Demokracja i nasze wartości

Wprowadzenie

Przyszłość Europy w dzisiejszym świecie, w którym panuje coraz więcej podziałów, będzie zależała od siły naszej demokracji oraz od obrony wartości, które są źródłem tak drogich nam wolności i praw. W trakcie nowej kadencji Komisji będziemy czerpać ze swoich dotychczasowych osiągnięć, aby jeszcze skuteczniej chronić demokrację i Europejczyków przed rosnącymi zagrożeniami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Będziemy także stać na straży praworządności, która jest podstawą demokracji i ma zasadnicze znaczenie dla dobrobytu, konkurencyjności i dobrze funkcjonującego jednolitego rynku. W naszych działaniach zawsze będziemy kierować się wizją przyszłości naszego kontynentu, która zakłada, że różne kraje będą zgodnie opowiadać się za demokracją, praworządnością i poszanowaniem podstawowych wolności oraz zatroszczą się o swoich obywateli.

Co myślą Europejczycy

86%

Europejczyków zgadza się, że szybkie rozprzestrzenianie się dezinformacji jest jednym z największych zagrożeń dla demokracji

81%

Europejczyków uważa, że ingerencja z zewnątrz w nasze systemy demokratyczne jest poważnym problemem, który należy rozwiązać

90%

Europejczyków uznaje za ważne poszanowanie wartości UE, w tym praworządności

Cele

Demokracja i przysługujące nam prawa nie są dane raz na zawsze. Trzeba je chronić i o nie dbać każdego dnia. Europejczycy muszą również odgrywać główną rolę w procesie demokratycznym. Należy umożliwić im uczestnictwo w funkcjonowaniu instytucji, które darzą zaufaniem. Dlatego dla UE ważne są:

Ochrona i obrona demokracji
oraz zwiększenie odporności i gotowości społecznej
Umocnienie praworządności
na rzecz sprawiedliwego i dobrze funkcjonującego społeczeństwa
Wspieranie udziału obywateli w życiu demokratycznym
i uwzględnianie ich propozycji w procesie kształtowania polityki

Jak osiągniemy nasze cele

Przez kolejnych kilka lat naszym zadaniem będzie:

Ochrona naszej demokracji

Participation of Ursula von der Leyen, President of the European Commission, in the plenary session of the European Parliament

Demokratyczne systemy i instytucje w Europie są celem ataków. Aby chronić naszą demokrację:

zaproponujemy nową europejską „tarczę demokracji” mającą przeciwdziałać zagranicznym manipulacjom informacjami i ingerencjom w internecie. Tarcza ma służyć wykrywaniu i analizowaniu dezinformacji, manipulacji informacjami i zagrożeń hybrydowych oraz aktywnemu przeciwdziałaniu tym zjawiskom
będziemy wspierać rozwój umiejętności cyfrowych i umiejętności korzystania z mediów, aby zwiększyć odporność i gotowość społeczną
stworzymy europejską sieć weryfikatorów informacji działającą we wszystkich językach
będziemy konsekwentnie dążyć do lepszego egzekwowania przepisów cyfrowych, między innymi aktu o usługach cyfrowych i aktu o sztucznej inteligencji, aby zapewnić sprawiedliwe i otwarte środowisko platform internetowych, zapobiegać rozpowszechnianiu dezinformacji i deepfake’ów oraz chronić debaty obywatelskie i procesy wyborcze
będziemy reagować na nowe zagrożenia dla uczciwości wyborów w całej Europie. W tym celu wdrożymy wymogi przejrzystości określone w akcie o sztucznej inteligencji, akcie o usługach cyfrowych i w rozporządzeniu w sprawie przejrzystości reklamy politycznej oraz zaostrzymy naszą strategię w odniesieniu do treści wytwarzanych przez sztuczną inteligencję.

