Przejdź do treści głównej
Symbol graficzny Komisji Europejskiej
Komisja Europejska
Budżet dla wszystkich Europejczyków

Inwestujemy w to, co dla nas ważne

Z budżetu Unii Europejskiej (UE) finansowane są projekty i inwestycje, które mają poprawić jakość życia mieszkańców Europy. Budżet ten wspiera Europejczyków, europejskie firmy i całe regiony w UE i poza jej granicami. Środki z budżetu pomagają tworzyć miejsca pracy, wdrażać projekty, które unowocześniają nasze systemy opieki zdrowotnej i oświaty, a także finansować współpracę naukowców z całej UE i najwyższej klasy infrastrukturę badawczą, co z kolei umożliwia przełomowe osiągnięcia naukowe. Dzięki budżetowi europejskie przedsiębiorstwa stają się nowoczesne i bardziej wydajne. Zwiększa się również bezpieczeństwo UE. Unia może rozwijać infrastrukturę transportową i energetyczną, walczyć ze zmianą klimatu i działać na rzecz postępu transformacji cyfrowej. 

Budżet jest też nieocenionym źródłem szybkiej pomocy dla Europejczyków, którzy ucierpieli w wyniku klęsk żywiołowych. To z niego finansuje się operacje solidarnościowe polegające m.in. na rozmieszczaniu zastępów strażaków w regionach dotkniętych pożarami lasów lub zespołów ratowniczych na obszarach powodziowych. Środki z budżetu europejskiego umożliwiły wdrożenie wspólnych rozwiązań w walce z kryzysami, jak to miało miejsce podczas niedawnego kryzysu energetycznego, pandemii COVID-19 lub mierzenia się ze skutkami rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie.

Wspólne wydatki, większe osiągnięcia

Obecny budżet długoterminowy obejmuje lata 2021–2027. Wynosi on 1,2 bln euro, co stanowi około 1 proc. produktu krajowego brutto (PKB) UE. Dodatkowo na ten sam okres do dyspozycji Unii jest też około 800 mld euro z NextGenerationEU – tymczasowego instrumentu na rzecz odbudowy gospodarki. 

Co Ci daje budżet UE

Każdego roku z budżetu UE finansuje się setki projektów, które poprawiają jakość życia Europejczyków. Poniżej znajdziesz więcej informacji na temat projektów w Twoim regionie.

Przeczytaj o projektach, które otrzymały dotację w ramach „Horyzont Europa” – głównego unijnego programu finansowania badań naukowych i innowacji.

Zapoznaj się z lokalnymi projektami realizowanymi w ramach polityki spójności, które mają zmniejszać różnice gospodarcze i społeczne w UE.

Przejrzyj informacje o projektach programu LIFE, które ułatwiają przejście na zrównoważoną i odporną gospodarkę, jednocześnie chroniąc i odbudowując przyrodę.

Zapoznaj się z projektami finansowanymi w ramach programu „Kreatywna Europa” – unijnego programu wspierającego europejski sektor kultury i sektor audiowizualny.

Przeczytaj o projektach na całym świecie, które są finansowane przez UE i które sprzyjają zrównoważonemu rozwojowi, pokojowi i stabilnej sytuacji.

Wyszukaj na mapie unijne inwestycje w Twoim regionie, realizowane w ramach funduszy spójności:

Przykłady projektów

Budżet UE w praktyce

Budżet UE uzupełnia budżety krajowe. Korzysta się z niego, gdy wydatki na szczeblu unijnym mają przynieść więcej korzyści, niż przyniosłyby na szczeblu lokalnym, regionalnym lub krajowym. Budżet długoterminowy, zwany również wieloletnimi ramami finansowymi, wyznacza priorytety i pułapy wydatków na okres kilku lat. Na ich podstawie co roku negocjowany i przyjmowany jest budżet roczny.  W ten sposób Unia wspiera:

  • konkurencyjność i tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy, a przy tym transformację ekologiczną i cyfrową
  • projekty o wymiarze europejskim poświęcone m.in. infrastrukturze transgranicznej czy wymianie studenckiej lub projekty z udziałem wielu krajów
  • bezpieczeństwo żywnościowe, rolników, promowanie rolnictwa zrównoważonego i wysoką jakość życia we wszystkich regionach
  • obronę i bezpieczeństwo
  • wspólne reagowanie na kryzysy i sytuacje wyjątkowe, takie jak pandemia COVID-19 czy mierzenie się ze skutkami rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie
  • unijne działania na świecie podejmowane w ramach partnerstw międzynarodowych, współpracy na rzecz rozwoju i niesienia pomocy humanitarnej.

Przygotowania do kolejnego długoterminowego budżetu

Unia jest w trakcie opracowywania kolejnego długoterminowego budżetu. Nowy wieloletni budżet wejdzie w życie w 2028 r.

W lutym 2025 r. Komisja przedstawiła najważniejsze kwestie do uwzględnienia w kolejnym budżecie UE oraz sposoby jego modernizacji.

Do rozważań nad kolejnym długoterminowym budżetem UE zaproszono również obywateli. Od marca do maja 2025 r. 150 losowo wybranych osób z 27 krajów UE uczestniczyło w europejskim panelu obywatelskim, aby omówić priorytety przyszłego długoterminowego budżetu i przedstawić swoje zalecenia. W tym samym czasie na Portalu Aktywności Obywatelskiej rozpoczęto również debatę online otwartą dla wszystkich. Setki Europejczyków wyraziły już swoje opinie za pośrednictwem portalu.

Komisja Europejska przedstawiła wniosek ustawodawczy w sprawie nowego długoterminowego budżetu w lipcu 2025 r. Budżet będzie prostszy i jeszcze bardziej zwiększy znaczenie inwestycji, które tworzą unijną wartość dodaną. Zanim dojdzie do ostatecznego przyjęcia wniosku, musi on przejść przez proces negocjacji z udziałem Parlamentu Europejskiego, wybranego przez obywateli UE, oraz Rady UE, reprezentującej kraje UE. Nowy długoterminowy budżet ma wejść w życie w styczniu 2028 r. 

Jak ustalany jest budżet UE?

Jak budżet długoterminowy jest negocjowany