Το κράτος δικαίου είναι μία από τις θεμελιώδεις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο σεβασμός του κράτους δικαίου είναι επίσης καθοριστικής σημασίας για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης και την αποτελεσματική χρήση της ενωσιακής χρηματοδότησης.
Από το 2021, ο προϋπολογισμός της Ένωσης διαθέτει ένα πρόσθετο επίπεδο προστασίας σε περιπτώσεις παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου οι οποίες επηρεάζουν ή απειλούν να επηρεάσουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ. Αυτό απορρέει από το γενικό καθεστώς αιρεσιμότητας για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης —γνωστό και ως «κανονισμός για την αιρεσιμότητα»— το οποίο ισχύει από τον Ιανουάριο του 2021.
Αυτό το νέο καθεστώς αιρεσιμότητας επιτρέπει στην ΕΕ να λαμβάνει μέτρα για την προστασία του προϋπολογισμού — π.χ. αναστολή πληρωμών ή δημοσιονομικές διορθώσεις. Ταυτόχρονα, οι τελικοί αποδέκτες και οι δικαιούχοι κονδυλίων της Ένωσης θα πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν τις πληρωμές τους, απευθείας από τα οικεία κράτη μέλη.
Στόχος και πεδίο εφαρμογής
Μέτρα στο πλαίσιο του κανονισμού για την αιρεσιμότητα μπορούν να προταθούν μόνον εάν η Επιτροπή διαπιστώσει παραβιάσεις των αρχών του κράτους δικαίου που επηρεάζουν άμεσα ή ενδέχεται να επηρεάσουν σοβαρά τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση του προϋπολογισμού της Ένωσης ή των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με επαρκώς άμεσο τρόπο.
Το μέσο συμπληρώνει άλλα εργαλεία και διαδικασίες για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ, όπως οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι, οι δημοσιονομικές διορθώσεις ή οι έρευνες της ευρωπαϊκής υπηρεσίας καταπολέμησης της απάτης (OLAF). Η Επιτροπή μπορεί να προσφεύγει στον κανονισμό μόνο εάν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικότερα τα άλλα εργαλεία δημοσιονομικής προστασίας της Ένωσης.
Το γενικό καθεστώς αιρεσιμότητας είναι διακριτό από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό για το κράτος δικαίου (με επίκεντρο την ετήσια έκθεση για το κράτος δικαίου), που έχει ως στόχο την προώθηση του κράτους δικαίου.
Λειτουργία
Στο πλαίσιο του κανονισμού για την αιρεσιμότητα, η Επιτροπή θα προτείνει στο Συμβούλιο κατάλληλα και αναλογικά μέτρα σε περίπτωση που τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ απειλούνται από παραβιάσεις του κράτους δικαίου σε κάποιο δεδομένο κράτος. Στη συνέχεια, το Συμβούλιο θα λαμβάνει την τελική απόφαση σχετικά με την πρόταση μέτρων.
Σε κάθε περίπτωση, οι τελικοί αποδέκτες και οι δικαιούχοι ενωσιακής χρηματοδότησης εξακολουθούν να δικαιούνται να λαμβάνουν τις πληρωμές τους. Για τον σκοπό αυτό, τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν να καταβάλλουν τις εν λόγω πληρωμές. Με άλλα λόγια, εάν είστε τελικός αποδέκτης ή δικαιούχος χρηματοδότησης από την ΕΕ, θα πρέπει να συνεχίσετε να λαμβάνετε χρηματοδοτική στήριξη από το κράτος μέλος ανεξάρτητα από τα μέτρα που επιβάλλονται στο πλαίσιο του κανονισμού αιρεσιμότητας.
Κατευθυντήριες γραμμές
Για να αποσαφηνιστούν ορισμένα στοιχεία σχετικά με τη λειτουργία του κανονισμού για την αιρεσιμότητα, η Επιτροπή έχει καταρτίσει δέσμη κατευθυντήριων γραμμών, όπου εξηγείται λεπτομερώς ο τρόπος με τον οποίο η Επιτροπή θα εφαρμόσει τον κανονισμό αιρεσιμότητας, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου προστασίας των δικαιωμάτων των τελικών αποδεκτών και δικαιούχων χρηματοδότησης της ΕΕ. Οι κατευθυντήριες γραμμές καταρτίστηκαν στο πλαίσιο ολοκληρωμένης διαδικασίας, η οποία περιελάμβανε διαβουλεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη της ΕΕ. Επίσης, λαμβάνουν υπόψη τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις υποθέσεις C-156/21 και C-157/21 που δημοσιεύτηκαν στις 16 Φεβρουαρίου 2022.