Umocnienie praworządności

The statuette of Themis, goddess of divine justice

W dzisiejszym świecie, w którym odporność demokracji, społeczeństwa i gospodarki jest stale wystawiana na próbę, nasze wartości są tym, co nas łączy i umacnia. Praworządność jest gwarancją funkcjonowania naszego społeczeństwa i gospodarki, a także zapewnia ochronę praw podstawowych, walkę z korupcją i egzekwowanie umów. Dlatego:

skonsolidujemy sprawozdanie na temat praworządności i zadbamy o to, by uwzględniano w nim wszystkie kwestie dotyczące całej Europy. Dodamy między innymi zagadnienia dotyczące jednolitego rynku
będziemy konsekwentnie usprawniać monitorowanie praworządności i sprawozdawczość na jej temat oraz doskonalić mechanizmy kontroli i równowagi, przede wszystkim poprzez kontrolę wykonywania zaleceń
będziemy inwestować w ochronę praworządności poprzez finansowanie przez UE działań krajowych, na przykład walki z korupcją
zadbamy o to, aby warunkiem uzyskania finansowania z UE było poszanowanie praworządności. W tym celu mocniej powiążemy zalecenia sformułowane w sprawozdaniu na temat praworządności ze wsparciem finansowym
dopilnujemy, aby ogólny system warunkowości był stosowany względem wszystkich funduszy UE przewidzianych w przyszłym budżecie długoterminowym
będziemy wspierać wolne media w całej Unii. W tym celu wdrożymy europejski akt o wolności mediów oraz zwiększymy nasze poparcie dla niezależnych mediów i dziennikarzy oraz zapewnimy im lepszą ochronę.

Zaangażowanie Europejczyków w procesy demokratyczne

Aby włączyć obywateli w kształtowanie polityki:

będziemy regularnie wybierać te obszary polityki, w których zalecenia europejskich paneli obywatelskich miałyby największą wartość, a następnie będziemy podejmować działania na podstawie tych zaleceń
zacieśnimy współpracę z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, które dysponują specjalistyczną wiedzą na temat obrony konkretnych kwestii społecznych i ochrony praw człowieka oraz mają do odegrania ważną rolę w tym zakresie
wzmocnimy sieć ponad 3 tys. lokalnych radnych, aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób UE wpływa na codzienne życie obywateli.

Dotychczasowe postępy

Śledź na bieżąco informacje o nowych inicjatywach, proponowanych aktach prawnych i zmianach legislacyjnych dotyczących tego priorytetu.

październik 2025 r.
Komisja przyjmuje strategię na rzecz równości osób LGBTIQ+ na lata 2026–2030.
marzec 2025 r.
Komisja przedstawia plan działania na rzecz praw kobiet.
maj 2024 r.
Wejście w życie europejskiego aktu o wolności mediów
kwiecień 2024 r.
UE zatwierdza nowe przepisy o poprawie przejrzystości reklamy politycznej w kampanii wyborczej.
grudzień 2023 r.
Obrona demokracji: propozycja Komisji uwidoczni ukryte obce wpływy.

W centrum uwagi

Young girl posts vote in transparent voting box

Bardziej zdecydowane działania na rzecz ochrony demokracji i społeczeństwa obywatelskiego

Komisja przedstawiła inicjatywę „europejska tarcza demokracji”, która obejmuje szereg konkretnych środków służących wzmocnieniu, ochronie i wspieraniu demokracji. Najważniejsze aspekty tej inicjatywy to ochrona integralności przestrzeni informacyjnej, silniejsze instytucje, uczciwe i wolne wybory, wolne i niezależne media oraz bardziej zaangażowani obywatele i większa odporność społeczeństwa. Komisja zaprezentowała również nową unijną strategię na rzecz społeczeństwa obywatelskiego, która pomoże zacieśnić współpracę z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, jak również wspierać i chronić ich działania. Te nowe środki pomogą UE zwalczać coraz poważniejsze zagrożenia, jakie stanowią obce ingerencje w wybory oraz dezinformacja, a także chronić najważniejsze wartości europejskie: wolne narody, wolne i uczciwe wybory, wolne i niezależne media, dynamiczne społeczeństwo obywatelskie i silne instytucje demokratyczne.

Więcej informacji