De faciliteit voor herstel en veerkracht is een tijdelijk instrument dat de hoeksteen vormt van NextGenerationEU, het plan van de EU om sterker en weerbaarder uit de huidige crisis te komen.
Via de faciliteit haalt de Commissie middelen op door leningen aan te gaan op de kapitaalmarkten (uitgifte van obligaties namens de EU). Deze zijn dan beschikbaar voor de lidstaten om ambitieuze hervormingen en investeringen door te voeren die:
- hun economieën en samenlevingen duurzamer en veerkrachtiger maken en voor te bereiden op de groene en de digitale transitie, in overeenstemming met de prioriteiten van de EU
- de uitdagingen aanpakken die zijn vastgesteld in de landspecifieke aanbevelingen in het kader van het Europees Semester voor coördinatie van het economisch en sociaal beleid
De faciliteit voor herstel en veerkracht is ook van cruciaal belang voor de uitvoering van het REPowerEU-plan, de reactie van de Commissie op de sociaal-economische problemen en de verstoring van de mondiale energiemarkt als gevolg van de Russische invasie van Oekraïne.
- De faciliteit is op 19 februari 2021 in werking getreden. Zij financiert hervormingen en investeringen in de EU-lidstaten die worden uitgevoerd tussen het begin van de pandemie in februari 2020 en 31 december 2026. Landen kunnen financiering ontvangen tot een eerder overeengekomen maximumbedrag.
- Om in aanmerking te komen voor steun in het kader van de faciliteit hebben de EU-lidstaten nationale plannen voor herstel en veerkracht ingediend met een overzicht van de hervormingen en investeringen die zij tegen eind 2026 zullen doorvoeren, met duidelijke mijlpalen en doelstellingen. Minstens 37% van het budget moest gaan naar klimaatmaatregelen en 20% naar digitale maatregelen.
- De faciliteit voor herstel en veerkracht is gebaseerd op prestaties. Dit betekent dat de Commissie de bedragen alleen uitbetaalt wanneer een land de overeengekomen mijlpalen en doelstellingen voor de voltooiing van de hervormingen en investeringen in zijn plan heeft bereikt.
- Wanneer de overeengekomen mijlpalen en doelstellingen zijn bereikt, verzoeken de regeringen om betaling (tot tweemaal per jaar).
- De Commissie gaat vervolgens na of de mijlpalen en doelstellingen werkelijk zijn bereikt. Zo ja, betaalt zij de bedragen die zij op de kapitaalmarkten heeft aangetrokken.
Member States can revise their plans based on the available legal grounds under the RRF Regulation. The Guidance on Recovery and Resilience Plans in the context of REPowerEU of February 2023 describes in detail how Member States can request such amendments.
A revision can be linked to financial aspects, that is:
- to benefit from additional REPowerEU funds;
- to reflect a change in a Member State's maximum financial allocation under the RRF;
- resources needed in order to take up additional RRF loans.
Member States can also amend their plan if they can demonstrate that objective circumstances render the implementation of certain milestones and targets unfeasible. For example, those objective circumstances could be linked to inflation, shortages in the supply chain or the fact that there is a better alternative to fulfil the intended policy objective of a measure.
The RRF Regulation requires that the Commission provides the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions with a mid-term evaluation on the implementation of the Recovery and Resilience Facility. This will be followed by an 'ex post evaluation' in 2028, once the measures included in the recovery plans are fully implemented.
In het REPowerEU-plan wordt erkend dat de faciliteit voor herstel en veerkracht een belangrijke rol kan spelen bij de totstandbrenging van een veilige, betaalbare en schone energievoorziening. Door aanvullende EU-financiering te verstrekken, helpt de faciliteit de EU-landen de kritieke hervormingen en investeringen door te voeren die nodig zijn om snel een einde te maken aan hun afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen.
Het Europees Semester is sinds de cyclus van 2022 aangepast om rekening te houden met de instelling van de faciliteit voor herstel en veerkracht en de uitvoering van de plannen voor herstel en veerkracht:
Het scorebord geeft een overzicht van de vooruitgang bij de uitvoering van de faciliteit en de nationale plannen voor herstel en veerkracht.
De faciliteit voor herstel en veerkracht in uw land.
De lidstaten gebruiken de middelen van de faciliteit voor herstel en veerkracht om ambitieuze hervormingen en investeringen door te voeren om hun economieën en samenlevingen duurzamer en veerkrachtiger te maken en beter voor te bereiden op de groene en de digitale transitie. Bekijk de onderstaande pagina’s om meer te weten te komen over het herstel- en veerkrachtplan van uw land en hoe het wordt uitgevoerd.
Deze pagina’s bevatten alle relevante landspecifieke informatie, waaronder de plannen voor herstel en veerkracht, de beoordeling van de plannen door de Commissie, alsook informatie over de door de lidstaten gevraagde betalingen en de door de Commissie betaalde middelen.
In dit deel worden de landspecifieke documenten met betrekking tot het Europees Semester samengebracht, met name i) landenverslagen, ii) nationale programma’s inzake hervormingen en begrotingsaanpassingen, iii) de beoordeling van deze programma’s, iv) landspecifieke aanbevelingen van de EU en v) ontwerpbegrotingsplannen.
