Míniú ar an nGníomh um an Tionscal Glan-Nialasachta
Is tionscnamh é an Gníomh um an Tionscal Glan-Nialasachta a eascraíonn as Plean Tionsclaíoch an Chomhaontaithe Ghlais a bhfuil sé mar aidhm leis monarú teicneolaíochtaí glana san Aontas a mhéadú. Is é atá i gceist leis sin méadú a dhéanamh ar acmhainneacht an Aontais chun teicneolaíochtaí a mhonarú a thacaíonn leis an aistriú chuig fuinneamh glan agus a scaoileann astaíochtaí gás ceaptha teasa atá an-íseal, nialasach nó diúltach agus iad á n-oibriú.
Meallfaidh an Gníomh sin infheistíochtaí agus cruthóidh sé dálaí níos fearr agus rochtain níos fearr ar an margadh don teicneolaíocht ghlan san Aontas. Acmhainneacht mhonaraíochta fhoriomlán straitéiseach an Aontais i dtaca le teicneolaíochtaí glan-nialasacha, is é an aidhm atá ann go sroichfidh an acmhainneacht sin 40% ar a laghad de na riachtanais úsáidte bhliantúla faoi 2030. Cuirfidh sé sin dlús leis an dul chun cinn i dtreo spriocanna aeráide agus fuinnimh 2030 an Aontais agus leis an aistriú chuig an aeráidneodracht faoi 2050. Cuirfidh sé borradh freisin faoi iomaíochas thionscal an Aontais, cruthóidh sé poist ardcháilíochta, agus tacóidh sé le hiarrachtaí an Aontais a bheith neamhspleách ó thaobh fuinnimh de.
Déanann an Gníomh simpliú freisin ar an gcreat rialála chun na teicneolaíochtaí sin a mhonarú. Cuideoidh sé sin chun iomaíochas thionscal na teicneolaíochta glan-nialasaí san Eoraip a mhéadú agus dlús a chur leis an acmhainneacht astaíochtaí CO2 a stóráil.
Tugtar aghaidh leis an nGníomh ar theicneolaíochtaí a chuirfidh go mór leis an dícharbónú. Tacaíonn sé, go háirithe, le teicneolaíochtaí straitéiseacha glan-nialasacha atá ar fáil ar bhonn tráchtála agus a d’fhéadfadh méadú go tapa. Leis na teicneolaíochtaí sin, neartaítear iomaíochas tionsclaíoch an Aontais agus athléimneacht an chórais fuinnimh, agus éascaítear an t-aistriú chuig fuinneamh glan ag an am céanna.
An 6 Feabhra 2024 tháinig Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle ar chomhaontú polaitiúil maidir leis an nGníomh um Thionscal Glan-Nialasachta. A luaithe a ghlacfar é go foirmiúil, tiocfaidh an Gníomh i bhfeidhm.
Príomhtheicneolaíochtaí
Tacaítear le teicneolaíochtaí glan-nialasacha eile freisin leis na bearta sa ghníomh, ina measc sin teicneolaíochtaí breoslaí malartacha inbhuanaithe, ardteicneolaíochtaí chun fuinneamh a tháirgeadh ó phróisis núicléacha agus dramhaíl íosta ón timthriall breosla ann, imoibreoirí beaga modúlacha, agus na breoslaí gaolmhara is fearr san aicme.
Na dálaí a chruthú le haghaidh earnáil na teicneolaíochta glaine san Aontas atá ar luas leis na treochtaí domhanda
Chun infheistíocht a spreagadh i dteicneolaíochtaí glan-nialasacha, moltar an méid seo a leanas sa Ghníomh:
- Tionscadail Ghlan-nialasacha Straitéiseacha: tionscadail tosaíochta a aithint atá riachtanach chun athléimneacht agus iomaíochas thionscal glan-nialasach an Aontais a threisiú
- Rómhaorlathas a laghdú agus ceadú a bhrostú: an t-ualach riaracháin a laghdú chun tionscadail mhonaraíochta ghlan-nialasacha agus nósanna imeachta ceadaithe níos simplí agus níos tapúla a fhorbairt. Baineann sé sin go háirithe le tionscadail straitéiseacha a bhainfidh tairbhe as ceadú níos tapúla fós, chun pleanáil agus cinnteacht infheistíochta a mhéadú.
