Więcej informacji na temat dostępnych szczepionek na COVID-19 i ogólnej strategii UE w dziedzinie szczepionek:

Komisja Europejska zaproponowała strategie testowania pod kątem COVID-19 i wspiera opracowywanie metod leczenia.

Komisja przedstawiła inicjatywy mające na celu ochronę zdrowia Europejczyków poprzez poprawę gotowości na sytuacje kryzysowe i reagowania na nie, a także długoterminową odporność systemów opieki zdrowotnej.

Współpraca w zakresie transgranicznej opieki zdrowotnej

Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego w Komisji Europejskiej odgrywa kluczową rolę, pomagając przez całą dobę siedem dni w tygodniu wszystkim krajom, zarówno w Europie, jak i poza jej terytorium.

Wytyczne dotyczące współpracy w zakresie transgranicznej opieki zdrowotnej między władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi mają na celu: 

• ułatwienie transportu pacjentów z jednego państwa członkowskiego do drugiego
• umożliwienie wykwalifikowanemu personelowi medycznemu udzielania pomocy w innych krajach UE
• zmniejszenie obciążenia krajowych systemów opieki zdrowotnej w związku z obecną pandemią
• organizację transgranicznej mobilności pacjentów
• określenie procedur zwrotu kosztów opieki zdrowotnej
• zachęcanie władz krajowych do korzystania z obowiązujących umów dwustronnych i regionalnych.

Wnioski o pomoc w zakresie transgranicznej opieki zdrowotnej będą koordynowane przez Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia, któremu przewodniczy Komisja, oraz przez unijny system wczesnego ostrzegania i reagowania.

Fundusz Solidarności UE w obliczu sytuacji nadzwyczajnych związanych z koronawirusem

W ramach wyjątkowej reakcji UE na pandemię koronawirusa w marcu 2020 r. poszerzono zakres działania Funduszu Solidarności UE, tak by można z niego było korzystać w sytuacjach poważnego zagrożenia zdrowia publicznego.

W marcu 2021 r. Komisja Europejska zaproponowała ogólny pakiet wsparcia finansowego w wysokości prawie 530 mln euro z Funduszu Solidarności UE. Kwota ta miała stanowić dodatkową pomoc finansową na walkę z pandemią koronawirusa dla 17 krajów UE i trzech krajów przystępujących. 20 maja 2021 r. Rada i Parlament Europejski zatwierdziły wykorzystanie Funduszu Solidarności UE zgodnie z propozycją Komisji.

19 stycznia 2022 r. Komisja zakończyła wypłaty pomocy z Funduszu Solidarności UE na rzecz państw członkowskich. Łączna kwota wyniosła 385,49 mln euro. 17 krajów UE i trzy kraje przystępujące, które zwróciły się o pomoc, to: Austria, Belgia, Chorwacja, Czechy, Estonia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Irlandia, Włochy, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Portugalia, Rumunia i Hiszpania oraz Albania, Czarnogóra i Serbia. Kwota ta stanowi uzupełnienie kwoty 132,7 mln euro wypłaconej państwom członkowskim, które wystąpiły z wnioskiem o zaliczkę z FSUE w 2020 r.

Fundusz Solidarności UE w walce z pandemią koronawirusa

Ocena ryzyka stanowi integralną część gotowości i reagowania na pandemię. W UE najważniejszym organem, który ocenia ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa i jego wpływ na zdrowie publiczne, jest Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC).

ECDC zapewnia:

• szybkie oceny ryzyka
• częste aktualizacje sytuacji epidemiologicznej
• wsparcie techniczne.

ECDC – pytania i odpowiedzi na temat COVID-19 

Wytyczne ECDC na temat środków ograniczających rozprzestrzenianie się pandemii

15 czerwca 2021 r. Komisja Europejska przedstawiłakomunikat w sprawie pierwszych wniosków z pandemii COVID-19. Podsumowuje w nim i przedstawia dziesięć wniosków, które mają posłużyć za podstawę dla dalszych działań na szczeblu unijnym i krajowym w zakresie lepszego przewidywania i wcześniejszego wykrywania zagrożeń dla zdrowia publicznego, ulepszonego planowania ewentualnościowego oraz szybszego i skuteczniejszego wspólnego reagowania na wszystkich poziomach. Nie jest to wyczerpująca lista wniosków z dotychczasowych doświadczeń, lecz zawiera jedynie pierwszy przegląd tego, co już teraz możemy zrobić z korzyścią dla wszystkich Europejczyków.

