Przejdź do treści głównej

Kto może zostać beneficjentem?

Najczęstsze profile beneficjentów środków unijnych i dostępne dla nich możliwości pozyskania finansowania

Programy finansowania

Budżet UE przynosi korzyści, pośrednio lub bezpośrednio, wszystkim obywatelom Unii, a także wielu mieszkańcom innych części świata. Wspiera miliony studentów, tysiące naukowców oraz wiele miast, regionów i organizacji nienastawionych na zysk.

Każdy obywatel Unii może złożyć wniosek o finansowanie ze środków unijnych. UE dysponuje różnymi programami finansowania. O przydział środków z tych programów można ubiegać się w zależności od rodzaju działalności gospodarczej lub projektu. Finansowanie można pozyskać również za pośrednictwem programów realizowanych bezpośrednio przez państwa członkowskie, takich jak Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności lub Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Przed złożeniem wniosku o finansowanie potencjalni beneficjenci muszą zawsze sprawdzić w wytycznych dotyczących zaproszenia do składania wniosków, czy kwalifikują się do udziału w danym programie.

W każdym programie finansowania i zaproszeniu podane są szczegółowe kryteria kwalifikacji. W przypadku dotacji – zakładając, że wniosek jest dopuszczalny i kwalifikowalny – proces kwalifikacji zaczyna się zazwyczaj od oceny wniosku przez niezależnych ekspertów, którzy przyznają mu punkty zgodnie z kryteriami kwalifikacji i wyboru.

Poniżej można zapoznać się z różnymi profilami beneficjentów, którzy najczęściej ubiegają się o dofinansowanie ze środków unijnych.

Młodzież

Z budżetu UE finansowane są programy mające ułatwiać młodym ludziom zdobywanie doświadczenia zawodowego lub studiowanie za granicą. Realizowane są także programy służące zwalczaniu bezrobocia wśród młodzieży.

W programach z reguły mogą uczestniczyć:

  • młodzież (w wieku 13-31 lat)
  • organizacje młodzieżowe
  • inne podmioty pracujące z młodymi ludźmi.

Szczegółowe kryteria można znaleźć w poszczególnych zaproszeniach do składania wniosków.

Wsparcie finansowe dla młodych ludzi

Naukowcy

Badania naukowe i innowacje są bardzo ważne z punktu widzenia długoterminowej strategii UE, dlatego dla naukowców z całej Europy dostępne są specjalne programy finansowania i inne źródła wsparcia.

Najważniejszym unijnym programem wspierającym finansowo badania naukowe jest „Horyzont Europa”, następca programu „Horyzont 2020”. Wspiera on projekty badawcze w wielu różnych dziedzinach, realizowane zarówno przez organizacje, jak i przez osoby fizyczne.

Programy finansowania i bieżące zaproszenia do składania wniosków

Rolnicy

Rolnicy lub osoby gospodarujące gruntami często kwalifikują się do otrzymywania płatności bezpośrednich w ramach wspólnej polityki rolnej.

Aby móc otrzymywać środki unijne, rolnicy muszą przestrzegać określonych wymogów w dziedzinie zdrowia publicznego oraz zdrowia roślin i zwierząt, a także w zakresie ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt. Płatności są przekazywane za pośrednictwem właściwych organów krajowych.

Możliwości finansowania dla rolników

Przedsiębiorstwa

Ze środków unijnych mogą korzystać wszystkie przedsiębiorstwa niezależnie od wielkości czy sektora, w tym również przedsiębiorcy, przedsiębiorstwa rozpoczynające działalność gospodarczą (start-upy), mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz większe firmy.

Co roku unijne środki trafiają do ponad 200 tys. przedsiębiorstw. Wnioski o dotacje mogą składać firmy lub organizacje z nimi związane (stowarzyszenia przedsiębiorców, podmioty oferujące usługi dla firm, konsultanci itp.) prowadzące projekty, które służą interesom UE lub sprzyjają wdrażaniu programu lub strategii UE. Mogą one również uczestniczyć w procedurze udzielania zamówień publicznych.

