The second annual Strategic Foresight Report, ‘The EU’s capacity and freedom to act’, presents a forward-looking and multidisciplinary perspective on important trends affecting the EU’s capacity and freedom to act in the coming decades, including: climate change and other environmental challenges, digital hyperconnectivity and technological transformations, pressure on democracy and values, as well as shifts in the global order and demography. It addresses emerging issues, uncertainties and choices that will shape the future of Europe and the world, and sheds light on possible policy responses for the EU’s open strategic autonomy. The 2021 Strategic Foresight Report has also identified 10 strategic areas where the EU can strengthen its capacity and freedom to act.
The Communication builds on the Joint Research Centre (JRC)’s ‘science for policy report ‘Shaping & securing the EU’s Open Strategic Autonomy by 2040 and beyond’.
Najważniejsze światowe megatrendy, które w przyszłości będą miały wpływ na UE
W sprawozdaniu dotyczącym prognozy strategicznej z 2021 r. skupiono się na kluczowych światowych megatrendach, które będą nadal miały wpływ na UE w nadchodzących dziesięcioleciach: od zmiany klimatu, przez postęp techniczny i cyfryzację, po ważne zmiany gospodarcze, geopolityczne i demograficzne.
 |
Zmiana klimatu i inne wyzwania środowiskowe: W ciągu najbliższych 20 lat temperatury na świecie wzrosną prawdopodobnie o 1,5 stopnia Celsjusza, a do połowy stulecia o 2 stopnie. Będzie to miało wpływ na dostęp do wody i bezpieczeństwo żywności na całym świecie. Do 2050 r. 200 mln osób będzie potrzebować pomocy humanitarnej, po części ze względu na skutki ekologiczne. |
 |
Hiperłączność i transformacja technologiczna: Liczba urządzeń połączonych na całym świecie może wzrosnąć z 30,4 mld w 2020 r. do 200 mld w 2030 r. Większa łączność między przedmiotami, miejscami i ludźmi doprowadzi do powstania nowych produktów, usług, modeli biznesowych oraz modeli życia i pracy. Ambicje Europy, która chce być globalnym liderem w tej dwojakiej transformacji, mogą zapewnić jej silną pozycję na nowym, lukratywnym rynku i stworzyć nowe rodzaje miejsc pracy, na przykład zielone miejsca pracy w tradycyjnych i nowo powstających sektorach. |
 |
Presja na demokrację i wartości: W 2020 r. 34 proc. ludności świata mieszkało w krajach, które stawały się mniej demokratyczne, a jedynie 4 proc. w krajach, które stawały się bardziej demokratyczne. Duża skala informacji wprowadzających w błąd, szeroko rozpowszechnianych przy pomocy nowych narzędzi i platform internetowych, będzie stanowić coraz większe wyzwanie dla demokracji i prowadzić do nowego rodzaju walki informacyjnej. |
 |
Zmiany globalnego porządku i zmiany demograficzne: Świat staje się coraz bardziej wielobiegunowy. Przed końcem bieżącej dekady Chiny staną się największą gospodarką na świecie, a Indie prawdopodobnie przegonią UE w ciągu najbliższych 20 lat. Przewiduje się, że liczba ludności na świecie osiągnie 8,5 mld w 2030 r. i 9,7 mld w 2050 r. Równocześnie liczba ludności w UE ma spaść do 2050 r. o 5 proc. – do nieco ponad 420 mln. |
Wszystkie te zmiany będą miały wpływ na zdolność i swobodę UE do podejmowania działań. Będą wymagać skutecznych i spójnych działań politycznych.
10 strategicznych obszarów wzmocnienia UE na pozycji światowego lidera
Celem sprawozdania dotyczącego prognozy strategicznej na 2021 r. jest przygotowanie przemyślanych i zachowujących aktualność strategii i zobowiązań. Dzięki temu UE będzie mogła realizować długoterminowe zobowiązania polityczne i odgrywać strategiczną rolę w wielobiegunowym i kwestionowanym porządku globalnym. W sprawozdaniu podkreślono znaczenie konsolidacji polityki wewnętrznej i zewnętrznej oraz wezwano do realizacji kompleksowego podejścia.
UE będzie nadal dbać o bliskie partnerstwa międzynarodowe, aby propagować pokój, stabilność i dobrobyt, budować wspólny front wobec wrogich podmiotów i wspólnych wyzwań oraz wywiązywać się z obietnicy postępu. Będzie wzmacniać wzajemnie korzystne stosunki z bezpośrednimi sąsiadami i bardziej odległymi partnerami. Będzie odgrywać wiodącą rolę w skutecznej współpracy wielostronnej, chroniąc jednocześnie obywateli UE i gospodarkę przed nieuczciwymi praktykami.
Dzięki prognozom wybrano 10 obszarów, które uznano za strategiczne dla swobody i zdolności UE w zakresie prowadzenia działań w najbliższych dziesięcioleciach:
- zapewnienie zrównoważonych i odpornych systemów opieki zdrowotnej i żywności
- zapewnienie niskoemisyjnej i przystępnej cenowo energii
- wzmocnienie zdolności w zakresie zarządzania danymi, sztucznej inteligencji i najnowocześniejszych technologii
- zabezpieczenie i dywersyfikacja dostaw surowców krytycznych
- zapewnienie pionierskiej pozycji na świecie w zakresie ustanawiania standardów
- budowanie odpornych i dostosowanych do przyszłych wyzwań systemów gospodarczych i finansowych
- rozwijanie i utrzymywanie umiejętności i talentów odpowiadających ambicjom UE
- wzmocnienie zdolności w zakresie bezpieczeństwa i obrony oraz dostępu do przestrzeni kosmicznej
- współpraca z globalnymi partnerami w celu promowania pokoju, bezpieczeństwa i dobrobytu dla wszystkich
- wzmocnienie odporności instytucji.