De Access City Award

Sinds 2010 organiseert de Europese Commissie, samen met het Europees Gehandicaptenforum, de Access City Award om steden in de EU te belonen die toegankelijkheid voor mensen met een handicap hoog op de agenda zetten.

Toegankelijkheid opent de deur naar diensten, gebouwen en ruimten in de stad, waardoor personen met een handicap hun leven in eigen hand kunnen nemen, zelfstandig kunnen leven en volledig kunnen deelnemen aan het lokale leven.

Steden hebben de sleutel in handen, aangezien zij een grote stempel op ons dagelijks leven drukken en een cruciale rol spelen bij het vervullen van onze behoeften. Een stad geldt als toegankelijk wanneer mensen met een handicap bijvoorbeeld:

• zich vrij kunnen bewegen op straat en gebruik kunnen maken van openbare ruimtes, zoals parken en speelplaatsen.
• openbare gebouwen binnen kunnen komen, zoals ziekenhuizen, gemeentehuizen, bibliotheken en sportzalen.
• gebruik kunnen maken van bus, tram en metro om naar het werk te gaan of vrienden op te zoeken.
• fysiek, telefonisch of online kunnen communiceren met de lokale overheid.
• informatie ontvangen die zij kunnen lezen en begrijpen.

Access City Award 2026

U kunt uw stad nu opgeven voor de Access City Award 2026!

Wordt uw EU-stad de nieuwe koploper op het gebied van toegankelijkheid? Lees hieronder hoe u uw stad kunt opgeven voor de 16^e editie van de Access City Award.

De winnaars zullen op 4 en 5 december 2025 worden bekendgemaakt en bekroond tijdens de conferentie van de Europese Dag van personen met een handicap, georganiseerd door de Europese Commissie en het Europees Gehandicaptenforum.

De afgelopen 15 jaar is de prijs aan 73 steden uitgereikt, waaronder 15 eersteprijswinnaars. Wenen (Oostenrijk) was de laatste winnaar van deze prestigieuze prijs.

Hoe geef ik mijn stad op?

U kunt uw stad opgeven tot 9 september 2025 om 23:59 uur (Belgische tijd, GMT + 2). Dit doet u elektronisch, via het online-platform: https://access-city-award.ec.europa.eu/node/add/application.

Wij raden u aan om naast het aanmeldformulier, ook het wedstrijdreglement en de leidraad voor aanmeldingen te lezen. Zo weet u zeker dat u uw stad correct opgeeft.

Op het online-platform vindt u alle wedstrijddocumenten.

Wat kunt u winnen?

Om in aanmerking te komen voor een van de prijzen, moet u kunnen aantonen dat er in uw stad consequent aan toegankelijkheid wordt gewerkt en dat er op dit gebied hoog wordt ingezet.

De winnaars krijgen een geldbedrag:

• eerste plaats: 150.000 euro
• tweede plaats: 120.000 euro
• derde plaats: 80.000 euro

Dit jaar kent de Europese Commissie ook een speciale vermelding voor toegankelijke huisvesting toe aan een stad die bij de aanpak van de woningcrisis de toegankelijkheid van woningen voor personen met een handicap niet uit het oog verliest.

De EU-jury kan eveneens speciale vermeldingen toekennen aan steden die op een bepaald sleutelgebied de toegankelijkheid op een buitengewone manier hebben verbeterd of die dit hebben gedaan op een gebied dat momenteel onder de aandacht staat, of vanwege andere sterke punten in hun dossier.

Welke steden kunnen worden opgegeven?

U kunt een stad opgeven voor de Access City Award als het gaat om:

• een stad in de EU met meer dan 50.000 inwoners.
• een stedelijk gebied dat bestaat uit twee of meer steden met een gezamenlijke bevolking van meer dan 50.000 inwoners, als dit gebied zich bevindt in een EU-land met minder dan twee steden met meer dan 50.000 inwoners.

Beoordeling van de aanmeldingen en toekenning van de prijzen

De selectieprocedure bestaat uit twee rondes: een voorselectie op landelijk niveau en een definitieve selectie op Europees niveau.

De nationale jury’s van elk land maken een shortlist van maximaal twee steden. De winnaars worden door een Europese jury uitgekozen.

De jury’s beoordelen genomen en geplande toegankelijkheidsmaatregelen op de volgende gebieden:

• de bebouwde omgeving en openbare ruimten
• vervoer en de bijbehorende infrastructuur
• informatie en communicatie, inclusief nieuwe ICT-technologieën
• openbare faciliteiten en diensten
• buitengewone inspanningen voor toegankelijke huisvesting (voor een speciale vermelding)

Hoezo een Access City Award?

Meer dan 100 miljoen personen in de EU hebben een handicap. Het is een EU-prioriteit om ervoor te zorgen dat zij hun grondrechten en fundamentele vrijheden kunnen genieten, in overeenstemming met de strategie inzake de rechten van personen met een handicap 2021-2030 (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=celex%3A52021DC0101) en het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. Ook is Europa tegenwoordig in wezen een stedelijke samenleving, waar zeven op de tien EU-burgers in een stad wonen.

Deze prijs illustreert hoe de Commissie samenwerkt met andere overheidsniveaus om deze toezegging voor mensen met een handicap in de hele EU tot werkelijkheid te maken.

De Access City Award is een EU-initiatief dat:

• inspanningen van steden erkent om toegankelijk te worden voor personen met een handicap.
• gelijke toegang tot het stadsleven voor mensen met een handicap bevordert.
• lokale overheden in staat stelt goede initiatieven te promoten en te delen.

Deel deze informatie!

We rekenen op uw steun. Deel deze informatie op sociale media met #EUAccessCity en meld u aan voor onze nieuwsbrief: https://europa.eu/!rFtHrk

Vind inspiratie bij vorige winnaars.

Kom meer te weten over de steden die het voortouw nemen voor een toegankelijke EU.

Bekijk op deze lijst welke steden de Access City Award al eens hebben gewonnen: https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/policies/justice-and-fundamental-rights/disability/access-city-award/access-city-award-list-winners_en?prefLang=nl

En kom erachter waarom ze hebben gewonnen:

• Bekijk hun video’s: https://europa.eu/!KmC4KV
• Lees de brochure met alle goede initiatieven voor toegankelijkheid in 2024: https://op.europa.eu/nl/publication-detail/-/publication/4b3d9dfb-806b-11ef-a67d-01aa75ed71a1
• Kijk naar de hoogtepunten van de prijsuitreiking: https://europa.eu/!VYcpXM