Przejdź do treści głównej

Cykliczne opłaty abonamentowe

Około 10 proc. konsumentów w UE wpadło w przeszłości w pułapkę niechcianego abonamentu. Jest to wykorzystywana online technika manipulacji polegająca na tym, że konsument jest przekonany, że zgadza się jedynie na darmowe wypróbowanie produktu lub usługi lub nabywa je po bardzo niskiej cenie, podczas gdy nieświadomie przystępuje do usługi o modelu subskrypcyjnym, który obejmuje dalsze regularne opłaty. Często informacje o konieczności dalszych cyklicznych opłat są całkowicie pomijane lub ukryte wśród warunków zapisywanych małym drukiem. W związku z tym sieć CPC, koordynowana przez Komisję Europejską i pod przewodnictwem duńskiego rzecznika praw konsumentów, zwróciła się do organizacji płatniczych Mastercard, VISA i American Express o wprowadzenie szeregu zmian w ich zasadach funkcjonowania tak, aby zapewnić, by handlowcy – wyraźnie i zanim stanie się to faktem – informowali konsumentów, że przystępują oni do usługi abonamentowej zakładającej późniejsze regularne płatności.

Organy CPC zauważyły, że w internecie często stosowana jest oszukańcza praktyka polegająca na oferowaniu produktu lub usługi, które można wypróbować bezpłatnie lub zakupić po bardzo niskiej cenie, bez wyraźnego informowania, że przyjęcie takiej oferty wiąże się ze zgodą na późniejszy płatny abonament. Jest to manipulacja, bowiem kiedy konsumenci proszeni są o wprowadzenie danych karty płatniczej, wyświetlana kwota jest tylko ceną pierwszego produktu lub usługi, które chcą wypróbować lub zakupić, a nie odpowiada płatnościom, które będą naliczane regularnie po tej dacie. 

Organy przyjrzały się praktykom stosowanym przez przedsiębiorstwa Mastercard, VISA i American Express, które są liderami rynku. Zbadano, w jaki sposób szczegółowe przepisy dotyczące autoryzacji transakcji kartą są wdrażane przez te przedsiębiorstwa w ich systemach płatności. Organy CPC stwierdziły, że stosowane zasady nie gwarantują prawidłowej autoryzacji transakcji kartą w przypadku, gdy obejmuje ona dalsze regularne płatności.  W związku z tym zwróciły one uwagę na problem niezgodności z dyrektywą w sprawie usług płatniczych i dyrektywą o nieuczciwych praktykach handlowych.
 
Przegląd zmienionych zasad dotyczących systemów kart płatniczych:
 
American Express wprowadziło bardziej rygorystyczne zasady dla handlowców, w tym obowiązek wysyłania przypomnienia o pierwszej opłacie abonamentowej. Mastercard i VISA poszły o krok dalej, informując szczegółowo, w którym oknie handlowcy powinni wyświetlać informacje na temat opłat abonamentowych, aby uniknąć obchodzenia przepisów. W szczególności postanowiły one – zgodnie z zaleceniami organów CPC – nałożyć na handlowców obowiązek każdorazowego umieszczania informacji na temat cyklicznych opłat abonamentowych również w oknie, w którym konsument wprowadza dane swojej karty kredytowej, gdy dokonuje płatności za pierwszy produkt lub usługę, które chce wypróbować lub zakupić, a które wiążą się z późniejszym abonamentem.

  • Mastercard: Handlowcy muszą teraz przedstawiać warunki subskrypcji z chwilą żądania danych uwierzytelniających. Przedstawiane informacje muszą obejmować:
    1) kwotę, która zostanie pobrana
    2) częstotliwość płatności
    3) w stosownych przypadkach – warunki wypróbowania produktu lub usługi, w tym wstępne opłaty, okres przewidziany na wypróbowanie oraz cenę i częstotliwość dalszej subskrypcji.
     
  • VISA: Począwszy od 2023 r. handlowcy będą musieli zapewnić, aby okres przewidziany na wypróbowanie produktu lub usługi, oferta wstępna lub okres promocyjny, a także kwoty transakcji były wyraźnie widoczne zarówno na stronie internetowej, na której wymagane są i wprowadzane dane karty płatniczej, jak i na ekranie zatwierdzenia płatności. Kwoty transakcji, które należy wyraźnie wykazać, obejmują w szczególności kwotę należną w momencie zakupu (nawet jeśli wynosi zero) oraz kwotę każdej kolejnej płatności w ramach abonamentu oraz daty lub przedział czasowy, w jakich będzie ona egzekwowana.
     
  • American Express: Handlowcy muszą teraz wyraźnie wskazać wszystkie istotne warunki oferty, w tym, w stosownych przypadkach, fakt, że płatności będą pobierane cyklicznie do czasu, aż posiadacz karty nie zrezygnuje z odnośnej opcji. Jeśli proponowany produkt lub usługa obejmują ofertę wstępną, handlowcy zobowiązani są przesłać posiadaczowi karty pisemne przypomnienie przed pierwszym pobraniem płatności cyklicznej, aby dać mu rozsądny czas na rezygnację. 

W ramach kolejnych kroków sieć CPC będzie aktywnie monitorować realizację tych zobowiązań, a organy krajowe podejmą dalsze działania w przypadku stwierdzenia dodatkowych problemów.

COVID-19

Podczas pierwszych etapów pandemii podawano bardzo wiele wprowadzających w błąd informacji dotyczących COVID-19, wywołując bardzo dużą dezinformację związaną z tym tematem. Konsumenci powinni uważać na internetowych oszustów oferujących produkty, które rzekomo chronią przed wirusem COVID-19 lub są na niego lekarstwem. Nieuczciwi przedsiębiorcy wykorzystują obawy konsumentów, aby reklamować i sprzedawać podrobione lub niespełniające norm produkty, proponować bardzo wysokie ceny za podstawowe towary, takie jak maski ochronne lub środki do dezynfekcji rąk, oraz sprzedawać niedozwolone suplementy diety, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia ludzi.  

Aby walczyć z tymi praktykami, organy przyjęły wspólne stanowisko dotyczące zwalczania oszustw związanych z COVID-19 i zażądały współpracy ze strony głównych platform światowych (zob. Oszustwa związane z COVID-19).

Oszukiwanie konsumentów

Organy ochrony konsumentów szczegółowo analizują kwestię oszustw i wyłudzeń, których ofiarami padają konsumenci. Obecnie w konsumentów wymierzone są coraz bardziej wyszukane praktyki i próby wyłudzenia oparte na wprowadzeniu w błąd lub oszustwie, które realizowane są różnymi kanałami – zarówno w internecie, jak i poza nim. Konsumenci mogą być na nie narażeni podczas zakupów przez internet, w mediach społecznościowych, drogą telefoniczną, przez SMS-y, e-maile lub osobiście (handel obwoźny). Potencjalnie niesie to ze sobą szkodliwe i daleko idące konsekwencje zarówno dla osób fizycznych, jak i dla społeczeństwa.

29 STYCZNIA 2020
Factsheet for survey on "fraud and scams experienced by consumers"
English
(710.24 KB - PDF)
Pobierz
28 STYCZNIA 2020
Survey on "fraud and scams experienced by consumers"
English
(1.66 MB - PDF)
Pobierz