Voor de Europese Commissie is het belangrijk dat elke euro uit de begroting in overeenstemming met de regels en goed wordt besteed, en toegevoegde waarde oplevert.
De Europese Commissie werkt nauw samen met de EU-landen, de andere EU-instellingen en de uitvoerende partners zoals internationale instellingen (bv. de Wereldbank, de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling). De EU-landen hebben, samen met de Europese Commissie, een belangrijke rol bij het beheer van ongeveer 3/4 van de begroting volgens het beginsel van gedeeld beheer. Dit betekent dat de EU-landen het geld verdelen onder de ontvangers. Zij staan daarom in de frontlinie om ervoor te zorgen dat het geld uit de begroting daarheen gaat waar het nodig is, door beheers- en controlesystemen op te zetten.
Preventie
De Commissie voert controles vooraf, audits en controles ter plaatse uit om na te gaan of er zulke procedures bestaan en of zij op de juiste manier worden uitgevoerd. Als de Commissie constateert dat er iets misgaat, kan zij ingrijpen door betalingen aan ontvangers of EU-landen te onderbreken of stop te zetten. Dit betekent dat de betaling van het EU-geld tijdelijk wordt stopgezet totdat de geconstateerde problemen zijn opgelost. De Commissie kan ook besluiten minder te betalen dan het bedrag in de kostendeclaratie van de ontvanger. Dit zijn preventieve acties.
Opsporing en correctie
De Commissie kan ook actie ondernemen nadat de betalingen zijn verricht. Op basis van controles achteraf, audits en controles ter plaatse, waarbij wordt vastgesteld dat er in een later stadium iets fout is gegaan, kan de Commissie het uit te betalen bedrag verlagen of het al betaalde geld terugeisen.
In geval van fraude komt het Europees Bureau voor fraudebestrijding (bekend onder het Franse acroniem OLAF) in actie. Als uit een OLAF-onderzoek blijkt dat er sprake is van fraude met EU-geld, zal de Commissie het geld terugeisen.
Sinds 2020 zet het Europees Openbaar Ministerie zich in om misdrijven ten nadele van de EU-begroting te onderzoeken, te vervolgen en voor de rechter te brengen. Dit is een aanvullende garantie dat de EU-begroting goed wordt beschermd.
