Transport lotniczy
Podczas pandemii koronawirusa ruch lotniczy w Europie znacznie się zmniejszył. Aby ułatwić temu sektorowi funkcjonowanie w rzeczywistości covidowej, Komisja Europejska w krótkim czasie opracowała specjalne przepisy. Miały one tymczasowo złagodzić obowiązki, jakie ciążyły na liniach lotniczych na mocy przepisów prawa UE, czyli zasadę, zgodnie z którą niewykorzystane przydziały czasu na start lub lądowanie przepadają (tzw. zasada „wykorzystaj lub strać”). W tym celu, między kwietniem 2020 r. a październikiem 2022 r. Komisja kilkakrotnie zmieniła rozporządzenie w sprawie przydzielania czasu na start lub lądowanie.
1 kwietnia 2020 r., aby przewoźnicy lotniczy nie utracili niewykorzystanych przydziałów czasu, Komisja zezwoliła, by te czasy, które przydzielono w okresie od 23 stycznia 2020 r. do 29 lutego 2020 r., zostały uznane za wykorzystane. Odstąpienie od wymogu wykorzystania przydziałów czasu na start lub lądowanie obowiązywało do 24 października 2020 r.
14 października 2020 r. Komisja postanowiła przedłużyć okres obowiązywania tego odstąpienia do 27 marca 2021 r., tak aby objęło ono cały okres zimowy. Decyzję taką podjęto, aby przewoźnicy lotniczy mogli planować rozkładów lotów, nie obawiając się przy tym utraty przydziałów czasu z powodu drastycznego ograniczenia liczby lotów.
Na mocy kolejnej nowelizacji rozporządzenia w sprawie przydzielania czasu na start lub lądowanie przyjętej 15 lutego 2021 r. linie lotnicze mogły zwrócić maksymalnie połowę przydzielonych przydziałów czasu przed rozpoczęciem sezonu. Linie lotnicze zostały zobowiązane do wykorzystania co najmniej 50 proc. swoich pozostałych przydziałów i mogły zostać zwolnione z tego wymogu, jeżeli ich trasy były przedmiotem obostrzeń wprowadzonych w celu złagodzenia pandemii. Odstąpienie od zasady „wykorzystaj lub strać” zostało zatem przedłużone na kolejny okres trwający od 28 marca 2021 r. do 30 października 2021 r.
23 lipca 2021 r. rozporządzenie zmieniono po raz kolejny, wprowadzając skorygowany wskaźnik wykorzystania czasów na start lub lądowanie, który obowiązywał w zimowym sezonie lotniczym 2021-2022, do 29 października 2022 r. Jego wartość ustalono na poziomie 50 proc., aby utrzymać połączenia lotnicze w sezonie zimowym oraz umożliwić rynkowi stopniowe dostosowywanie się do zmieniającego się popytu i uwolnienie przepustowości na zimowy sezon 2022–2023.
W październiku 2022 r. Komisja zezwoliła na dalsze przedłużenie tymczasowych przepisów dotyczących przydzielania czasu na start lub lądowanie, a jednocześnie ustanowiła wymogi dla przewoźników lotniczych w zakresie zwrotu niewykorzystanej przepustowości. W rozporządzeniu przywrócono 80-proc. próg wykorzystania czasów na start lub lądowanie ale wymóg ten mógł być złagodzony w uzasadnionych przypadkach niewykorzystania przydziałów czasów. Rozporządzenie w takim kształcie obowiązuje do dziś.
Aby zmniejszyć presję finansową na operatorów lotniczych i operatorów obsługi naziemnej, w maju 2020 r. Komisja przyjęła przepisy zmieniające niektóre części rozporządzenia w sprawie przewozów lotniczych. Obowiązywanie niektórych z tych tymczasowych przepisów, w szczególności odstępstwa od zawieszenia lub cofnięcia koncesji przewoźnikom lotniczym, przedłużono do dnia 31 grudnia 2021 r. Te przepisy tymczasowe już nie obowiązują.
