Από σήμερα οι γυναίκες στην ΕΕ συμβολικά εργάζονται δωρεάν

«Οι γυναίκες κάνουν εύκολες δουλειές, γι’ αυτό αμείβονται λιγότερο.»

«Οι γυναίκες δεν θέλουν να κάνουν καριέρα, θέλουν να φροντίζουν παιδιά.»

«Οι άντρες είναι καλύτεροι ηγέτες.»

Όλοι και όλες έχουμε ακούσει αυτές τις φράσεις. Και ενώ είναι αλήθεια ότι ορισμένες γυναίκες δίνουν προτεραιότητα στην οικογένεια έναντι της καριέρας, οι γυναίκες που δεν το κάνουν εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια για τις υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

Από μικρή ηλικία, τα κορίτσια ακούν φιλοφρονήσεις για την εμφάνισή τους ενώ τα αγόρια για τις ικανότητές τους. Τα κορίτσια παίρνουν για δώρο κούκλες και φορεσιές πριγκίπισσας, ενώ τα αγόρια σετ για επιστημονικά πειράματα και μπλουζάκια με υπερήρωες. Η κοινωνία κατευθύνει υπόρρητα τα κορίτσια προς επαγγέλματα στους τομείς της φροντίδας, της υγείας και της εκπαίδευσης — τομείς υποτιμημένους, που προσφέρουν χαμηλότερες αμοιβές. Αυτό συμβάλλει περίπου στο 24 % του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων.

Ωστόσο, πολλές γυναίκες κυνηγούν τα όνειρά τους, ακόμη και σε παραδοσιακά ανδροκρατούμενους τομείς. Ας πάρουμε για παράδειγμα τη Μαρία. Η Μαρία και ο φίλος της ο Άλεξ σπούδασαν πολιτικοί μηχανικοί και οι βαθμοί του πτυχίου τους ήταν από τους καλύτερους του έτους τους. Κατάφεραν να γίνουν δεκτοί σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές θέσεις πρακτικής άσκησης και δούλεψαν το ίδιο σκληρά για να αποκτήσουν καλές συστάσεις. Στη συνέχεια, ήρθε η αγορά εργασίας:

• κοινωνική προκατάληψη / συνήθεια: και οι δύο υπέβαλαν αίτηση για παρόμοιες θέσεις, αλλά ο Άλεξ, που πάντα λάμβανε ενθάρρυνση ώστε να είναι δυναμικός και να έχει αυτοπεποίθηση, ζήτησε υψηλότερο αρχικό μισθό. Η Μαρία δεν ήθελε να διαπραγματευτεί πολύ, καθώς φοβόταν ότι θα τη θεωρούσαν «δύσκολη». Γνώριζε ότι ο εργοδότης της μπορεί να ανησυχούσε ότι θα έκανε οικογένεια και θα προτιμούσε έναν άντρα σε μια ομάδα που αποτελούνταν κυρίως από άντρες, κι έτσι συμβιβάστηκε με λιγότερα.
• μισθολογικές διακρίσεις / ανεξήγητο χάσμα: και οι δύο εργάστηκαν άοκνα για τρία χρόνια. Ο Άλεξ πήρε προαγωγή σε διοικητικό στέλεχος, ενώ η Μαρία μια μικρή αύξηση.
• άδεια μητρότητας: λίγα χρόνια αργότερα, η Μαρία πήρε άδεια μητρότητας, στη συνέχεια πέρασε σε εργασία μερικής απασχόλησης και ανέλαβε περισσότερη μη αμειβόμενη εργασία στο σπίτι, ενώ ο Άλεξ δεν χρειάστηκε να διακόψει την καριέρα του όταν έκανε παιδιά.
• γυάλινη οροφή: σε έναν ανδροκρατούμενο τομέα, η Μαρία σπάνια έβλεπε γυναίκες σε ηγετικούς ρόλους και σταμάτησε να πιστεύει ότι θα μπορούσε να αποκτήσει και η ίδια μια τέτοια θέση, ενώ ο Άλεξ βρήκε έναν μέντορα που τον ενθάρρυνε και τον ενέπνευσε.
• μη αμειβόμενη οικιακή εργασία και φροντίδα: όταν οι γονείς της μεγάλωσαν, η Μαρία, που εργαζόταν σε θέση πλήρους απασχόλησης, ανέλαβε να τους παρέχει μη αμειβόμενη φροντίδα μετά τη δουλειά της. Εξαντλημένη, έβαλε προσωρινά την καριέρα της στην άκρη και σταμάτησε να κάνει αιτήσεις για προαγωγή.

Η ιστορία της Μαρίας και του Άλεξ είναι φανταστική, όμως είναι πραγματικότητα για πολλές γυναίκες σε ολόκληρη την ΕΕ. Ενώ υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες εξακολουθούν να αμείβονται λιγότερο από τους άντρες, ένας απ’ αυτούς είναι ένας πολύπλοκος συνδυασμός διαρθρωτικών και κοινωνικών παραγόντων και παραγόντων που εισάγουν διακρίσεις.

Φανταστείτε να εργάζεστε δωρεάν από σήμερα έως το τέλος του έτους. Καθώς το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων στην ΕΕ επί του παρόντος ανέρχεται σε 12 %, οι γυναίκες παύουν συμβολικά να αμείβονται στις 17 Νοεμβρίου. Εάν η πρόοδος συνεχιστεί με τον σημερινό ρυθμό, ενδέχεται να περάσουν δεκαετίες για να γεφυρωθεί το χάσμα. Θα σκέφτονται οι μελλοντικές γενιές απορημένες «Μα πώς άφησαν την κατάσταση αυτή να διαιωνίζεται;», όπως κι εμείς σήμερα για την εποχή που οι γυναίκες δεν μπορούσαν να ψηφίσουν;

Η γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων και η ισότητα των φύλων δεν είναι μόνο ζήτημα δικαιοσύνης· είναι επίσης και ζήτημα μείωσης της φτώχειας, απελευθέρωσης δυναμικού και ενίσχυσης της οικονομίας. Με την ευκαιρία αυτή, η εκτελεστική αντιπρόεδρος κ. Μινζάτου και η επίτροπος κ. Λαμπίμπ επιβεβαίωσαν εκ νέου τη δέσμευση της ΕΕ για μια Ένωση ισότητας. Η Επιτροπή εξακολουθεί να καταβάλλει προσπάθειες για τη γεφύρωση αυτού του χάσματος μέσω νέας νομοθεσίας, όπως, μεταξύ άλλων, οδηγίες για την ίση αμοιβή, την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών και τη μισθολογική διαφάνεια.

Για περισσότερες πληροφορίες

Δήλωση επ' ευκαιρία της Ευρωπαϊκής ημέρας ισότητας των αμοιβών

Ημέρα της ισότητας των αμοιβών

Χάρτης πορείας για τα δικαιώματα των γυναικών

Μελέτη της Eurostat σχετικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων στην ΕΕ 

Ευρωπαϊκή κοινωνική δικαιοσύνη

Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων — Δείκτης ισότητας των φύλων