Przedsiębiorstwa realizujące duże zamówienia przemysłowe mogą być zainteresowane zaproszeniami do składania ofert ogłaszanymi w ramach takich programów jak ITER, Copernicus lub Galileo.

Firmy mogą również korzystać z różnych form finansowania: kredytów, mikrofinansowania, gwarancji i kapitału podwyższonego ryzyka.

Unijne programy w szczególności zapewniają wsparcie dla mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), definiowanych w następujący sposób:

mikroprzedsiębiorstwo

  • mniej niż 10 pracowników
  • roczny obrót lub roczny bilans nie przekracza 2 mln euro

małe przedsiębiorstwo

  • mniej niż 50 pracowników
  • roczny obrót lub roczny bilans nie przekracza 10 mln euro

średnie przedsiębiorstwo

  • mniej niż 250 pracowników
  • roczny obrót nie przekracza 50 mln euro lub roczny bilans nie przekracza 43 mln euro.

Uwaga: powyższe wartości mają zastosowanie wyłącznie do pojedynczych przedsiębiorstw. Mała firma może nie kwalifikować się do uzyskania statusu MŚP, jeżeli posiada znaczne dodatkowe zasoby, jako że przynależy do większej grupy.

Więcej informacji na temat kryteriów kwalifikowalności dotyczących MŚP zawiera:

Poradnik dla użytkowników dotyczący definicji MŚP

Wsparcie finansowe dla małych firm

Organy publiczne: miasta i regiony

Organy publiczne – lokalne, regionalne i krajowe – mogą ubiegać się o dofinansowanie z różnych źródeł UE, na przykład na budowanie zdolności instytucjonalnych i zwiększanie efektywności czy realizację lokalnych projektów infrastrukturalnych.

Wsparcie finansowe dla organów publicznych

Organizacje pozarządowe

Organizacje pozarządowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego typu non-profit kwalifikują się do otrzymania dofinansowania z UE, jeżeli zakres ich działalności pokrywa się z polityką UE.

Wsparcie finansowe dla organizacji pozarządowych

Inne

Przystąpienie do Unii Europejskiej

Instrument pomocy przedakcesyjnej (IPA II) umożliwia inwestycje w przyszłość krajów kandydujących do UE oraz samej UE poprzez wspieranie reform w dziedzinach związanych ze strategią rozszerzenia, takich jak demokracja i dobre rządzenie, praworządność, wzrost gospodarczy i konkurencyjność.

Rolnicy w krajach kandydujących otrzymują pomoc poprzez Instrument Pomocy Przedakcesyjnej w zakresie rozwoju obszarów wiejskich (IPARD) będący częścią IPA II.

Kryzys gospodarczy

Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG) służy do udzielania wsparcia osobom zwalnianym z pracy w wyniku poważnych zmian w strukturze światowego handlu spowodowanych globalizacją, np. w przypadku zamknięcia dużego przedsiębiorstwa lub przeniesienia produkcji poza terytorium UE bądź w wyniku światowego kryzysu gospodarczo-finansowego.

Z EFG mogą być współfinansowane projekty, które pomagają ludziom w znalezieniu pracy, zapewniają poradnictwo zawodowe, kształcenie, szkolenie i przekwalifikowanie, opiekę pedagogiczną lub doradczą bądź też promują przedsiębiorczość i rozpoczynanie działalności gospodarczej. Z EFG nie współfinansuje się środków ochrony socjalnej, takich jak emerytury czy zasiłki dla bezrobotnych.

Jedynie kraje UE mogą składać wnioski o wsparcie z EFG. Osoby prywatne, organizacje przedstawicielskie lub firmy dotknięte zwolnieniami, które chciałyby otrzymać wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji, powinny skontaktować się z przedstawicielem EFG w swoim kraju.