Το κράτος δικαίου αποτελεί μία από τις θεμελιώδεις αξίες της Ένωσης, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αποτελεί επίσης προϋπόθεση για την προστασία όλων των άλλων θεμελιωδών αξιών της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Ο σεβασμός του κράτους δικαίου είναι ουσιώδους σημασίας για την ίδια τη λειτουργία της ΕΕ: για την αποτελεσματική εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ, για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, τη διατήρηση ενός φιλικού προς τις επενδύσεις περιβάλλοντος και την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ο πυρήνας του κράτους δικαίου είναι η αποτελεσματική δικαστική προστασία, η οποία απαιτεί την ανεξαρτησία, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των εθνικών συστημάτων απονομής δικαιοσύνης.
