtais maidir le bréagaisnéis
- Meán Fómhair 2018
D’fhoilsigh an Coimisiún Teachtaireacht maidir le toghcháin Eorpacha shaora chothroma a chinntiú
- Aibreán 2018
D’fhoilsigh an Coimisiún Teachtaireacht maidir leis an mbréagaisnéis a chomhrac ar líne
- Aibreán 2016
Glacadh Creat Comhpháirteach maidir le cur i gcoinne bagairtí hibrideacha chun cur i gcoinne gníomhaíochtaí naimhdeacha a ceapadh chun réigiún nó stát a dhíchobhsú
- Eanáir 2015
Seoladh Tascfhórsa Cumarsáide Straitéisí an Oirthir de chuid SEGS chun aghaidh a thabhairt ar fheachtais bhréagaisnéise na Rúise