Herstelplan voor Europa

Het grootste stimuleringspakket ooit

De langetermijnbegroting (het meerjarig financieel kader of MFK) van de EU vormt, samen met het tijdelijk herstelinstrument NextGenerationEU, het grootste stimuleringspakket voor Europa ooit. In het totaal gaat het om 2018 miljard euro in lopende prijzen* voor de heropbouw van Europa na de coronacrisis. En dat zal een groener, digitaler en veerkrachtiger Europa worden.

De middelen worden gebruikt om de belangrijkste uitdagingen waarvoor Europa staat, aan te pakken en mensen in nood te ondersteunen. Na de Russische agressie tegen Oekraïne een beroep gedaan op de EU-begroting om te zorgen voor noodhulp en steun in Oekraïne en in EU-landen, en om de humanitaire gevolgen van de oorlog te verzachten.

^{* Ongeveer 1800 miljard euro in prijzen van 2018.}

Feiten en cijfers over het MFK 2021-2027 en NextGenerationEU

Belangrijkste elementen van het pakket

Meer dan 50% van de langetermijnbegroting en NextGenerationEU ondersteunt modernisering, bijvoorbeeld door:

Daarnaast wordt er geld uitgetrokken voor:

Belangrijkste nieuwigheden

Toewijzingen meerjarig financieel kader 2021-2027 en NextGenerationEU per rubriek

_{Alle bedragen in €, in lopende prijzen. Bron: Europese Commissie}

De hoeksteen van NextGenerationEU is de faciliteit voor herstel en veerkracht, een instrument waarmee subsidies en leningen worden verstrekt ter ondersteuning van hervormingen en investeringen in de EU-lidstaten en met een totale waarde van 723,8 miljard euro. Om middelen in het kader van deze faciliteit te ontvangen, moeten de lidstaten plannen voor herstel en veerkracht opstellen waarin wordt uiteengezet hoe zij de middelen zullen investeren. Bovendien moeten zij voldoen aan de desbetreffende mijlpalen en streefdoelen, en voordat uitbetalingen in het kader van de faciliteit kunnen gebeuren, beoordeelt de Commissie of elke mijlpaal en elk streefdoel op bevredigende wijze is bereikt.

Raadpleeg het interactieve scorebord voor herstel en veerkracht om te zien welke plannen de verschillende EU-lidstaten hebben en welke uitbetalingen zij al gedaan hebben.

De rest van de middelen van NextGenerationEU wordt via verschillende EU-programma’s aan de EU-lidstaten uitbetaald: de herstelbijstand voor cohesie en de regio’s van Europa (React-EU), Horizon Europa, InvestEU, het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling of het Fonds voor een rechtvaardige transitie (JTF).

Na de Russische agressie tegen Oekraïne kunnen de EU-lidstaten een deel van deze middelen gebruiken om te voorzien in de behoeften van de vluchtelingen die op hun grondgebied aankomen.

Uitsplitsing NextGenerationEU

_{Alle bedragen in €, in lopende prijzen. Bron: Europese Commissie}

Nationale toewijzingen

De EU-begroting draait nooit om geven en nemen. Alle lidstaten profiteren van het feit dat zij deel uitmaken van de eengemaakte markt en de gemeenschappelijke uitdagingen samen aanpakken. EU-middelen, bijvoorbeeld in het kader van de cohesiefondsen of Horizon Europa, gaan naar alle hoeken van de EU.

Op bepaalde beleidsterreinen hebben lidstaten eerder toegewezen bedragen ontvangen. U kunt deze hier vinden:

Leningen om het herstel te financieren

Om NextGenerationEU te financieren, leent de Europese Commissie namens de Europese Unie op de geldmarkten tegen een lagere rente dan de meeste lidstaten zouden kunnen bedingen, en verdeelt zij deze bedragen.

Vóór NextGenerationEU heeft de Europese Commissie al obligaties uitgegeven, bijvoorbeeld om leningen aan EU-lidstaten en landen buiten de EU te financieren, waaronder tot 100 miljard euro voor het SURE-programma om de werkgelegenheid te ondersteunen en mensen aan het werk te houden tijdens de coronapandemie.

De Europese Unie zal tot 2026 tot ongeveer 800 miljard euro in lopende prijzen ophalen voor NextGenerationEU door middel van een gediversifieerde financieringsstrategie.

De EU als kredietverlener

Routekaart voor nieuwe inkomstenbronnen voor afbetaling van de leningen

In het interinstitutioneel akkoord van december 2021 zijn het Europees Parlement, de Raad en de Commissie overeengekomen te werken aan de invoering van voldoende nieuwe eigen middelen om de terugbetalingen van NextGenerationEU te dekken.

In december 2021 heeft de Commissie dus drie nieuwe inkomstenbronnen voor de EU-begroting voorgesteld om de subsidies in het kader van NextGenerationEU terug te betalen. Dit zou ook bijdragen aan de financiering van het sociaal klimaatfonds, dat ervoor moet zorgen dat bij de transitie naar een koolstofvrije economie niemand aan zijn lot wordt overgelaten.

Op 20 juni 2023 heeft de Commissie haar voorstel voor een volgende generatie van eigen middelen afgerond. Het definitieve pakket bevat nieuwe, tijdelijke op statistieken gebaseerde eigen middelen uit bedrijfswinsten. Naar aanleiding van het politieke akkoord over het “Fit for 55”-pakket, dat ervoor moet zorgen dat het EU-beleid bijdraagt aan de klimaatneutraliteit van ons continent, heeft de Commissie ook de oorspronkelijke voorstellen van december 2021 inzake eigen middelen op basis van het emissiehandelssysteem (ETS) en het mechanisme voor koolstofgrenscorrectie (CBAM) aangepast.

Daarnaast worden de eigen middelen op basis van het aandeel van de resterende winsten van multinationals, die aan de EU-lidstaten zullen worden toegewezen in het kader van de OESO/G20-overeenkomst over een herverdeling van heffingsrechten (“eerste pijler”), gehandhaafd. De Commissie werkt nu in de Raad samen met het Europees Parlement en de EU-lidstaten aan een snelle goedkeuring van de nieuwe inkomstenbronnen.

Inkomstenbronnen voor de EU-begroting 2021-2027

De volgende generatie eigen middelen van de EU

Begunstigde bedrijven

De EU-begroting biedt mogelijkheden voor alle bedrijven. Bekijk de lopende en aangekondigde oproepen tot voorstellen, lees meer over de financieringsprogramma's en procedures, en vraag online subsidie aan.

Kijk hoe u zaken kunt doen met de Commissie en lees hoe een aanbesteding in zijn werk gaat.

Achtergrond

De Commissie heeft haar voorstel voor de volgende langetermijnbegroting van de EU op 2 mei 2018 ingediend.

Als reactie op de ongekende crisis ten gevolge van het coronavirus kwam de Europese Commissie op 27 mei 2020 met een voorstel voor een tijdelijk herstelinstrument NextGenerationEU. Daarnaast stelde zij enkele gerichte verhogingen van de langetermijnbegroting van de EU voor 2021-2027 voor.

Minder dan twee maanden later, op 21 juli 2020, bereikten de staatshoofden en regeringsleiders van de EU een politiek akkoord over het pakket.

De definitieve aanneming door de Raad vond plaats op 17 december 2020.

Het onderhandelingsproces