Samenvatting De democratie, de rechtsstaat en de eerbiediging van de grondrechten zijn basiswaarden van de Europese Unie. Deze waarden hebben de lidstaten gemeen en vormen de basis van een samenleving die wordt gekenmerkt door pluralisme, non-discriminatie, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en gelijkheid.Burgers kunnen in de EU vrij hun mening uiten en hun eigen mening vormen. Zij kunnen deelnemen aan het democratische leven, hun politieke vertegenwoordigers kiezen en hun toekomst medebepalen. Dit alles in een openbare ruimte waar verschillende opvattingen mogen worden geuit en diversiteit wordt geaccepteerd.Buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging vormen een ernstige bedreiging voor een dergelijke samenleving. Ze kunnen ertoe leiden dat mensen geen weloverwogen beslissingen meer kunnen nemen of ontmoedigd worden om te gaan stemmen, waardoor democratische instellingen en processen ondermijnd raken. Samenlevingen kunnen er ook door gepolariseerd raken, doordat groepen tegen elkaar opgezet worden.Vijandige groeperingen of landen kunnen met nieuwe technologieën sneller en meer desinformatie verspreiden dan ooit tevoren.Daarom moeten de Europese Unie en de EU-landen buitenlandse informatiemanipulatie dringend aanpakken en ervoor zorgen dat de samenleving tegen deze dreigingen bestand is. 79% van de Europeanen maakt zich zorgen over desinformatie die de kiezers beïnvloedt70% van de Europeanen is bang voor buitenlandse inmenging in verkiezingen Bron: Speciale Eurobarometer 568 “Bescherming en bevordering van de democratie”, november 2025. Uitgelicht Generaties verbinden via mediageletterdheidDe Commissie heeft een oproep gedaan om voorstellen in te dienen ter ondersteuning van projecten rond het thema mediageletterdheid op het platteland en in kleine tot middelgrote steden in Bulgarije, Roemenië, Griekenland en Cyprus die generaties met elkaar verbinden.Er kunnen aanvragen ingediend worden van 12 december 2025 tot en met 6 februari 2026. In elk land wordt acht maanden lang één project gesteund met 50.000 EUR.Meer informatie Hoe reageert de Europese Commissie? De Commissie versterkt haar strategische communicatie in reactie op buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging gericht op het EU-beleid. Zo is het belangrijk dat de media vrij en veelzijdig zijn en dat burgers toegang hebben tot nieuws van goede kwaliteit en betrouwbare informatie.De respons van de Commissie kan als volgt worden samengevat:Beleid ontwikkelen om Europese democratieën te versterken, misbruik van onlineplatforms en inmenging bij verkiezingen te bemoeilijken, en journalisten en mediapluriformiteit te beschermenDe bewustwording vergroten door toezicht te houden op opensource-informatie en onbetrouwbare informatie aan het licht te brengen en te analyserenBuitenlandse informatiemanipulatie bestrijden met bewustwordingscampagnes, moderne technologische oplossingen en betere coördinatieDe betrokkenheid van burgers en de maatschappelijke veerkracht verbeteren met digitale en mediageletterdheid en andere maatregelenSamenwerken met instellingen, nationale autoriteiten, factcheckers, maatschappelijke organisaties, media, universiteiten en andere organisaties Belangrijkste actiegebieden De democratie weerbaarder makenVrije en eerlijke verkiezingen bevorderen, het publieke debat beschermen en buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging bestrijden via het Europees schild voor de democratieDe verantwoordelijkheid van onlineplatforms versterkenErvoor zorgen dat onlineplatforms hun verantwoordelijkheid nemen bij de bestrijding van buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging, dankzij de gedragscode op het gebied van desinformatie en wetgeving over digitale diensten, AI, en transparantie en gerichte politieke reclameJournalisten en de veelzijdigheid van de media beschermenDe pluriformiteit en onafhankelijkheid van de media in de EU handhaven door middel van wetgeving over mediavrijheid en wetgeving die journalisten beschermt tegen strategische rechtszaken tegen publieke participatieBestrijding van buitenlandse informatiemanipulatie en cyberaanvallenBuitenlandse informatiemanipulatie en inmengingstactieken aan het licht brengen en paraat staan bij cyberaanvallenMaatschappelijke weerbaarheid opbouwenBurgers leren omgaan met de moderne