Podwójna jakość żywności
Ogólnounijna kampania badań
23 marca 2021 r. Komisja opublikowania wyniki drugiej części swojej ogólnounijnej kampanii badań porównującej produkty spożywcze sprzedawane pod tą samą marką.
Informacje na temat pierwszej części kampanii, w której porównywano listy składników i informacje umieszczane na opakowaniu niemal 1,4 tys. produktów spożywczych w 19 państwach członkowskich UE, aby wykryć potencjalne przypadki podwójnej jakości, opublikowano 24 czerwca 2019 r.
Ogólnounijną kampanię badań przeprowadzono, korzystając ze wspólnej metodyki badań opracowanej przez Wspólne Centrum Badawcze Komisji w ścisłej współpracy ze wszystkimi najważniejszymi zainteresowanymi stronami, aby zdobyć naukowe i porównywalne dowody dotyczące zakresu i wymiaru tego problemu na jednolitym rynku UE. Cele tej metody były następujące:
| 1. Przejrzystość | - Lepsza współpraca i komunikacja między wszystkimi stronami - Mniejsze ryzyko sporów |
|---|---|
| 2. Kolejne kroki oceny | - Wybór produktów --> plan doboru próby kontrolnej --> testowanie w celu uzyskania wyników badań --> decyzja o działaniach następczych |
| 3. Porównywalność | - Uważne wybieranie produktów, dobieranie próby kontrolnej i testowanie, aby zapewnić porównywalność i wiarygodność wyników |
| 4. Kryteria oceny | - Naukowe i konsekwentnie stosowane - Praktyczne i oszczędne metody badania konkretnych produktów - Akredytowane laboratoria badawcze i sprawdzone metody badań |
| 5. Inkluzywność | - Sprawiedliwe i równe włączanie różnych stron: podmiotów działających na rynku spożywczym, władz, przedstawicieli konsumentów |
| 6. Sprawiedliwość | - Wybór marek do badania z uwzględnieniem udziałów w rynku - Przestrzeganie wymogów poufności |
Komisja przeznaczyła 1 mln euro ze środków programu na rzecz konsumentów z 2017 r. na sfinansowanie opracowania i wdrożenia wspólnej metodyki badań, która stanowi jeden z istotnych obszarów działań zainicjowanych przez Komisję po wygłoszeniu we wrześniu 2017 r. orędzia o stanie Unii przez przewodniczącego Junckera, aby odnieść się do kwestii podwójnej jakości, na którą Komisja przeznaczyła niemal 5 mln euro z budżetu UE. Dzięki wynikom kampanii badań właściwe organy państw członkowskich mogły oprzeć swoje dochodzenia dotyczące podwójnej jakości na solidnych dowodach.
Objaśnienia stosownych przepisów dotyczących ochrony konsumentów i budowanie zdolności w tym zakresie
W ramach swojej inicjatywy ustawodawczej „Nowy ład dla konsumentów” z 2018 r. Komisja zaproponowała jednocześnie objaśnienie stosownych przepisów dotyczących ochrony konsumentów. W zmianie legislacyjnej przyjętej 28 listopada 2019 r. przez Parlament Europejski i Radę wyjaśniono, w jakich sytuacjach praktyki oparte na „podwójnej jakości” wprowadzają konsumentów w błąd i są sprzeczne z dyrektywą o nieuczciwych praktykach handlowych.
Oprócz objaśniania przepisów i porównywania aspektów jakościowych produktów spożywczych w całej UE Komisja nadal ustala fakty i zapewnia współfinansowanie dla właściwych organów państw członkowskich i organizacji pozarządowych:
| Działanie/cel | Aktualna sytuacja/wynik | Finansowanie unijne |
|---|---|---|
| Badania na rzecz zwiększenia wiedzy w zakresie podwójnej jakości | ||
| Badanie JRC dotyczące przesłanki ekonomicznej uzasadniającej zróżnicowanie produktów oraz wpływ tego zróżnicowania na konsumentów | W styczniu 2020 r. JRC przedstawiło pierwsze wyniki, według których preferencje konsumentów są niejednolite i różnią się w poszczególnych regionach geograficznych i w odniesieniu do różnych kategorii produktów. Do czerwca 2022 r. Centrum zamierza dodatkowo przeanalizować, jak konsumenci postrzegają różnice w projekcie opakowań pozornie identycznych produktów spożywczych. Przeprowadzi ono również przegląd zmian, jakie wprowadzono w odniesieniu do produktów uwzględnionych w wymienionych powyżej badaniach z 2019 r. | 1,43 mln EUR |
| Projekty na rzecz budowania potencjału | ||
| Dotacje na działania dla organów ścigania egzekwujących prawo ochrony konsumentów przyznane w 2017 r. | Organy ochrony konsumentów (CPC) z Bułgarii, Litwy, Słowacji i Węgier otrzymały dofinansowanie na zakup sprzętu badawczego i przeprowadzenie badań. Oczekuje się, że wszystkie projekty zostaną sfinalizowane w połowie 2021 r. | ok. 421 tys. EUR |
| Dotacje na działania dla organizacji konsumenckich, które zawarły partnerstwo z podmiotami publicznymi/prywatnymi nienastawionymi na zysk | Pięć projektów, w których uczestniczą różne organizacje konsumenckie, podmioty publiczne i organizacje pozarządowe z różnych państw członkowskich, otrzymało środki na sfinansowanie działań na rzecz wzmocnienia zdolności badawczych i propagowanie wymiany dobrych praktyk wśród podmiotów uczestniczących. Oczekuje się, że projekty te zostaną sfinalizowane w drugiej połowie 2021 r. | ok. 1,186 mln EUR |
| Studium wykonalności na potrzeby zbadania określonych kategorii towarów niespożywczych oraz dotyczące utworzenia stałego ośrodka monitorowania | JRC pracuje nad nowym projektem, którego celem jest rozszerzenie wspólnej metodyki badań z 2019 r. na kosmetyki i detergenty oraz przeprowadzenie oceny środków umożliwiających regularne gromadzenie porównywalnych informacji. Oczekuje się, że projekt zostanie sfinalizowany na początku 2022 r. |
900 tys. EUR |
Podwójna jakość żywności: pytania i odpowiedzi
Przegląd unijnego prawa ochrony konsumentów – nowy ład dla konsumentów