Transport drogowy
W czasie pandemii Komisja przyjęła dwa komunikaty określające cele i zasady wprowadzania „uprzywilejowanych korytarzy”, czyli przejść granicznych przeznaczonych dla pojazdów wykonujących przewozy towarowe, w przypadku których kontrole zdrowia lub kontrole sanitarne nie powinny trwać dłużej niż 15 minut.
W komunikacie w sprawie uprzywilejowanych korytarzy z 23 marca 2020 r. wprowadzono zarówno środki tymczasowe, takie jak zwolnienia pracowników transportu z ograniczeń dostępu do dróg i ograniczeń w podróżowaniu obowiązujących w państwach członkowskich, jak i ogólne zasady, które uwzględniono w dalszych działaniach Komisji, w szczególności koncepcję „uprzywilejowanych korytarzy”.
W następstwie konkluzji Rady w sprawie planu awaryjnego dla sektora transportu towarowego 23 października 2020 r. Komisja przyjęła komunikat w sprawie ulepszenia mechanizmu uprzywilejowanych korytarzy transportowych (COM/2020/685), w którym określono punkt odniesienia dla pilnych elementów planu awaryjnego i zaostrzono niektóre wymogi zawarte w komunikacie w sprawie uprzywilejowanych korytarzy.
23 maja 2022 r. Komisja przyjęła komunikat w sprawie planu awaryjnego dla transportu (COM/2022/211), w którym przedstawiła metody reagowania – w oparciu o wnioski wyciągnięte z pandemii COVID-19 – na wszelkiego rodzaju kryzysy transportowe.
Transport kolejowy
W następstwie wniosku Komisji 7 października 2020 r. przyjęto rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1429 w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom gospodarczym pandemii COVID-19 dla przedsiębiorstw kolejowych. Na mocy rozporządzenia państwa członkowskie mogły zezwolić zarządcom infrastruktury na obniżenie, uchylenie lub odroczenie opłat za dostęp do infrastruktury.
Rozporządzenie miało pierwotnie obowiązywać od 1 marca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r., ale Komisja była uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych w celu przedłużenia tego okresu.
Ze względu na długotrwałe negatywne skutki pandemii dla transportu kolejowego przedłużenia takiego dokonywano czterokrotnie i ostatecznie rozporządzenie obowiązywało do 31 grudnia 2022 r.
Dogłębna analiza danych dotyczących natężenia ruchu w sieci kolejowej UE wykazała, że bezpośrednie negatywne skutki pandemii dla sektora usług kolejowych się w dużej mierze wyczerpały. Na podstawie tej analizy Komisja postanowiła nie przedłużać dalej okresu obowiązywania tego rozporządzenia.
Transport morski
Podczas pandemii koronawirusa Komisja wydała wytyczne dotyczące pomocy dla pasażerów statków wycieczkowych oraz załóg statków towarowych i pasażerskich. Wytyczne te zawierały zalecenia dotyczące ochrony zdrowia takich osób, ich repatriacji i organizacji podróży. W wytycznych wezwano również państwa członkowskie, aby zezwoliły na zmiany załóg w swoich portach i utworzyły sieć portów, w których takie zmiany mogły się odbywać bez opóźnień. Komisja koordynowała również wprowadzane przez państwa członkowskie środki podczas regularnych spotkań krajowych dyrektorów ds. gospodarki morskiej i zleciła Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Morskiego opracowanie unijnych wytycznych dotyczących funkcjonowania statków wycieczkowych w związku z COVID-19, aby umożliwić bezpieczne wznowienie działalności w tym sektorze.
Zapewnienie transportu odpadów w całej UE
31 marca 2020 r. Komisja wydała wytyczne w sprawie jednolitego podejścia w kwestii ciągłości transportu odpadów w UE mające umożliwić przepływ odpadów uprzywilejowanymi korytarzami, a równocześnie utrzymać wysoki poziom ochrony zdrowia publicznego i środowiska.