De ongerechtvaardigde militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne en het feit dat Rusland de gasvoorziening als wapen gebruikt, hebben geleid tot een ongekende energiecrisis voor de EU. Hierdoor zijn de energieprijzen de energieprijzen sterk gestegen, wat veel Europeanen in een moeilijke situatie heeft gebracht. In reactie daarop heeft de EU in 2022 noodmaatregelen genomen om de energieprijzen te stabiliseren en de gasvoorziening in de winter te waarborgen. Vooruitblikkend richt de Commissie zich momenteel op de aanpak van de aanhoudend hoge energiekosten die gevolgen hebben voor burgers en bedrijven in de EU. De Commissie heeft in februari 2025 een nieuw actieplan gepresenteerd om de energiekosten te verlagen, de energie-unie te voltooien, investeringen aan te trekken en beter voorbereid te zijn op potentiële energiecrises. REPowerEU In mei 2022 heeft de Commissie het plan REPowerEU gepresenteerd om snel minder afhankelijk te worden van Russische fossiele brandstoffen. Daarom wil zij dat de EU sneller overstapt op schone energie en de krachten te bundelt om een veerkrachtiger energiesysteem met een echte energie-unie tot stand te brengen.Dankzij REPowerEU hebben we EU-burgers en -bedrijven beschermd tegen energietekorten, Oekraïne ondersteund door de Russische oorlogskas te verzwakken en de overgang naar schone energie versneld.In de eerste twee jaar hebben weons gasverbruik met ongeveer 18% verminderdonze afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen overwonnengezorgd voor een betrouwbare en betaalbare energievoorzieningvoor het eerst sinds 2022 meer elektriciteit opgewekt met wind- en zonne-energie dan met gassnel meer capaciteit voor hernieuwbare energie geïnstalleerd Onze gasvoorziening winterbestendig maken In juni en juli 2022 heeft de Commissie nieuwe regels voorgesteld om ervoor te zorgen dat Europa over voldoende gas beschikt, zodat er geen probleem zou zijn als Rusland tijdens de wintermaanden plots geen of minder gas zou leveren.Volgens de nieuwe regels voor gasopslag moeten de EU-landen hun gasopslag uiterlijk op 1 november van elk jaar voor 90% hebben gevuld. Aan het begin van het winterseizoen 2024-2025 was de gasopslag voor 95% vol; de gevraagde 90% werd al in augustus 2024 bereikt.Bovendien zijn de EU-landen in augustus 2022 overeengekomen voor het winterseizoen 2022/2023 het aardgasverbruik vrijwillig met 15% te verminderen. Deze afspraak werd later uitgebreid tot de winter van 2023/2024. In maart 2024 heeft de Raad een aanbeveling aangenomen om het gasverbruik tot maart 2025 vrijwillig en collectief met 15% te verminderen ten opzichte van de gemiddelde vraag tussen april 2017 en maart 2022.In april 2022 heeft de Commissie ook het EU-energieplatform gelanceerd dat de EU-landen helpt samen te werken op de wereldmarkt. Het doel is concurrentie tussen EU-landen te voorkomen, de invloed van de EU te gebruiken om diverse energiebronnen veilig te stellen, concurrentie tussen grote leveranciers aan te moedigen en betere voorwaarden voor consumenten te creëren. Gasopslagte vullen vóór elke winter90%moet elk jaar uiterlijk op 1 november gevuld zijn95%moet vóór de winter van 2024-2025 gevuld zijn Diversificatie van gasbronnen en investeringen in infrastructuur Een belangrijk onderdeel van het waarborgen van een betrouwbare en betaalbare energievoorziening is de diversificatie van de aanvoerroutes. De afgelopen jaren heeft de EU met internationale partners samengewerkt om de gasvoorziening te diversifiëren. Sinds 2022 heeft de Commissie gasleveringsovereenkomsten gesloten met Egypte, Israël en Azerbeidzjan. De EU importeert ook meer vloeibaar aardgas (lng) uit Noord-Amerika, Australië, Qatar en Oost-Afrika en via pijpleidingen uit Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Azerbeidzjan en Noord-Afrika.Dankzij onze investeringen in lng-terminals en gasinterconnectoren kan elk EU-land nu uit minimaal twee bronnen gas afnemen en zijn wederzijdse gasstromen tussen buurlanden mogelijk. Zo is in mei 2022 de gasinterconnector Polen-Litouwen in gebruik genomen, waardoor de Baltische gasmarkt diverser en veerkrachtiger is geworden. In oktober 2022 werd de gasinterconnector tussen Griekenland en Bulgarije geopend, die een belangrijke rol speelt bij de diversificatie van de gasvoorziening in Zuidoost-Europa. Uitrol van hernieuwbare energie We moeten niet alleen zorgen dat we zeker energie uit het buitenland geleverd krijgen, maar ook zoveel mogelijk gebruikmaken van energie uit Europa. De EU is al een wereldleider op het gebied van technologische ontwikkeling voor hernieuwbare energie. In 2023 was 24,5% van de verbruikte energie hernieuwbaar. In november 2023 bereikten de EU-landen overeenstemming over de herziene richtlijn hernieuwbare energie, met daarin een algemeen streefcijfer voor hernieuwbare energie van ten minste 42,5% op EU-niveau tegen 2030, met het doel om ten minste 45% te halen.Om de uitrol van hernieuwbare energie te versnellen, hebben de EU-landen in december 2022 overeenstemming bereikt over tijdelijke regels voor snellere vergunningsprocedures. Hernieuwbare energiein de EU24,5%aandeel hernieuwbare energie in 202342,5%algemeen