Wprowadzenie
Europa zawsze była kontynentem, na którym rozwijał się przemysł, przedsiębiorczość i innowacje, który odkrywał siebie na nowo dzięki rewolucjom przemysłowym i technologicznym, globalnej konkurencji i zmianom społecznym.
Wyszliśmy silniejsi z szoku wywołanego pandemią i poradziliśmy sobie z kryzysem energetycznym o niespotykanej dotąd skali. Odnieśliśmy sukces dzięki naszej odporności i determinacji. Teraz musimy położyć duży nacisk na zwiększenie konkurencyjności, bo gospodarka światowa szybko się zmienia.
Musimy podjąć zdecydowane działania, aby chronić i zwiększać konkurencyjność Europy – również na tle innych globalnych podmiotów – i aby zapewnić dobrobyt i sprawiedliwość społeczną. Pierwszym krokiem w tym kierunku powinno być wprowadzenie ułatwień i szybszych procedur w prowadzeniu działalności gospodarczej oraz pogłębienie jednolitego rynku we wszystkich sektorach. Kompas konkurencyjności, jedna z pierwszych ważnych inicjatyw nowej Komisji, będzie kształtował nasze przyszłe prace w oparciu o raport Maria Draghiego.
Najważniejsze dane
Cele
- Ułatwienia w prowadzeniu działalności gospodarczej,
aby zwiększać wzrost gospodarczy
- Pakt dla czystego przemysłu
wspierający konkurencyjność przemysłu UE i tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy
- Bardziej odporna gospodarka o obiegu zamkniętym
ułatwiająca przejście na zrównoważone praktyki produkcyjne i konsumpcyjne
- Pobudzenie wydajności dzięki upowszechnieniu technologii cyfrowych
aby poprawić konkurencyjność UE, która ma być liderem innowacyjnej sztucznej inteligencji
- Badania naukowe i innowacje
podstawą naszej gospodarki
- Turbodoładowanie inwestycji
aby przyspieszyć transformację ekologiczną, cyfrową i społeczną
- Wyrównanie niedoborów umiejętności i pracowników
aby wspierać rozwój zawodowy pracowników i konkurencyjność gospodarki
Jak osiągniemy nasze cele
Oto nasze działania, które w ciągu najbliższych kilku lat mają poprawić konkurencyjność i dobrobyt w Europie:
Łatwiejsze i szybsze procedury działalności gospodarczej
W celu do poprawy naszej konkurencyjności:
- zaproponujemy Kompas konkurencyjności, aby wyeliminować lukę innowacyjną, obniżyć emisyjność i zwiększyć bezpieczeństwo
- ukończymy tworzenie jednolitego rynku w kluczowych sektorach, aby umożliwić przedsiębiorstwom rozszerzenie skali ich działalności
- wdrożymy nowe podejście do polityki konkurencji
- zmniejszymy obciążenia administracyjne i ograniczymy obowiązki sprawozdawcze o co najmniej 25 proc., a w przypadku MŚP – o co najmniej 35 proc.
- poddamy dorobek prawny UE testowi warunków skrajnych i przedłożymy wnioski upraszczające i kodyfikujące prawodawstwo, aby wyeliminować sprzeczności i nakładające się przepisy, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokich standardów
- zaproponujemy nowy ogólnounijny status prawny, aby pomóc w rozwoju innowacyjnym przedsiębiorstwom
- wprowadzimy nową oceną wpływu na MŚP i na konkurencyjność, aby uniknąć zbędnych obciążeń administracyjnych
- zaproponujemy nowe porozumienie międzyinstytucjonalne w sprawie uproszczenia i lepszego stanowienia prawa.

W celu utrzymania kierunku realizacji celów określonych w Europejskim Zielonym Ładzie, dekarbonizacji naszej gospodarki i obniżenia cen energii:
- przedstawimy Pakt dla czystego przemysłu, aby zwiększyć konkurencyjność przemysłu i tworzyć wysokiej jakości miejsca pracy
- zaproponujemy cel redukcji emisji o 90 proc. do 2040 r. i zapiszemy go w Europejskim prawie o klimacie
- za pośrednictwem aktu w sprawie przyspieszenia dekarbonizacji przemysłu, który pomoże przyspieszyć planowanie, przetargi i wydawanie pozwoleń, będziemy wspierać przemysł i przedsiębiorstwa w transformacji
- zmniejszymy koszty energii dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw przez ukończenie budowy unii energetycznej
- będziemy inwestować w infrastrukturę i technologie czystej energii
- uruchomimy mechanizm agregacji zapotrzebowania i rozszerzymy jego zakres, aby wykraczał poza zakupy gazu i obejmował wodór i surowce krytyczne
- zabezpieczymy dostawy surowców, czystej energii i czystych technologii dzięki nawiązaniu partnerstw handlowo-inwestycyjnych
- nadal będziemy liderem w międzynarodowych negocjacjach w sprawie klimatu
- będziemy zachęcać do podróży koleją i zaproponujemy rozporządzenie w sprawie jednolitego cyfrowego systemu rezerwacji i sprzedaży biletów, aby Europejczycy mogli kupić na jednej platformie internetowej jeden bilet dający im prawa pasażerów podczas całej podróży.