- Acmhainneacht insteallta CO2: tacú le tionscadail gabhála agus stórála carbóin, lena n-áirítear trí infhaighteacht láithreán stórála CO2 a fheabhsú
- Infheistíocht a mhealladh: infheistíocht a mhealladh tríd an Ardán um Ghlan-Nialasacht na hEorpa agus tríd an mBanc Hidrigine Eorpach
- Rochtain ar na margaí a éascú: borradh a chur faoin éileamh ar fhoinsí in-athnuaite trí chritéir inbhuanaitheachta agus athléimneachta a chur chun feidhme i nósanna imeachta soláthair agus i gceantanna
- Nuálaíocht: boscaí gainimh rialála a bhunú le cuidiú chun teicneolaíochtaí glan-nialasacha nuálacha a fhorbairt agus a thástáil agus chun go mbeidh cothrom na Féinne ann don nuálaíocht
- Feabhas a chur ar scileanna: Acadaimh an Tionscail Ghlan-Nialasaigh a chur ar bun, le tacaíocht agus formhaoirseacht ón Ardán um Ghlan-Nialasacht na hEorpa. Cuirfidh siad sin oiliúint agus oideachas ar fáil maidir le teicneolaíochtaí glan-nialasacha, agus cruthófar poist ardcháilíochta dá mbarr.
An tArdán um Ghlan-Nialasacht na hEorpa
Cabhróidh an tArdán um Ghlan-Nialasacht na hEorpa le maoirseacht a dhéanamh ar na bearta go léir faoin nGníomh. Tabharfaidh sé an Coimisiún Eorpach agus na Ballstáit le chéile chun na gníomhaíochtaí atá beartaithe a chomhordú agus a phlé. Is féidir cuireadh chuig an Ardán a thabhairt d’ionadaithe tionscail agus do shaineolaithe eile.
Banc Hidrigine Eorpach
Tá hidrigin ar cheann de phríomhtheicneolaíochtaí an Ghnímh Eorpaigh um an Tionscal Glan-Nialasachta. Tá sé fíor-riachtanach tionscal na hEorpa a dhícharbónú agus spriocanna aeráide 2030 an Aontais agus neodracht aeráide 2050 a bhaint amach. Trí tháirgeadh hidrigine a mhéadú, laghdófar an úsáid a bhaintear as breoslaí iontaise i dtionscail na hEorpa agus freastalófar ar riachtanais na n-earnálacha sin atá deacair a leictriú.
Tacóidh an Banc Hidrigine Eorpach le húsáid hidrigine in-athnuaite laistigh den Aontas chomh maith le hiompórtálacha ó chomhpháirtithe idirnáisiúnta. Is é is aidhm dó infheistíochtaí príobháideacha i slabhraí luacha hidrigine a scaoileadh tríd an soláthar fuinnimh in-athnuaite a nascadh go héifeachtúil leis an éileamh agus aghaidh a thabhairt ar na dúshláin infheistíochta tosaigh.
Cruthóidh an Banc margadh hidrigine Eorpach atá ag teacht chun cinn, cuirfidh sé deiseanna nua fáis ar fáil, cruthóidh sé poist d’ardcháilíocht agus cuideoidh sé chun spriocanna hidrigine an Aontais a bhaint amach, i gcomhréir le REPowerEU agus leis an mbealach i dtreo na haeráidneodrachta.
Is i bhfómhar 2023 a sheolfar na chéad cheantanna píolótacha faoin gCiste Nuálaíochta, rud a thacóidh le táirgeadh hidrigine in-athnuaite. Cuirtear in iúl go soiléir leis an méid sin gurb í an Eoraip an áit le haghaidh giniúint hidrigine.
Cúlra
Tá gealltanas tugtha ag an Aontas aeráidneodracht a bhaint amach faoi 2050, ach faoi láthair is glan-iompórtálaí é i dtaca le roinnt de na teicneolaíochtaí agus comhpháirteanna glan-nialasacha atá ríthábhachtach chun an cuspóir sin a bhaint amach. Dá bhrí sin, mhol an Coimisiún an Gníomh um an Tionscal Glan-Nialasachta mar chuid de Phlean Tionsclaíoch an Chomhaontaithe Ghlais chun a chinntiú nach gcuirfidh spleáchais straitéiseacha an t-aistriú glas i mbaol. Trí chuspóir acmhainneachta monaraíochta comhiomláin a leagan síos do 2030 agus tríd an gcreat rialála do theicneolaíochtaí glan-nialasacha a shimpliú, cuirfidh an Gníomh ar chumas an Aontais a bheith ina cheannaire tionsclaíoch sa mhargadh sin. Ag foghlaim ó na ceachtanna ó phaindéim COVID-19 agus ón ngéarchéim fuinnimh, cinnteofar leis an nGníomh nach gcuirfear isteach ar shlabhraí soláthair a thuilleadh agus go mbeidh an acmhainneacht mhonaraíochta intíre atá ag teastáil mar bhonn taca leis an aistriú chuig fuinneamh glan.