streefcijfer voor hernieuwbare energie op EU-niveau tegen 2030 (met het doel ten minste 45% te halen) Lagere rekeningen voor Europese huishoudens en bedrijven Omdat Rusland energie als wapen gebruikt, kwamen de EU-landen in oktober 2022 een noodinterventie overeen om de energiekosten voor Europese huishoudens en bedrijven te verlagen. Het omvatte uitzonderlijke maatregelen:verlaging van de vraag naar elektriciteit (10% in totaal, met een verplichte vermindering van 5% tijdens piekuren)plafonnering van de inkomsten (180 euro per MWh) van goedkope energieproducenten (kernenergie, bruinkool, hernieuwbare energiebronnen) en herverdeling van het overschot aan consumenteninvoering van een tijdelijke solidariteitsbijdrage op overwinsten in de olie-, gas-, steenkool- en raffinaderijsectoren, die ten goede komt aan energieconsumentenDeze noodmaatregelen liepen in 2023 af. In februari 2023 bereikten de EU-landen ook overeenstemming over een marktcorrectiemechanisme om verstoringen van de energie- en financiële markt te voorkomen. Zo nodig zou het automatisch worden geactiveerd wanneer:de prijs van de month-ahead Title Transfer Facility (TTF) gedurende 3 werkdagen hoger was dan 180 euro/MWh, en de TTF-prijs 35 euro hoger was dan een referentieprijs voor vloeibaar aardgas (lng) op de wereldmarkten gedurende dezelfde 3 werkdagen.Het mechanisme verliep in januari 2025 en werd nooit in werking gesteld, dankzij o.a. de structurele daling van het energieverbruik, betrouwbare levering van lng en leidinggas door betrouwbare partners en betere importinfrastructuur. Actieplan voor betaalbare energie Ondanks deze maatregelen blijven de energieprijzen in de EU relatief hoog. Dat is nadelig voor de EU-burgers en het concurrentievermogen van de Europese industrie. Daarom heeft de Commissie in februari 2025 het actieplan voor betaalbare energie voorgesteld. Dat bevat concrete kortetermijnmaatregelen om de energiekosten voor burgers, bedrijven, industrie en gemeenschappen in de hele EU te verlagen, de energie-unie te voltooien, investeringen aan te trekken en beter voorbereid te zijn op mogelijke energiecrises.Het plan zal leiden tot een totale besparing van naar schatting 45 miljard euro in 2025, die in de periode tot 2030 geleidelijk zal stijgen tot 130 miljard euro per jaar en daarna tot 260 miljard euro per jaar tegen 2040.Totale geschatte besparingen €45 miljardin 2025tot €17 miljardjaarlijks tegen 2030tot €260 miljardjaarlijks tegen 2040 Links REPowerEUEU-Energieprijzen Jij bent Europa
In mei 2022 heeft de Commissie het plan REPowerEU gepresenteerd om snel minder afhankelijk te worden van Russische fossiele brandstoffen. Daarom wil zij dat de EU sneller overstapt op schone energie en de krachten te bundelt om een veerkrachtiger energiesysteem met een echte energie-unie tot stand te brengen.Dankzij REPowerEU hebben we EU-burgers en -bedrijven beschermd tegen energietekorten, Oekraïne ondersteund door de Russische oorlogskas te verzwakken en de overgang naar schone energie versneld.In de eerste twee jaar hebben weons gasverbruik met ongeveer 18% verminderdonze afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen overwonnengezorgd voor een betrouwbare en betaalbare energievoorzieningvoor het eerst sinds 2022 meer elektriciteit opgewekt met wind- en zonne-energie dan met gassnel meer capaciteit voor hernieuwbare energie geïnstalleerd
Een belangrijk onderdeel van het waarborgen van een betrouwbare en betaalbare energievoorziening is de diversificatie van de aanvoerroutes. De afgelopen jaren heeft de EU met internationale partners samengewerkt om de gasvoorziening te diversifiëren. Sinds 2022 heeft de Commissie gasleveringsovereenkomsten gesloten met Egypte, Israël en Azerbeidzjan. De EU importeert ook meer vloeibaar aardgas (lng) uit Noord-Amerika, Australië, Qatar en Oost-Afrika en via pijpleidingen uit Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, Azerbeidzjan en Noord-Afrika.Dankzij onze investeringen in lng-terminals en gasinterconnectoren kan elk EU-land nu uit minimaal twee bronnen gas afnemen en zijn wederzijdse gasstromen tussen buurlanden mogelijk. Zo is in mei 2022 de gasinterconnector Polen-Litouwen in gebruik genomen, waardoor de Baltische gasmarkt diverser en veerkrachtiger is geworden. In oktober 2022 werd de gasinterconnector tussen Griekenland en Bulgarije geopend, die een belangrijke rol speelt bij de diversificatie van de gasvoorziening in Zuidoost-Europa.
Omdat Rusland energie als wapen gebruikt, kwamen de EU-landen in oktober 2022 een noodinterventie overeen om de energiekosten voor Europese huishoudens en bedrijven te verlagen. Het omvatte uitzonderlijke maatregelen:verlaging van de vraag naar elektriciteit (10% in totaal, met een verplichte vermindering van 5% tijdens piekuren)plafonnering van de inkomsten (180 euro per MWh) van goedkope energieproducenten (kernenergie, bruinkool, hernieuwbare energiebronnen) en herverdeling van het overschot aan consumenteninvoering van een tijdelijke solidariteitsbijdrage op overwinsten in de olie-, gas-, steenkool- en raffinaderijsectoren, die ten goede komt aan energieconsumentenDeze noodmaatregelen liepen in 2023 af.
