Przejdź do treści głównej

Środki ochrony

Jak Komisja dba o to, by każde euro z budżetu zostało wydane zgodnie z przepisami i generowało wartość dodaną

Jednym z priorytetów Komisji Europejskiej jest zadbanie o to, aby każde euro z budżetu było dobrze wydane i generowało wartość dodaną oraz by wydatki były zgodne z przepisami.

W tym celu Komisja Europejska ściśle współpracuje z państwami członkowskimi, innymi instytucjami UE oraz z partnerami wykonawczymi, takimi jak instytucje międzynarodowe (np. Bank Światowy, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju). Państwa członkowskie UE odgrywają w tym zasadniczą rolę, ponieważ wspólnie z Komisją Europejską zarządzają około 3/4 budżetu w ramach zasady zarządzania dzielonego. Oznacza to, że państwa członkowskie rozdzielają środki między beneficjentów. To one ponoszą w głównej mierze odpowiedzialność za zagwarantowanie, aby środki z budżetu trafiały tam, gdzie są potrzebne, i wprowadzenie w tym celu odpowiednich systemów zarządzania i kontroli.

Zapobieganie

Komisja przeprowadza kontrole ex ante, audyty i kontrole na miejscu, aby sprawdzić, czy takie procedury istnieją i czy stosuje się je we właściwy sposób. Jeżeli Komisja stwierdzi, że jest z tym problem, może interweniować, wstrzymując lub zawieszając płatności na rzecz beneficjentów lub państw członkowskich. Oznacza to tymczasowe wstrzymanie wypłaty unijnych środków do czasu rozwiązania wykrytych problemów. Komisja może również zmniejszyć kwotę, którą ma wypłacić, w stosunku do kwoty, o którą beneficjent wystąpił we wniosku o zwrot kosztów. Na tym polegają działania zapobiegawcze.

Kontrola i korekta

Komisja może również podjąć działania już po wypłaceniu środków finansowych. Na podstawie kontroli ex post, audytów i kontroli na miejscu, w wyniku których stwierdzi się jakąkolwiek nieprawidłowość na późniejszym etapie, Komisja może wprowadzić korekty finansowe i odzyskać już wypłacone pieniądze.

W przypadku nadużyć finansowych wkracza Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych – znany pod francuskim akronimem OLAF. Jeżeli w wyniku dochodzenia OLAF potwierdzi, że doszło do nadużycia finansowego związanego ze środkami unijnymi, Komisja przystępuje do odzyskania.

Od 2020 r. Prokuratura Europejska prowadzi dochodzenia w sprawach przestępstw przeciwko budżetowi UE oraz ściga i stawia ich sprawców przed sądem. Jej praca stanowi dodatkową gwarancję pełnej ochrony budżetu UE.

Prevention, detection and correction