Kaart van door de faciliteit voor herstel en veerkracht ondersteunde projecten
Deze kaart bevat voorbeelden van door de herstel- en veerkrachtfaciliteit ondersteunde hervormingen en investeringen in de verschillende EU-lidstaten. De kaart is geen uitputtende databank van door de faciliteit ondersteunde projecten en wordt regelmatig bijgewerkt naarmate de uitvoering vordert. De vermelde financieringsbedragen weerspiegelen de initiële kostenramingen in de nationale plannen voor herstel en veerkracht.
Groene transitie
Nadruk op groene technologie en capaciteit: duurzame mobiliteit, energie-efficiëntie en hernieuwbare energie, aanpassing aan de klimaatverandering, circulaire economie en biodiversiteit
Beleid voor de volgende generatie
Verbetering van de toegang tot en de kwaliteit van algemeen, beroeps- en hoger onderwijs, nadruk op digitaal onderwijs, voor- en vroegschoolse educatie en opvang, meer banen voor jongeren.
Slimme, duurzame, inclusieve groei
Bevordering van ondernemerschap, concurrentievermogen en industrialisering, verbetering van het ondernemingsklimaat, bevordering van onderzoek, ontwikkeling en innovatie, ondersteuning van kleine en middelgrote ondernemingen.
Digitale transformatie
Uitrol van netwerken met zeer hoge capaciteit, digitalisering van overheidsdiensten, overheidsprocessen en bedrijven, met name kmo’s, ontwikkeling van digitale basisvaardigheden en geavanceerde digitale vaardigheden, onderzoek en ontwikkeling op het gebied van digitalisering en uitrol van geavanceerde technologie.
Sociale en territoriale cohesie
Verbetering van sociale en territoriale infrastructuur en diensten, waaronder stelsels voor sociale bescherming en sociale zekerheid, en inclusie van kansarme groepen, ondersteuning van de werkgelegenheid en ontwikkeling van vaardigheden, hoogwaardige, stabiele banen.
Gezondheid en economische, sociale en institutionele veerkracht
Veerkracht, toegankelijkheid en kwaliteit van gezondheidszorg en langdurige zorg verbeteren, onder meer door meer digitalisering, overheidsdiensten doeltreffender maken.
De kaart dient enkel ter informatie en is geen volledige databank van projecten die door de faciliteit voor herstel en veerkracht worden ondersteund. Ze weerspiegelt niet de verspreiding van de door de faciliteit voor herstel en veerkracht gefinancierde projecten over de Europese Unie, noch over verschillende geografische gebieden of sectoren binnen de lidstaten. Het financieringsbedrag van de herstel- en veerkrachtfaciliteit voor elke maatregel is gebaseerd op de initiële kostenraming in de plannen voor herstel en veerkracht.
Bovendien doen de getoonde projecten geen afbreuk aan eventuele toekomstige beoordelingen door de Commissie in het kader van de verificatie van de bevredigende verwezenlijking van mijlpalen en doelstellingen in het kader van Verordening (EU) 2021/241 tot instelling van de herstel- en veerkrachtfaciliteit.
- In augustus 2020 heeft de Europese Commissie binnen haar secretariaat-generaal de taskforce herstel en veerkracht (RECOVER) opgericht.
- Samen met het directoraat-generaal Economische en financiële zaken van de Commissie is RECOVER verantwoordelijk voor het aansturen van de uitvoering van de faciliteit voor herstel en veerkracht. RECOVER coördineert ook het Europees semester en brengt verslag uit aan de voorzitter van de Commissie.
- Deze deskundigengroep is een belangrijk forum voor de Commissie en de nationale regeringen om van gedachten te wisselen over de uitvoering van de faciliteit voor herstel en veerkracht.
- De groep bestaat uit leden van de nationale coördinerende instanties voor de uitvoering van de plannen voor herstel en veerkracht en wordt gezamenlijk voorgezeten door de Taskforce RECOVER binnen het secretariaat-generaal van de Europese Commissie en het directoraat-generaal Economische en financiële zaken. Zij komt regelmatig bijeen met deskundigen uit elk EU-land om van gedachten te wisselen over de uitvoering van hun plannen voor herstel en veerkracht.
- Bovendien bevordert zij de uitwisseling van goede praktijken met betrekking tot de uitvoering van de herstel- en veerkrachtfaciliteit. De Commissie publiceert alle hiervoor relevante documenten, zoals agenda’s, notulen, verslagen, adviezen, aanbevelingen en andere op een speciale website.
- INFORM EU is een EU-breed netwerk van ambtenaren die bevoegd zijn voor communicatie over EU- en nationale investeringen in het kader van bepaalde EU-fondsen, waaronder de faciliteit voor herstel en veerkracht. Meer informatie en contacten
- Begunstigden van EU-financiering hebben een algemene verplichting om de oorsprong van alle ontvangen EU-financiering te erkennen en ervoor te zorgen dat deze duidelijk zichtbaar wordt gemaakt. Dit geldt ook voor financiering in het kader van de faciliteit voor herstel en veerkracht. Meer informatie en richtsnoeren voor nationale autoriteiten over de communicatie- en zichtbaarheidsvereisten in het kader van de faciliteit voor herstel en veerkracht en andere EU-fondsen zijn te vinden op de speciale website.
- Fraudebestrijding is een prioriteit voor de Europese Commissie. Bent u op de hoogte van frauduleus gedrag, gelieve dit dan te melden bij het Europees Bureau voor fraudebestrijding.