nieuwsomgeving, het bewustzijn over buitenlandse informatiemanipulatie vergroten, via voorlichting handvatten biedenSamenwerken met factcheckers, maatschappelijke organisaties, de media en universiteitenProjecten ondersteunen die bijdragen tot de maatschappelijke inspanningen om buitenlandse informatiemanipulatie tegen te gaan, en de vrijheid en veelzijdigheid van de media versterken Nieuws 15 december 2025DIGITAL Info Day: DIGITAL-2026-DSM-AI-09 and DIGITAL-2026-BESTUSE-TECH-EDMO-098 december 2025European Union and Canada strengthen their digital partnership with a focus on artificial intelligence, digital identity wallets and independent media19 november 2025Stronger measures to protect our democracy and civil society 12 november 2025European Democracy Shield and EU Strategy for Civil Society pave the way for stronger and more resilient democraciesZie alle Betrouwbare informatie Nauwkeurige en betrouwbare informatie is van essentieel belang om buitenlandse informatiemanipulatie tegen te gaan. Om u te helpen feiten van fictie te onderscheiden en uw eigen mening te vormen, vindt u hieronder informatie over onderwerpen die vaak worden gemanipuleerd. 10 antwoorden over EU-noodhulpDesinformatie en nepnieuws kunnen de humanitaire hulp en civiele bescherming in het kader van rampenrespons ernstig bemoeilijkenInformatie over de partnerschapsovereenkomst tussen de EU en MercosurLees meer over hoe deze overeenkomst Europese burgers en bedrijven ten goede zal komen, onder meer door de handel te stimuleren, de EU-normen te handhaven en meer dan 350 EU-producten te beschermen, en tegelijkertijd te streven naar duurzaamheid5 dingen die u moet weten over extreem weerExtreme weergebeurtenissen komen steeds vaker voor en zijn heviger dan enkele decennia geleden. Lees meer over het verband met klimaatverandering.Bekijk meer van deze bronnen Tijdlijn EU-maatregelen November 2025De Commissie stelt het Europees schild voor de democratie voor.Oktober 2025De wetgeving over transparantie en gerichte politieke reclame wordt van toepassing.Februari 2025De Commissie en de Europese Raad voor digitale diensten stemmen in met de officiële opname van de vrijwillige praktijkcode tegen desinformatie in de wetgeving over digitale diensten. Daarmee wordt de code een maatstaf om te beoordelen of platforms de wetgeving naleven.Januari 2025De herziene gedragscode voor de bestrijding van illegale haatzaaiende uitlatingen op internet + wordt opgenomen in de wetgeving over digitale diensten.Augustus 2024De wetgeving over artificiële intelligentie (AI) treedt in werking.Mei 2024De Europese wetgeving over mediavrijheid en de nieuwe regels tegen onrechtmatige rechtszaken tegen publieke participatie treden in werking.April 2024De wetgeving over transparantie en gerichte politieke reclame treedt in werking.Maart 2024In het kader van de wetgeving over digitale diensten publiceert de Commissie richtsnoeren voor zeer grote onlineplatforms en zoekmachines. Deze zijn erop gericht onlinerisico’s te beperken die van invloed kunnen zijn op de integriteit van verkiezingen. De platforms kregen ook specifieke adviezen voor de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni 2024.Maart 2024Publicatie van een nieuw compendium over cyberbeveiliging over hoe de integriteit van verkiezingen kan worden beschermd.December 2023In aanloop naar de Europese verkiezingen van 2024 neemt de Commissie een pakket ter verdediging van de democratie aan.Oktober 2023De Commissie publiceert een oproep tot het indienen van voorstellen om factcheckers in de EU te helpen desinformatie in kaart te brengen en te ontkrachten.Oktober 2022De Commissie publiceert richtsnoeren voor leerkrachten en andere medewerkers in het basis- en middelbaar onderwijs om desinformatie te bestrijden en digitale geletterdheid op school te bevorderen.September 2022De Commissie komt met een voorstel voor Europese wetgeving over mediavrijheid.Juni 2022Een aangescherpte praktijkcode betreffende desinformatie wordt ondertekend door grote onlineplatforms, opkomende en gespecialiseerde platforms, spelers in de reclamesector, factcheckers, onderzoeksorganisaties en maatschappelijke organisaties.November 2021De Commissie presenteert een voorstel voor nieuwe wetgeving over transparantie en gerichte politieke reclame.December 2020De Commissie komt met een voorstel