Wspólne podejście do środków dotyczących podróżowania w UE

Wspólne podejście do środków dotyczących podróżowania: kluczowe obszary

25 stycznia 2022 r. Rada przyjęła zmienione zalecenie w sprawie ułatwień w bezpiecznych i swobodnych podróżach w UE podczas pandemii COVID-19. Opracowano je w wyniku porozumienia osiągniętego w następstwie wniosku Komisji z 25 listopada 2021 r.

Zmienione zalecenie przewiduje, że środki związane z COVID-19 powinny być stosowane w zależności od indywidualnej sytuacji poszczególnych osób, a nie od regionu pochodzenia – z wyjątkiem obszarów, gdzie wirus rozprzestrzenia się wyjątkowo szybko. Kluczowym czynnikiem decydującym powinien być zatem status danej osoby podróżującej, czyli potwierdzenie faktu zaszczepienia, wyniku testu lub powrotu do zdrowia po przebyciu COVID-19 w formie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID. Zalecenie, które zastępuje obowiązującą dotąd wersję, przyjęto w odpowiedzi na znaczny wzrost liczby osób zaszczepionych i na szybkie upowszechnienie się unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID.

Zgodnie z nowymi przepisami państwa członkowskie UE muszą uznawać zaświadczenia o szczepieniu przez okres 270 dni (9 miesięcy) od zakończenia serii szczepień pierwotnych:

• w przypadku szczepionki dwudawkowej oznacza to 270 dni od podania drugiej dawki lub, zgodnie z krajową strategią szczepień, od podania pierwszej i jedynej dawki ozdrowieńcowi
• w przypadku szczepionki jednodawkowej oznacza to 270 dni od podania pierwszej (tj. jedynej) dawki.

Kraje UE nie powinny ustanawiać innego okresu uznawania zaświadczenia o szczepieniu do celów podróży w obrębie Unii Europejskiej. Ten standardowy okres uznawania nie ma zastosowania do zaświadczeń o przyjęciu dawek przypominających.

1 lutego 2022 r. wdrożono również nowe przepisy dotyczące rejestrowania w zaświadczeniu dawek przypominających. Zgodnie z wyjaśnieniami przekazanymi w grudniu dawki przypominające należy rejestrować następująco:

• 3/3 w przypadku dawki przypominającej podanej po cyklu szczepień pierwotnych składającym się z dwóch dawek
• 2/1 w przypadku dawki przypominającej podanej po szczepieniu jednodawkowym lub po jednej dawce szczepionki dwudawkowej podanej ozdrowieńcowi.

Zaświadczenia, które przed przekazaniem tych wyjaśnień zostały wystawione w inny sposób, należy skorygować i wystawić ponownie, aby zagwarantować rozróżnienie między dawkami przypominającymi a pełnym zaszczepieniem.

Zalecenie to weszło w życie 1 lutego 2022 r.

3 lutego 2022 r. Komisja zaproponowała przedłużenie stosowania systemu unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID o rok, do dnia 30 czerwca 2023 r.

Więcej na ten temat: zestawienie informacji

Podejście ukierunkowane na osoby

Podróżni, którzy posiadają ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID, nie powinni w większości przypadków podlegać dodatkowym ograniczeniom swobodnego przemieszczania się.

Ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID obejmuje:

• zaświadczenie o szczepieniu szczepionką zatwierdzoną na szczeblu europejskim, o ile od ostatniej dawki serii szczepień pierwotnych minęło co najmniej 14 i nie więcej niż 270 dni. Zaświadczenia o szczepieniu dawkami przypominającymi są ważne od razu i na tym etapie nie określono terminu ich ważności. Kraje UE mogą także akceptować zaświadczenia o szczepieniu szczepionkami zatwierdzonymi przez organy krajowe lub WHO
• negatywny wynik testu PCR uzyskany nie wcześniej niż 72 godziny przed podróżą lub negatywny wynik szybkiego testu antygenowego uzyskany nie wcześniej niż 24 godziny przed podróżą
• zaświadczenie o powrocie do zdrowia wskazujące, że od pierwszego dodatniego wyniku testu minęło mniej niż 180 dni.