Οι κατευθυντήριες γραμμές είναι διαθέσιμες διαδικτυακά εδώ:
- Τηλεφόρτωσηбългарски(1.31 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηespañol(1009.73 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηčeština(1.26 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηdansk(1.07 MB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηDeutsch(1.11 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηeesti(1.04 MB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηEnglish(1.18 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηfrançais(1.5 MB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηGaeilge(1.08 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηhrvatski(1.24 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηitaliano(1.26 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηlatviešu(1.46 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηlietuvių(1.25 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηmagyar(1.28 MB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηMalti(1.34 MB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηNederlands(1.1 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηpolski(1.29 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηportuguês(1.09 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηromână(1.27 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηslovenčina(1.3 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηslovenščina(1.23 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηsuomi(1.06 MB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηsvenska(1.06 MB - PDF)
Χρονοδιάγραμμα και πηγές πληροφοριών
Οι κανόνες αυτοί ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2021. Έκτοτε, η Επιτροπή παρακολουθεί την κατάσταση σε όλες τις χώρες της ΕΕ και συλλέγει σχετικές πληροφορίες.
Η ετήσια έκθεση της Επιτροπής για το κράτος δικαίου, οι αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς και τα συμπεράσματα σχετικών διεθνών οργανισμών τροφοδοτούν την ανάλυση της Επιτροπής. Οι καταγγελίες αποτελούν επίσης χρήσιμη πηγή πληροφοριών για την Επιτροπή προκειμένου να διαπιστώσει αν θα πρέπει να ενεργοποιηθεί ο κανονισμός αιρεσιμότητας.
Αποστολή καταγγελίας
Εάν θέλετε να κάνετε καταγγελία σχετικά με υπόθεση που ενδέχεται να εμπίπτει στον κανονισμό αιρεσιμότητας, μπορείτε να συμπληρώσετε το παρακάτω έντυπο και να το στείλετε στη διεύθυνση: BUDG-CONDITIONALITY-REGIME-COMPLAINTSec [dot] europa [dot] eu (BUDG-CONDITIONALITY-REGIME-COMPLAINTS[at]ec[dot]europa[dot]eu).
- Τηλεφόρτωσηбългарски(634.19 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηespañol(580.12 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηčeština(565.04 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηdansk(577.52 KB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηDeutsch(616.99 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηeesti(546.63 KB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηEnglish(548.62 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηfrançais(573.28 KB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηGaeilge(586.97 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηhrvatski(547.9 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηitaliano(566.5 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηlatviešu(586.98 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηlietuvių(576.85 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηmagyar(674.12 KB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηMalti(637.76 KB - PDF)
- ΤηλεφόρτωσηNederlands(594.75 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηpolski(719.65 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηportuguês(586.31 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηromână(637.03 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηslovenčina(630.93 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηslovenščina(542.86 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηsuomi(592.23 KB - PDF)
- Τηλεφόρτωσηsvenska(550.45 KB - PDF)
Η Επιτροπή θα εξετάσει το αίτημά σας με πλήρη εμπιστευτικότητα και τηρώντας όλους τους εφαρμοστέους κανόνες.
Τελευταίες ειδήσεις
ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟ στην ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 (1 Μαρτίου 2024)
Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 (15 Ιανουαρίου 2024)
Επαναξιολόγηση της κατάστασης στην Ουγγαρία από την Επιτροπή, ένα χρόνο μετά τη θέσπιση μέτρων από το Συμβούλιο (13 Δεκεμβρίου 2023)
Προϋπολογισμός της ΕΕ: Η Επιτροπή προτείνει μέτρα στο Συμβούλιο στο πλαίσιο του κανονισμού για την αιρεσιμότητα (18 Σεπτεμβρίου 2022)
Παρατηρήσεις του επιτρόπου κ. Χαν στο ανακοινωθέν του Σώματος των επιτρόπων σχετικά με την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ στην Ουγγαρία (18 Σεπτεμβρίου 2022)
Προϋπολογισμός της ΕΕ: Η Επιτροπή δημοσιεύει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον μηχανισμό αιρεσιμότητας (2 Μαρτίου 2022)
Ερωτήσεις και απαντήσεις: Καθοδήγηση της Επιτροπής όσον αφορά τον μηχανισμό αιρεσιμότητας (2 Μαρτίου 2022)