voor wetgeving over digitale diensten.December 2020De Commissie stelt haar actieplan voor Europese democratie vast.Juni 2020Het Europees Waarnemingscentrum voor digitale media wordt opgericht.Maart 2019De Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) voert een systeem voor snelle waarschuwingen in.December 2018De Commissie en de hoge vertegenwoordiger stellen een actieplan tegen desinformatie op. September 2018De eerste praktijkcode tegen desinformatie wordt vastgesteld.September 2018De Commissie publiceert een mededeling over vrije en eerlijke Europese verkiezingen. April 2018De Commissie publiceert een mededeling over de bestrijding van online-desinformatie.April 2016Er wordt een gezamenlijk kader voor de bestrijding van hybride dreigingen vastgesteld tegen vijandige acties die bedoeld zijn om een regio of een staat te destabiliseren.21 items meerJanuari 2015Oprichting van de East StratCom-taskforce van de EDEO om Russische desinformatiecampagnes aan te pakken. Links Websites van de Commissie DG CNECT – Bestrijding van online-desinformatieDG CNECT – MediageletterdheidDG CLIMA – Desinformatie over het klimaatDG JUST – Democratie en kiesrechtDG JUST – Europees samenwerkingsnetwerk voor verkiezingen Externe websites Europees ParlementEuropese Dienst voor extern optredenEuropees Waarnemingscentrum voor digitale media European Fact-Checking Standards NetworkDIS/MIS Resource Hub van de OESO
Generaties verbinden via mediageletterdheidDe Commissie heeft een oproep gedaan om voorstellen in te dienen ter ondersteuning van projecten rond het thema mediageletterdheid op het platteland en in kleine tot middelgrote steden in Bulgarije, Roemenië, Griekenland en Cyprus die generaties met elkaar verbinden.Er kunnen aanvragen ingediend worden van 12 december 2025 tot en met 6 februari 2026. In elk land wordt acht maanden lang één project gesteund met 50.000 EUR.Meer informatie
De democratie weerbaarder makenVrije en eerlijke verkiezingen bevorderen, het publieke debat beschermen en buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging bestrijden via het Europees schild voor de democratie
De verantwoordelijkheid van onlineplatforms versterkenErvoor zorgen dat onlineplatforms hun verantwoordelijkheid nemen bij de bestrijding van buitenlandse informatiemanipulatie en inmenging, dankzij de gedragscode op het gebied van desinformatie en wetgeving over digitale diensten, AI, en transparantie en gerichte politieke reclame
Journalisten en de veelzijdigheid van de media beschermenDe pluriformiteit en onafhankelijkheid van de media in de EU handhaven door middel van wetgeving over mediavrijheid en wetgeving die journalisten beschermt tegen strategische rechtszaken tegen publieke participatie
Bestrijding van buitenlandse informatiemanipulatie en cyberaanvallenBuitenlandse informatiemanipulatie en inmengingstactieken aan het licht brengen en paraat staan bij cyberaanvallen
Maatschappelijke weerbaarheid opbouwenBurgers leren omgaan met de moderne nieuwsomgeving, het bewustzijn over buitenlandse informatiemanipulatie vergroten, via voorlichting handvatten bieden
Samenwerken met factcheckers, maatschappelijke organisaties, de media en universiteitenProjecten ondersteunen die bijdragen tot de maatschappelijke inspanningen om buitenlandse informatiemanipulatie tegen te gaan, en de vrijheid en veelzijdigheid van de media versterken
8 december 2025European Union and Canada strengthen their digital partnership with a focus on artificial intelligence, digital identity wallets and independent media
12 november 2025European Democracy Shield and EU Strategy for Civil Society pave the way for stronger and more resilient democracies
10 antwoorden over EU-noodhulpDesinformatie en nepnieuws kunnen de humanitaire hulp en civiele bescherming in het kader van rampenrespons ernstig bemoeilijken
Informatie over de partnerschapsovereenkomst tussen de EU en MercosurLees meer over hoe deze overeenkomst Europese burgers en bedrijven ten goede zal komen, onder meer door de handel te stimuleren, de EU-normen te handhaven en meer dan 350 EU-producten te beschermen, en tegelijkertijd te streven naar duurzaamheid
5 dingen die u moet weten over extreem weerExtreme weergebeurtenissen komen steeds vaker voor en zijn heviger dan enkele decennia geleden. Lees meer over het verband met klimaatverandering.
