Różowy październik: wsparcie dla kobiet walczących z rakiem piersi

„Nie przegap ani jednego badania kontrolnego. Nawet miesiąc robi różnicę!” – ostrzega Maria, wiceprzewodnicząca wolontariackiej grupy wsparcia w walce z rakiem, działającej w jej miejscu pracy w Brukseli. U Marii raka zdiagnozowano dzięki rutynowej kontroli w 2013 r., kiedy miała 38 lat. „Byłam na zwolnieniu lekarskim przez rok i przeszłam poważną operację. Byłam najmłodszą pacjentką w szpitalu, gdzie mnie leczono. Średni wiek zachorowań na choroby nowotworowe gwałtownie spada.”

Październik jest miesiącem profilaktyki raka piersi. Jest to okazja do rozpowszechniania informacji na temat tej choroby, udzielania wsparcia dotkniętym nią kobietom i dotarcia do jak największej liczby osób z przekazem, że wczesne wykrycie może znacząco zwiększyć szanse wyzdrowienia.  

UE bierze aktywny udział w walce z rakiem piersi. W ramach Europejskiej Unii Zdrowotnej wdraża ona Europejski plan walki z rakiem. Za jego pośrednictwem wprowadza w krajach członkowskich realne zmiany, mające zapewnić wszystkim obywatelom lepszą profilaktykę nowotworów, skuteczniejsze leczenie i opiekę oraz lepszą jakość życia. W 2022 r., w oparciu o najnowsze dowody naukowe dotyczące raka piersi, jelita grubego i szyjki macicy, przyjęto nowe zaktualizowane wytyczne dotyczące badań przesiewowych. Celem UE jest objęcie nimi 90 proc. kwalifikującej się populacji docelowej państw członkowskich.  

W UE rak piersi stanowi obecnie niemal 30 proc. wszystkich nowotworów diagnozowanych u kobiet. Pomiędzy poszczególnymi krajami i grupami ludności występują jednak znaczne dysproporcje pod względem udziału w badaniach przesiewowych. Aby zbadać dysproporcje pomiędzy różnymi krajami i regionami UE oraz tendencje w ich obrębie, w 2022 r. Unia utworzyła pierwszy w historii europejski rejestr nierówności w przeciwdziałaniu nowotworom. Zgromadzone w nim informacje służą jako podstawa do podejmowania decyzji w dziedzinie unijnej polityki i inwestycji związanych z leczeniem raka piersi. 

 „Kiedy zdiagnozowano u mnie raka, byłam zdana sama na siebie” – mówi Valentina, która należy do tej samej grupy wsparcia co Maria.  „Grupa wsparcia stała się dla mnie drugą rodziną. Życie jest łatwiejsze, kiedy możesz porozmawiać o swoich troskach z drugim człowiekiem. Czasem jedno dobre słowo od koleżanki wystarczy, by poczuć się dużo lepiej.” Grupa liczy 200 członków. Są wśród nich osoby, które wyzdrowiały lub obecnie zmagają z rakiem, oraz ich opiekunowie. 

„Każdy powinien spróbować zorganizować taką grupę” – zachęca Valentina. Grupa oferuje szerokie wsparcie: od porad, jak poruszać się w gąszczu procedur związanych z leczeniem, po zajęcia jogi i wędrówki po lesie. Valentina podkreśla, jak ważna jest aktywność fizyczna w kontekście odzyskiwania sił po leczeniu nowotworu. „Zanim zachorowałam, nie byłam specjalnie wysportowana” – przyznaje ze śmiechem – „ale teraz ćwiczę co weekend”. 

W ramach rehabilitacji Valentina dołączyła do lokalnego programu w Belgii, który promuje wśród kobiet chorych na raka piersi grupową aktywność fizyczną, aby pomóc im wyzdrowieć i zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby. Wraz z dziesięcioma innymi uczestniczkami Valentina wzięła udział w wędrówce po Islandii. Pokonały ponad 100 km. „Mimo ogromnego natłoku pracy poczułam wielki przypływ energii, gdy dowiedziałam się, że mogę wziąć udział w wyprawie.” Grupa przyjęła nazwę „Les Amazones” (Amazonki). „Dopiero potem odkryłyśmy, że według starożytnych Greków to słowo pochodzi od »a-mazos«, czyli »bez piersi«.  Amazonki były wojowniczkami, które obcinały sobie prawą pierś, aby nie przeszkadzała im w napinaniu łuku” – wyjaśnia Valentina.

Jej koleżanka Alice, która również należy do grupy, otrzymała diagnozę raka piersi, gdy pracowała w Nigrze. „Był to początek pandemii i właśnie skończyłam karmić piersią moją piętnastomiesięczną córkę. Lekarz poradził mi wrócić do Europy i zrobić biopsję. Udało mi się wsiąść w ostatni samolot przed tym, jak lotnisko zostało zamknięte na całe tygodnie. Niestety wynik biopsji okazał się dodatni i rozpoczęłam leczenie. W Nigrze kobiety nie mają takich samych możliwości.” Pytamy Alice, co teraz myśli o swoich przeżyciach. „Mam szczęście, że urodziłam się w Europie” – odpowiada. 

Dodatkowe informacje 

Europejski plan walki z rakiem 

Europejska Unia Zdrowotna 

Kampania #GetScreenedEU – informacje na temat programów badań przesiewowych w kierunku raka, realizowanych w krajach UE 

Badania przesiewowe w kierunku raka, diagnoza i opieka zdrowotna