Κανόνες για τις ψηφιακές συμβάσεις

Ψηφιακές συμβάσεις για την Ευρώπη

Οι διαδικτυακές αγορές μπορεί να είναι γρήγορες και φθηνές για τους καταναλωτές. Ωστόσο, όταν προκύπτουν προβλήματα, οι καταναλωτές δεν γνωρίζουν συχνά ποια είναι τα δικαιώματά τους, 

Για την επίλυση αυτών των προβλημάτων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε δύο σημαντικές προτάσεις. Η μία από αυτές τις προτάσεις αφορά τους κανόνες για τις συμβάσεις σχετικά με την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου (π.χ. διαδικτυακή μετάδοση μουσικής) και η άλλη τους κανόνες για τις συμβάσεις σχετικά με τη διαδικτυακή πώληση αγαθών (π.χ. αγορά κάμερας μέσω διαδικτύου).

Οι προτάσεις αυτές προβλέπουν το ίδιο σύνολο κανόνων και για τις 28 χώρες της ΕΕ.

Τρέχουσα κατάσταση

Οι προτάσεις για τις ψηφιακές συμβάσεις εγκρίθηκαν από την Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2015 και εξετάζονται σήμερα από τους συννομοθέτες.

Στις 8 Ιουνίου 2017, το Συμβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την πρόταση οδηγίας για τον καθορισμό κανόνων όσον αφορά τις συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνεχίζει τις εργασίες του σχετικά τόσο με την πρόταση οδηγίας για τον καθορισμό κανόνων όσον αφορά τις συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου (περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εν εξελίξει διαδικασία) όσο και με την πρόταση οδηγίας για τον καθορισμό κανόνων όσον αφορά τις διαδικτυακές και άλλες εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών (περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εν εξελίξει διαδικασία).

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα ξεκινήσουν μόλις τα δύο θεσμικά όργανα εγκρίνουν τις θέσεις τους.

Αγορά ψηφιακού περιεχομένου

Το ψηφιακό περιεχόμενο αναφέρεται σε προϊόντα, όπως βίντεο, μουσική, λογισμικό ή απευθείας μεταδόσεις αθλητικών εκδηλώσεων. Τα προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν από τη διαδικτυακή αγορά αυτών των προϊόντων περιλαμβάνουν:

• τηλεφόρτωση μουσικής που δεν μπορείτε να ακούσετε στη συσκευή σας
• αγορά λογισμικού που σταματά ξαφνικά να λειτουργεί 

Αγορά και πώληση προϊόντων μέσω διαδικτύου

Όσον αφορά την πώληση προϊόντων μέσω διαδικτύου, υπάρχουν επίσης νομικές διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ, οι οποίες αποτρέπουν τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές από τη διενέργεια διασυνοριακών αγορών και πωλήσεων. Στις διαφορές αυτές περιλαμβάνονται τα δικαιώματα των καταναλωτών σε περίπτωση ελαττωματικών προϊόντων.

Ως εκ τούτου, οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να αφιερώνουν χρόνο και χρήμα κατά τις διασυνοριακές τους πωλήσεις για να ενημερώνονται σχετικά με τις νομοθεσίες άλλων χωρών για τις καταναλωτικές συμβάσεις και να προσαρμόζουν τις συμβάσεις τους αναλόγως.

Πολλές από τις κυριότερες ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με τις διαδικτυακές αγορές αφορούν τα δικαιώματα που προβλέπονται στις συμβάσεις, όπως: η μη παράδοση της παραγγελίας τους, η παράδοση λανθασμένων ή ελαττωματικών προϊόντων, ή επισκευή ή αντικατάσταση ενός ελαττωματικού προϊόντος.

Εναρμόνιση των κανόνων για την αγορά ψηφιακού περιεχομένου

Δεν υπάρχουν κανόνες σε επίπεδο ΕΕ για ελαττωματικό ψηφιακό περιεχόμενο. Ορισμένες χώρες της ΕΕ έχουν ήδη ξεκινήσει τον σχεδιασμό της δικής τους νομοθεσίας. Θα πρέπει να αποφευχθεί η ύπαρξη 28 διαφορετικών συνόλων κανόνων για το ψηφιακό περιεχόμενο που πωλείται στο διαδίκτυο. 

Για να εδραιωθεί μια πραγματική ψηφιακή ενιαία αγορά, χρειάζεται ένα ενιαίο σύνολο κανόνων που θα μπορούσε να επιφέρει ασφάλεια δικαίου και, ως εκ τούτου, να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους σε ξένες αγορές και, παράλληλα, να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στα οφέλη της ψηφιακής ενιαίας αγοράς.