W celu przejścia na bardziej zrównoważone wzory produkcji i konsumpcji i utrzymania na dłużej wartości zasobów w naszej gospodarce:
- za pośrednictwem nowego aktu w sprawie gospodarki o obiegu zamkniętym pomożemy w stworzeniu popytu rynkowego na surowce wtórne i jednolitego rynku odpadów
- przedstawimy nowy pakiet dotyczący przemysłu chemicznego, który zapewni jasność co do „trwałych chemikaliów” tzw. PFAS
- będziemy zajmować się ukończeniem Europejskiej Unii Zdrowotnej, dywersyfikacją łańcuchów dostaw, wspieraniem dostępu do najbardziej zaawansowanych metod leczenia oraz poprawą odporności sektora zdrowia i sektora farmaceutycznego
- przedłożymy akt dotyczący leków o krytycznym znaczeniu, aby uniezależnić się od importu leków i składników o krytycznym znaczeniu
- będziemy intensywniej pracować nad profilaktyką zdrowotną – przede wszystkim w zakresie zdrowia psychicznego oraz chorób układu krążenia, raka, leczenia chorób zwyrodnieniowych i badań nad autyzmem
- zapewnimy bezpieczeństwo naszych systemów opieki zdrowotnej – zaproponujemy europejski plan działania w sprawie cyberbezpieczeństwa szpitali i świadczeniodawców.

W celu zwiększenia wydajności przez upowszechnienie technologii cyfrowych:
- będziemy zachęcać do inwestowania w infrastrukturę cyfrową, aby poprawić dostęp do bezpiecznej, szybkiej i niezawodnej łączności
- będziemy coraz skuteczniej egzekwować unijne przepisy cyfrowe
- stawimy czoła wyzwaniom związanym z platformami handlu elektronicznego
- zwiększymy inwestycje w obliczenia superkomputerowe, półprzewodniki, internet rzeczy, genomikę, obliczenia kwantowe i technologie kosmiczne
- zapewnimy – dzięki planowi działania na rzecz kontynentu sztucznej inteligencji – dostęp do nowych zdolności w zakresie obliczeń superkomputerowych, które będą ukierunkowane na potrzeby start-upów zajmujących się sztuczną inteligencją i całego sektora AI
- będziemy promować nowe zastosowania AI i ulepszymy usługi publiczne dzięki strategii w sprawie zastosowania AI
- połączymy wszystkie nasze zasoby za pośrednictwem nowej Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych w dziedzinie AI
- zapewnimy płynną wymianę danych na dużą skalę w ramach strategii na rzecz europejskiej unii danych.

W celu zwiększenia konkurencyjności Europy i dokonania przełomu w wynalazczości i kreatywności, w centrum naszej gospodarki postawimy badania naukowe, innowacje, naukę i technologię:
- zwiększymy wydatki na badania naukowe, aby skoncentrować się w większym stopniu na priorytetach strategicznych
- rozbudujemy Europejską Radę ds. Badań Naukowych i Europejską Radę ds. Innowacji
- uprościmy i przyspieszymy drogę biotechnologii z laboratoriów badawczych na rynek dzięki europejskiemu aktowi w sprawie biotechnologii
- będziemy wspierać transformację ekologiczną i cyfrową oraz rozwój technologii o wysokiej wartości za pośrednictwem strategii na rzecz europejskich nauk biologicznych
- zacieśnimy współpracę między instytucjami badawczo-naukowymi, szkołami wyższymi i biznesem przez wzmocnienie sojuszy szkół wyższych.

Dokonamy ogromnych inwestycji w naszą zrównoważoną konkurencyjność, wykorzystując inwestycje publiczne do pozyskania kapitału prywatnego i ograniczenia jego ryzyka:
- przedstawimy środki absorbujące ryzyko, aby ułatwić bankom komercyjnym, inwestorom i kapitałowi wysokiego ryzyka finansowanie przedsiębiorstw na etapie dynamicznego wzrostu
- dokonamy przeglądu unijnych przepisów, aby usunąć bariery ograniczające wielkość europejskiego kapitału dostępnego na finansowanie innowacji
- wykorzystamy potencjał prywatnych oszczędności jako dźwignię finansową dla inwestycji w innowacje oraz czystą i cyfrową transformację przez stworzenie europejskiej unii oszczędności i inwestycji
- dokonamy przeglądu przepisów dotyczących zamówień publicznych, aby w niektórych sektorach strategicznych umożliwić preferencyjne traktowanie produktów europejskich
- opracujemy technologie strategiczne i wyprodukujemy je w Europie dzięki ustanowieniu Europejskiego Funduszu Konkurencyjności, który będzie również wspierał ważne projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania.

