Czym jest akt o usługach cyfrowych?
Akt o usługach cyfrowych reguluje działanie pośredników internetowych i platform internetowych, takich jak platformy handlowe, sieci społecznościowe, platformy udostępniania treści, sklepy z aplikacjami oraz portale z ofertami podróży i zakwaterowania. Akt ma na celu przede wszystkim zwalczanie dezinformacji oraz nielegalnych i szkodliwych działań w internecie. Zapewnia on użytkownikom bezpieczeństwo, chroni ich podstawowe prawa oraz tworzy sprawiedliwe i otwarte środowisko platform internetowych.
Główne cele aktu o usługach cyfrowych
Akt o usługach cyfrowych wprowadza jasne i proporcjonalne przepisy, mające na celu ochronę konsumentów i ich praw podstawowych. Sprzyja innowacjom, konkurencyjności i wzrostowi gospodarczemu oraz ułatwia mniejszym platformom, MŚP i przedsiębiorstwom typu start-up działalność na większą skalę. Przepisy te ustanawiają nową równowagę pod względem roli poszczególnych uczestników interakcji online: użytkowników, platform i organów publicznych. Podstawą zmian są wartości europejskie, zgodnie z którymi dobro obywateli stoi na pierwszym miejscu.
- Co to oznacza dla obywateli
- skuteczniejsza ochrona praw podstawowych
- większa kontrola i swoboda wyboru oraz łatwiejsze zgłaszanie nielegalnych treści
- lepsza ochrona dzieci w internecie, np. zakaz reklamy skierowanej do dzieci i młodzieży
- mniejsze ryzyko trafienia na nielegalne treści
- większa przejrzystość decyzji dotyczących moderowania treści dzięki bazie danych DSA zapewniającej przejrzystość
- Co to oznacza dla dostawców usług cyfrowych
- pewność prawa
- jednolite przepisy w całej UE
- prostsze podejmowanie i rozwijanie działalności w Europie
- Co to oznacza dla firm korzystających z usług cyfrowych
- dostęp do rynków całej UE za pośrednictwem platform
- równe szanse w starciu z dostawcami nielegalnych treści
- Co to oznacza dla całego społeczeństwa
- większa demokratyczna kontrola i nadzór nad platformami systemowymi
- mniejsze ryzyko systemowe m.in. pod względem manipulacji i dezinformacji
Jakich usług dotyczą nowe przepisy?
Akt o usługach cyfrowych dotyczy internetowych usług pośrednich, z których każdego dnia korzystają miliony Europejczyków. Obowiązki różnych podmiotów zostały określone stosownie do ich roli, udziału w rynku i siły oddziaływania na ekosystem cyfrowy.
Bardzo duże platformy i wyszukiwarki internetowe stwarzają szczególne zagrożenie, jeśli chodzi o upowszechnianie treści nielegalnych i szkodliwych społecznie. Szczegółowe przepisy dotyczą platform, z których korzysta ponad 10 proc. Europejczyków, czyli 450 mln konsumentów.
- Platformy internetowe, takie jak platformy handlowe, sklepy z aplikacjami, społecznościowe platformy współpracy i platformy serwisów społecznościowych, ułatwiają nawiązywanie transakcji między sprzedawcami i konsumentami.
- Usługi hostingowe, takie jak hosting w chmurze i hosting stron internetowych (w tym również platformy online).
- Usługi pośrednictwa oferujące infrastrukturę sieciową: dostawcy internetu i rejestracja domen (w tym również usługi hostingowe).

Nowych unijnych przepisów muszą przestrzegać wszyscy usługodawcy internetowi działający na unijnym rynku, bez względu na to, czy mają siedzibę w UE czy poza nią. Obowiązki mikro- i małych przedsiębiorstw są proporcjonalne do ich wyników i udziału w rynku, co nie oznacza, że będą one całkiem zwolnione z odpowiedzialności. Ponadto nawet te mikro- i małe przedsiębiorstwa, które znacząco rozszerzą swoją działalność, będą mogły korzystać ze specjalnego zwolnienia z szeregu wymogów w okresie przejściowym trwającym 12 miesięcy.
Akt o usługach cyfrowych wchodzi w życie
Od 17 lutego 2024 r. przepisy aktu o usługach cyfrowych mają zastosowanie do wszystkich platform. Od końca sierpnia 2023 r. przepisy obowiązywały już wybrane platformy o liczbie użytkowników w UE większej niż 45 mln (10 proc. ludności UE) – tzw. bardzo duże platformy internetowe i bardzo duże wyszukiwarki internetowe.
Egzekwowanie aktu o usługach cyfrowych należeć będzie do Komisji Europejskiej oraz organów krajowych, które będą nadzorować przestrzeganie przepisów przez platformy z siedzibą na ich terytorium. Zadaniem Komisji będzie przede wszystkim monitorowanie i egzekwowanie dodatkowych obowiązków nałożonych na bardzo duże platformy internetowe i bardzo duże wyszukiwarki internetowe – chodzi na przykład o stosowanie środków zmniejszania ryzyka systemowego.
Ramy egzekwowania prawa na podstawie aktu o usługach cyfrowych