Przejdź do treści głównej
Symbol graficzny Komisji Europejskiej
pl
Komisja Europejska

Przed wypełnieniem zgłoszenia: finansowanie unijne dla początkujących

Ogólne informacje o rodzajach finansowania oraz o tym, jak znaleźć partnerów, mogą się przydać zainteresowanym wnioskodawcom ubiegającym się o finansowanie unijne.

Rodzaje finansowania

Istnieją różne rodzaje finansowania: dotacje, instrumenty finansowe (pożyczki, gwarancje i kapitał własny), subsydia, nagrody, fundusze powiernicze i zamówienia publiczne. Przepisy wykonawcze dotyczące wszystkich rodzajów finansowania są regulowane rozporządzeniem finansowym.

Dotacje

Dotacje to bezpośredni wkład finansowy z budżetu Unii Europejskiej przyznawany w formie darowizny na rzecz beneficjentów będących osobami trzecimi (zwykle organizacji non-profit) zaangażowanych w działania służące realizacji polityki UE. Wydatki te podlegają głównie scentralizowanemu zarządzaniu przez Komisję Europejską, bezpośrednio przez jej własne departamenty lub pośrednio za pośrednictwem unijnych agencji, agencji wykonawczych lub agencji krajowych.

Dotacje stanowią znaczną część wydatków Unii Europejskiej i należą do dwóch szerokich kategorii:

  • dotacje przeznaczone na finansowanie działań mających pomóc w osiągnięciu celu danej polityki Unii
  • dotacje na działalność finansujące koszty operacyjne podmiotu realizującego cel leżący w ogólnym interesie europejskim lub cel stanowiący część danej polityki Unii.

Dotacje opierają się na kosztach faktycznie poniesionych przez beneficjentów na realizację konkretnych działań, a wyniki działania pozostają własnością beneficjentów.

Instrumenty finansowe

Instrumenty finansowe oznaczają „środki wsparcia finansowego przekazywane z budżetu na zasadzie komplementarności w celu osiągnięcia określonych celów polityki Unii Europejskiej.

Takie instrumenty mogą mieć formę udziałów kapitałowych i quasi-kapitałowych, pożyczek, gwarancji lub innych instrumentów obciążonych ryzykiem, ewentualnie połączonych z dotacjami. Instrumenty finansowe mogą stanowić:

  • dźwignię finansową – pomnożenie ograniczonych zasobów budżetowych poprzez przyciągnięcie funduszy prywatnych i publicznych, aby wspierały cele unijnej polityki
  • dźwignię polityczną – zachęcanie podmiotów, którym powierza się zadania, i instytucje pośrednictwa finansowego do realizacji celów unijnej polityki poprzez zapewnienie zbieżności interesów
  • dźwignię instytucjonalną – korzystanie z wiedzy fachowej podmiotów uczestniczących w łańcuchu wdrażania.

Ponadto instrumenty te, wdrażane we współpracy z instytucjami publicznymi i prywatnymi, przeciwdziałają niedoskonałościom rynku w zakresie zapewniania finansowania zewnętrznego (np. małym i średnim przedsiębiorstwom – MŚP) i zapobiegają wypieraniu finansowania prywatnego.

Fundusze powiernicze

Fundusz powierniczy to mechanizm finansowania zbiorowego, w ramach którego kilku darczyńców wspólnie finansuje działanie na podstawie wspólnie uzgodnionych celów i formatów sprawozdawczości. Każdy fundusz powierniczy Unii na rzecz działań zewnętrznych ma własną radę zarządzającą, która decyduje o wykorzystaniu połączonych zasobów. Fundusz powierniczy Unii na rzecz działań zewnętrznych działa wspólnie w imieniu UE i wszystkich podmiotów uczestniczących w jego finansowaniu.

Informacje na temat istniejących funduszy powierniczych Unii na rzecz działań zewnętrznych i przeznaczenia funduszy.

Nagrody

Nagroda to wkład finansowy przyznany w wyniku konkursu. Przyznając nagrody instytucje UE:

  • wyrażają uznanie dla wybitnych prac i osiągnięć
  • pobudzają inwestycje – nagrody motywacyjne mają pobudzać inwestycje w danym kierunku i są wykorzystywane głównie w ramach programu „Horyzont Europa”.

Subsydia

Subsydia stanowią dużą część finansowania zapewnianego przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), oferując m.in. bezpośrednie płatności gotówkowe dla rolników, aby mogli oni zwiększyć swoje dochody. Subsydia mają również na celu zmniejszenie dysproporcji gospodarczych i społecznych w najbiedniejszych regionach UE. Za pośrednictwem unijnego Funduszu Spójności przyznaje się subsydia na finansowanie projektów infrastrukturalnych i ochronę środowiska.

Zamówienia publiczne

Zamówienia publiczne to zakup usług, dostaw lub robót budowlanych przez instytucję zamawiającą (instytucję Unii lub administrację lokalną w państwie członkowskim) w drodze zamówienia publicznego.

Co do zasady zamówienie publiczne wyraźnie różni się od dotacji:

  • w przypadku zamówienia instytucja zamawiająca otrzymuje potrzebny produkt lub usługę w zamian za opłatę
  • w przypadku dotacji instytucja wnosi wkład w projekt realizowany przez organizację zewnętrzną lub bezpośrednio na rzecz tej organizacji, ponieważ jej działania przyczyniają się do realizacji celów unijnej polityki.

Osoby zainteresowane zamówieniami publicznymi zachęcamy do zapoznania się z możliwościami udziału w przetargach.

Jak znaleźć partnera do projektu?

Większość projektów finansowanych przez UE to projekty realizowane we współpracy z organizacjami z różnych krajów UE lub krajów stowarzyszonych. Znalezienie odpowiednich partnerów mogą ułatwić różne serwisy wyszukiwania.

Kto może być partnerem?

Partnerami mogą być wszystkie przedsiębiorstwa, organizacje lub organizacje pozarządowe, niezależnie od tego, gdzie mają swoją siedzibę, ale pod warunkiem że są rentowne i posiadają kwalifikacje do wykonywania zadań określonych we wniosku.

Muszą one jednak wykazać we wniosku swoją zdolność operacyjną i finansową umożliwiającą wykonywanie zadań określonych w projekcie.

Wyszukiwanie partnerów

Każdy wnioskodawca może szukać partnera w dowolny sposób, jednak istnieją różne serwisy wyszukiwania partnerów, które mogą pomóc w znalezieniu organizacji zainteresowanych udziałem w projektach lub w publikacji Twojej oferty współpracy.

Portal Możliwości pozyskania finansowania i przetargi obejmuje programy realizowane w ramach zarządzania bezpośredniego. Baza zawierająca dane organizacji partnerskich pomoże znaleźć partnerów dla Twojego projektu wśród wielu uczestników wcześniejszych projektów unijnych. Można wybrać organizację w oparciu o ich profil lub ich wcześniejsze uczestnictwo.

Można również znaleźć partnerów, odpowiadając na zaproszenie do składania ofert jako konsorcjum. Więcej informacji na temat obu sposobów można znaleźć w zakładce Jak wziąć udział w projekcie?

W zależności od programu finansowania w wyszukiwaniu partnerów mogą pomóc również krajowe punkty kontaktowe. W tym celu udzielają informacji na temat szczegółowych profili partnerów oraz wniosków o aktywne partnerstwo.

Dostępne są informacje i usługi mające pomóc w znalezieniu partnerów działających w rożnych obszarach, w tym:

Podobne strony