Οι εναρμονισμένοι κανόνες για τα προϊόντα ψηφιακού περιεχομένου θα μειώσουν το κόστος για τους εμπόρους και θα τους ενθαρρύνουν να επεκταθούν πέραν των συνόρων. Δεν θα αντιμετωπίζουν πλέον διαφορές στο δίκαιο των συμβάσεων σε κάθε χώρα της ΕΕ όπου επιθυμούν να πραγματοποιούν πωλήσεις. Οι καταναλωτές θα γνωρίζουν τι μπορούν να αναμένουν όταν αγοράζουν ψηφιακό περιεχόμενο μέσω διαδικτύου, και ποια είναι τα δικαιώματά τους, σε περίπτωση που το προϊόν είναι ελαττωματικό.

Στοιχεία και αριθμοί

• Οι πολίτες δεν πραγματοποιούν αγορές από ιστότοπους σε άλλες χώρες, γιατί δεν έχουν εμπιστοσύνη ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα
• τους τελευταίους 12 μήνες, τουλάχιστον 70 εκατομμύρια καταναλωτές έχουν αντιμετωπίσει ένα ή περισσότερα προβλήματα με μόλις τέσσερα δημοφιλή είδη ψηφιακού περιεχομένου (μουσική, λογισμικό κατά των ιών, παιχνίδια και αποθήκευση στο νέφος)
• μόνο το 10% των καταναλωτών που αντιμετώπισαν προβλήματα έλαβαν αποζημίωση. Εξαιτίας της μη επίλυσης των εν λόγω προβλημάτων, οι καταναλωτές στην ΕΕ έχουν υποστεί οικονομική και μη οικονομική ζημία που εκτιμάται σε περίπου 9-11 δισ. ευρώ
• οι έμποροι δεν πραγματοποιούν πωλήσεις επειδή αποθαρρύνονται από τη νομική πολυπλοκότητα. Οι συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου κατατάσσονται σε διάφορες κατηγορίες από τη μια χώρα στην άλλη, ως συμβάσεις πωλήσεων, συμβάσεις υπηρεσιών ή συμβάσεις μισθώσεων. Κατά συνέπεια, τα μέτρα επανόρθωσης για τους καταναλωτές, ποικίλλουν μεταξύ των χωρών
• μόνο το 15% των καταναλωτών στην ΕΕ πραγματοποιεί διαδικτυακές αγορές από άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ σχεδόν τριπλάσιο ποσοστό (44%) πραγματοποιεί διαδικτυακές αγορές εντός της χώρας του
• μόνο το 12% των εμπόρων λιανικής της ΕΕ πραγματοποιεί διαδικτυακές πωλήσεις σε καταναλωτές άλλων χωρών της ΕΕ, ενώ υπερτριπλάσιο ποσοστό (37%) πραγματοποιεί διαδικτυακές πωλήσεις εντός της χώρας του.

Προβλεπόμενες συνέπειες των εναρμονισμένων κανόνων

Ως αποτέλεσμα της κατάργησης των εμποδίων που σχετίζονται με το δίκαιο των συμβάσεων, εκτιμάται ότι

• τουλάχιστον 122.000 περισσότερες επιχειρήσεις θα αρχίσουν να πραγματοποιούν διαδικτυακές πωλήσεις σε άλλες χώρες της ΕΕ.
• 8 - 13 εκατομμύρια επιπλέον καταναλωτές θα αρχίσουν να πραγματοποιούν διαδικτυακές αγορές από άλλες χώρες της ΕΕ.
• Το ΑΕΠ της ΕΕ θα αυξηθεί κατά 4 δισ. ευρώ σε σχέση με το σημερινό του επίπεδο
• ο αυξημένος ανταγωνισμός θα συμπιέσει τις τιμές καταναλωτή σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό θα οδηγήσει σε πρόσθετη ευημερία των καταναλωτών και εκτιμάται ότι θα αυξήσει την κατανάλωση των νοικοκυριών στην ΕΕ κατά 18 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το σημερινό επίπεδο.

Έγγραφα

• Εκτίμηση επιπτώσεων
• Περίληψη της εκτίμησης επιπτώσεων

• Ανακοίνωση
• Οδηγία - Ψηφιακό Περιεχόμενο
• Οδηγία - Προϊόντα

Ενημερωτικά δελτία

Ενημερωτικά δελτία ανά χώρα