27 kwietnia 2022 r. Komisja Europejska zaproponowała nowe działania mające na celu zarządzanie obecnym etapem pandemii COVID-19 i przygotowanie się do kolejnego etapu.

Panujący obecnie niższy poziom zakażeń COVID-19 daje krajom UE możliwość wzmocnienia nadzoru, systemów opieki zdrowotnej i ogólnej gotowości na wypadek pandemii. W szczególności Komisja zachęca państwa członkowskie do:

• zintensyfikowania szczepień i szczepień dawką przypominającą, z uwzględnieniem rozprzestrzeniania się COVID-19 i grypy sezonowej
• wspierania opracowywania kolejnej generacji szczepionek i leków
• ustanowienia zintegrowanych systemów monitorowania, które nie będą już opierać się na wykrywaniu i zgłaszaniu wszystkich przypadków COVID-19, lecz na uzyskiwaniu wiarygodnych i reprezentatywnych szacunków
• kontynuowania ukierunkowanych testów i sekwencjonowania w celu dokładniejszego oszacowania występowania wariantów i wykrywania nowych wariantów
• inwestowania w odbudowę systemów opieki zdrowotnej i ocenę szerszego wpływu pandemii na zdrowie, w tym na zdrowie psychiczne oraz opóźnienia w leczeniu i świadczeniu usług opieki zdrowotnej
• lepszego koordynowania przepisów dotyczących podróży w obrębie UE i we współpracy z partnerami międzynarodowymi
• intensyfikacji walki z informacjami wprowadzającymi w błąd i dezinformacją na temat COVID-19
• kontynuacji działań solidarnościowych w skali światowej i ulepszenia globalnego zarządzania.

Komisja Europejska ogłasza również przetarg w ramach projektu EU FAB w celu zarezerwowania zdolności w zakresie produkcji szczepionek mRNA, szczepionek białkowych i wektorowych. Pozwoli to zarezerwować nowo utworzone zdolności produkcyjne do wykorzystania w przyszłych stanach zagrożenia zdrowia.

2 września 2022 r. Komisja zaproponowała konkretne środki służące temu, aby w nadchodzącym sezonie jesienno-zimowym uniknąć gwałtownego wzrostu liczby zachorowań na COVID-19. Najważniejsze działania, które zdaniem Komisji powinny podjąć kraje UE, to:

• Zwiększenie wskaźnika zaszczepienia – zarówno w cyklu szczepień pierwotnych, jak i pierwszą dawką przypominającą – wśród kwalifikujących się osób.
• Priorytetowe traktowanie szczepienia dodatkową dawką przypominającą wśród określonych grup ludności, szczególnie osób powyżej 60. roku życia oraz innych kwalifikujących się osób w każdym wieku, zagrożonych poważnym przebiegiem choroby.
• Połączenie kampanii szczepień przeciwko COVID-19 i grypie. Uzupełnienie szczepień regularnie aktualizowanym, jasnym przekazem informacyjnym uwzględniającym rozwój sytuacji epidemiologicznej oraz spostrzeżenia na temat zachowań i opinii społecznych.
• Zapewnienie jasnego informowania obywateli o korzyściach wynikających ze szczepień.

Ważne jest, aby wszystkie państwa członkowskie były gotowe do ponownego wprowadzenia środków ochrony zdrowia publicznego opartych na jasno określonych wartościach progowych. W zależności od sytuacji epidemiologicznej państwa członkowskie mają nadal do dyspozycji pierwszorzędne środki ograniczające rozprzestrzenianie się wirusa, takie jak noszenie masek lub ograniczenie dopuszczalnej liczby gromadzących się osób.

W komunikacie podkreślono również znaczenie sprawnych systemów ochrony zdrowia i ich zdolności we wszystkich państwach członkowskich. Gotowość systemów opieki zdrowotnej na epidemie chorób zakaźnych i wstrząsy innego rodzaju musi ulec poprawie. Należy również podjąć dalsze działania na rzecz dobrego stanu zdrowia psychicznego pracowników służby zdrowia i ogółu społeczeństwa.