W celu poprawy karier zawodowych i zwiększenia konkurencyjności:
- stworzymy unię umiejętności, która skupi się na inwestycjach, uczeniu się przez całe życie i zatrzymywaniu umiejętności
- będziemy pracować nad poprawą umiejętności podstawowych
- zaproponujemy strategiczny plan dotyczący kształcenia w dziedzinach związanych z naukami ścisłymi, technologią, inżynierią i matematyką (STEM), aby rozwiązać problem pogorszenia się wyników i braku wykwalifikowanych nauczycieli oraz aby zachęcić większą liczbę dziewcząt i kobiet do kształcenia i pracy zawodowej w tej dziedzinie
- będziemy propagować kształcenie i szkolenia zawodowe za pomocą europejskiej strategii kształcenia i szkolenia zawodowego
- zwiększymy i przekierujemy finansowanie umiejętności w ramach budżetu UE
- zapewnimy uznawanie umiejętności w różnych krajach – zaproponujemy w tym celu inicjatywę na rzecz przenoszenia umiejętności i będziemy kontynuować prace nad dyplomem europejskim.

Dotychczasowe postępy
Aktualne informacje o postępach w realizacji nowych inicjatyw, proponowanych przepisów prawnych i zmian legislacyjnych dotyczących tego priorytetu
- kwiecień 2025 r.
Prezentacja planu działania na rzecz kontynentu sztucznej inteligencji, który ma ukształtować kolejny etap rozwoju sztucznej inteligencji w Europie
- marzec 2025 r.
Komisja przedstawia unię umiejętności, która ma zapewnić wysokiej jakości kształcenie, szkolenie i uczenie się przez całe życie
Inauguracja planu działania dla europejskiego przemysłu motoryzacyjnego
Prezentacja planu działań Komisji na rzecz konkurencyjnej i bezemisyjnej branży hutniczej i metalurgicznej w Europie
Komisja prezentuje strategię unii oszczędności i inwestycji, które ma poszerzyć możliwości finansowe dostępne dla obywateli i przedsiębiorstw w UE
Komisja proponuje akt dotyczący leków o krytycznym znaczeniu, aby zwiększyć podaż leków o krytycznym znaczeniu w UE
- luty 2025 r.
Przedłożenie pierwszego pakietu wniosków mających na celu ograniczenie biurokracji i uproszczenie otoczenia biznesowego
Przyjęcie planu działania na rzecz przystępnych cen energii, który ma obniżyć koszty energii dla gospodarstw domowych i przemysłu
Inauguracja Paktu dla czystego przemysłu na rzecz konkurencyjności i dekarbonizacji UE
UE inauguruje inicjatywę InvestAI, aby zmobilizować 200 mld euro na inwestycje w sztuczną inteligencję
- styczeń 2025 r.
Początek strategicznego dialogu na temat przyszłości przemysłu motoryzacyjnego
Prezentacja kompasu konkurencyjności, który ma przyczyniać się do zrównoważonego dobrobytu w UE
Inauguracja europejskiego planu działania w sprawie cyberbezpieczeństwa szpitali i świadczeniodawców
W centrum uwagi
Komisja zaprezentowała plan działania na rzecz kontynentu sztucznej inteligencji, który ma ukształtować kolejny etap rozwoju sztucznej inteligencji w Europie. Budowanie infrastruktury sztucznej inteligencji oraz rozwój umiejętności i talentów w tej dziedzinie to wybrane tematy planu propagującego opracowywanie i wdrażanie rozwiązań w zakresie sztucznej inteligencji, które przynoszą korzyści społeczeństwu i gospodarce. Plan podniesie naszą konkurencyjność w takich dziedzinach jak opieka zdrowotna, motoryzacja, nauka itp., a także pomoże UE stać się światowym liderem w dziedzinie sztucznej inteligencji.

Kto odpowiada za realizację priorytetu

Wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji

Wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw suwerenności technologicznej, bezpieczeństwa i demokracji

Wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw dobrobytu i strategii przemysłowej

Wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw praw socjalnych, umiejętności, pracy wysokiej jakości oraz do spraw gotowości

Komisarz do spraw handlu i bezpieczeństwa gospodarczego

Komisarz do spraw gospodarki i wydajności oraz komisarz do spraw wdrażania i upraszczania

Komisarz do spraw klimatu, neutralności emisyjnej i czystego wzrostu

Komisarz do spraw usług finansowych oraz unii oszczędności i inwestycji

Komisarz do spraw start-upów, badań i innowacji

Komisarz do spraw energii i mieszkalnictwa

Komisarz do spraw zrównoważonego transportu i turystyki