Od osób nieposiadających unijnego certyfikatu COVID należy wymagać przeprowadzenia testu przed podróżą lub nie później niż 24 godziny po przyjeździe.

Z wymogu posiadania ważnego unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID powinny być zwolnione osoby podróżujące w związku z koniecznością lub z pełnioną przez siebie niezbędną funkcją, osoby dojeżdżające do pracy za granicą i dzieci poniżej 12. roku życia.

Mapa regionów UE

Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) będzie nadal publikować mapę państw członkowskich w podziale na regiony i w przyjętym systemie kolorystycznym (zielony, pomarańczowy, czerwony, ciemnoczerwony). Mapa będzie opierać się na 14-dniowym wskaźniku zgłoszonych przypadków, wskaźniku wyszczepienia oraz wskaźniku przeprowadzanych testów.

Mapa z kolorami ostrzegawczymi ma służyć jako narzędzie informacyjne, jak również umożliwiać koordynację działań w odniesieniu do obszarów o szczególnie wysokim poziomie występowania wirusa. W oparciu o tę mapę kraje UE powinny stosować środki dotyczące podróży do i z obszarów ciemnoczerwonych, w których wirus rozprzestrzenia się wyjątkowo szybko. Powinny odradzać podejmowanie podróży innych niż niezbędne i wymagać testów przed podróżą i kwarantanny po przyjeździe od osób przybywających z tych obszarów, które nie posiadają zaświadczenia o szczepieniu lub o powrocie do zdrowia.

Pewne wyjątki powinny mieć zastosowanie do osób podróżujących w związku z koniecznością lub z pełnioną przez siebie niezbędną funkcją, osób dojeżdżających do pracy za granicą oraz dzieci poniżej 12. roku życia.

Mechanizm bezpieczeństwa

Jeżeli państwo członkowskie w reakcji na pojawienie się nowego wariantu wprowadzi ograniczenia, Rada – w ścisłej współpracy z Komisją i przy wsparciu ECDC – powinna przyjrzeć się sytuacji. Także Komisja, regularnie oceniając nowe dowody dotyczące wariantów wirusa, może zasugerować dyskusję w Radzie. Podobne rozwiązania są również możliwe, jeżeli sytuacja epidemiologiczna w danym państwie członkowskim lub na jego obszarze ulegnie szybkiemu pogorszeniu.

Podczas dyskusji Komisja może zaproponować, by Rada uzgodniła skoordynowane podejście do podróży z danego regionu. Wszelkie sytuacje skutkujące przyjęciem środków powinny być poddawane regularnym przeglądom.

Wspólna karta lokalizacji pasażera i ochrona danych

Karty lokalizacji pasażera odgrywają ważną rolę w skutecznym ustalaniu kontaktów zakaźnych podróżnych. Wymiana danych między organami państw członkowskich odpowiedzialnymi za ustalanie kontaktów zakaźnych może mieć szczególne znaczenie w przypadku pasażerów, którzy przekraczają granice, znajdując się w bliskiej odległości od siebie, np. w samolotach lub pociągach. Aby umożliwić państwom członkowskim wymianę danych dotyczących pasażerów przekraczających granice, w maju i lipcu 2021 r. Komisja przyjęła dwa akty wykonawcze, które określają warunki prawne niezbędne do przetwarzania takich danych osobowych i ustanawiają platformę wymiany kart lokalizacji pasażera. Aby wesprzeć cyfryzację i harmonizację kart lokalizacji pasażera, w ramach wspólnego działania „EU Healthy Gateways” opracowano aplikację webową na potrzeby unijnych cyfrowych kart lokalizacji pasażera. Cyfrowe karty lokalizacji pasażera w połączeniu z platformą wymiany kart lokalizacji pasażera umożliwiają łatwiejsze i szybsze gromadzenie danych i ich wymianę między państwami członkowskimi, co poprawia skuteczność i efektywność systemu ustalania kontaktów zakaźnych.