Definicja usług świadczonych w interesie ogólnym
Usługi świadczone w interesie ogólnym to usługi, które organy publiczne państw członkowskich UE zaliczają do usług służących dobru ogółu i które w związku z tym podlegają szczególnym zobowiązaniom z tytułu świadczenia usług publicznych. Mogą one być świadczone przez sektor publiczny lub prywatny.
Przykłady usług użyteczności publicznej obejmują m.in.: transport publiczny, usługi pocztowe i opiekę zdrowotną.
Kategorie
Istnieją trzy kategorie usług świadczonych w interesie ogólnym: usługi o charakterze ekonomicznym (gospodarczym), usługi o charakterze nieekonomicznym (niegospodarczym) i usługi socjalne.
- Usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym to podstawowe usługi świadczone odpłatnie, np.usługi pocztowe. Usługi te są objęte europejskimi przepisami dotyczącymi rynku wewnętrznego i regułami konkurencji. Niemniej jednak możliwe są odstępstwa od tych zasad, jeśli konieczna jest ochrona dostępu obywateli do podstawowych usług.
- Usługi o charakterze nieekonomicznym obejmują np. działalność policji, wymiaru sprawiedliwości, ustawowych systemów zabezpieczenia społecznego i nie podlegają żadnemu szczególnemu europejskiemu prawodawstwu ani regułom rynku wewnętrznego i konkurencji.
- Usługi socjalne świadczone w interesie ogólnym to takie, które zaspokajają potrzeby obywateli z najsłabszych grup społecznych i które opierają się na zasadzie solidarności i równego dostępu. Usługi socjalne mogą mieć zarówno charakter gospodarczy, jak i nieekonomiczny. Do przykładów takich usług należą systemy zabezpieczenia społecznego, służby zatrudnienia oraz mieszkalnictwo socjalne.
Działanie UE
W 2011 r. UE przyjęła ramy jakości dotyczące usług świadczonych w interesie ogólnym w UE. UE w dokumencie tym:
- wyjaśnia, w jaki sposób unijne przepisy mają zastosowanie do podstawowych usług, a także – zmiany, które wprowadzono do tych zasad, w uzasadnionych przypadkach, aby zapewnić zaspokojenie konkretnych potrzeb
- gwarantuje dostęp do podstawowych usług dla wszystkich obywateli
- promuje jakość w dziedzinie usług socjalnych i wskazuje osiągnięcia jako wzór dla innych podstawowych usług.
W następstwie przyjęcia ram jakości zaktualizowano przepisy dotyczące zamówień publicznych i wprowadzono nowe przepisy, które wyjaśniają stosowanie zasad pomocy państwa w odniesieniu do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym.
Masz pytanie na temat prawa UE dotyczącego podstawowych usług?
Jeśli w przewodniku nie udało Ci się znaleźć odpowiedzi na swoje pytanie, możesz skierować je na piśmie do Komisji Europejskiej za pomocą interaktywnego serwisu informacyjnego.
Komisja może udzielić odpowiedzi na pytania dotyczące prawa UE w tej dziedzinie. Komisja nie może jednak:
- analizować indywidualnych przypadków
- przedstawiać oficjalnej wykładni prawa UE w odniesieniu do konkretnej sprawy
- udzielać porad prawnych w kwestiach prawa krajowego
- doradzać, jak ma wyglądać struktura zaproszeń do składania ofert lub zamówień
- doradzać, w jaki sposób zorganizować mechanizm kompensacyjny.
Ten serwis informacyjny jest dostępny w języku angielskim, francuskim i niemieckim. Oznacza to, że pytania można zadawać tylko w tych trzech językach. Również odpowiedzi są w nich udzielane.