Direct naar de inhoud

Statistieken over migratie naar Europa

Totaalcijfers voor immigratie in de Europese samenleving

Op 1 januari 2022

inhabitants image 1

telde de EU 446,7 miljoen inwoners

inhibitants image icon
23,8 miljoen burgers waren niet-EU-burgers

(5,3% van de totale EU-bevolking)

inhibitants image icon
38,0 miljoen mensen waren buiten de EU geboren*

(8,5% van alle inwoners van de EU)

*Personen die in een andere lidstaat zijn geboren, zijn niet meegeteld.

Het aandeel van de in het buitenland geboren bevolking in de EU is lager dan in de meeste hoge-inkomenslanden.

In het buitenland geboren inwoners, per land

Bron: Eurostat (2022), OECD (2021)
Opmerking: bij EU-landen gaat het om mensen die niet in de EU geboren zijn (wie geboren is in een ander EU-land, wordt dus niet meegeteld); als ook personen uit andere EU-landen worden meegeteld, dan bedraagt dit cijfer 12,4%.

Redenen om in Europa te blijven

Alle eind 2021 verleende geldige verblijfsvergunningen, uitgesplitst naar reden voor de aanvraag van de vergunning

Bron: Eurostat; Finland: gegevens van eind 2020; “overige” omvat vergunningen die uitsluitend worden afgegeven worden om redenen van verblijf, plus vergunningen die worden afgegeven aan slachtoffers van mensenhandel en niet-begeleide minderjarigen, en vergunningen die om alle andere redenen worden afgegeven en die niet onder de andere categorieën vallen.

Van de niet-EU-burgers die eind 2021 met een geldige verblijfsvergunning in de EU verbleven, hadden de meesten een vergunning die was afgegeven om familie- of arbeidsredenen.

Arbeidsparticipatie immigranten

Van de 189,7 miljoen personen in de leeftijdsgroep van 20-64 jaar die in 2021 werkzaam waren op de arbeidsmarkt van de EU, waren er 8,84 miljoen niet-EU-burger, wat neerkomt op 4,7% van het totaal.

De arbeidsparticipatie van de bevolking in de werkende leeftijd was in de EU in 2021 hoger voor EU-burgers (74%) dan voor niet-EU-burgers (59,1%).

Opmerking: veel niet-EU-burgers zijn “essentiële werknemers”.

Oververtegenwoordigde sectoren

In 2022 waren niet-EU-burgers oververtegenwoordigd in een aantal specifieke economische sectoren, zoals:

SectorTotale werkgelegenheid van niet-EU-burgersTotale werkgelegenheid van EU-burgers
Accommodatie en horeca11,3%4,2%
Administratieve en ondersteunende diensten7,6%3,9%
Huishoudelijk werk5,9%0,7%
Bouw9,1%6,6%

Oververtegenwoordiging per beroep

Wat beroepen betreft, waren niet-EU-burgers oververtegenwoordigd onder:

BeroepsgroepTotale werkgelegenheid van niet-EU-burgersTotale werkgelegenheid van EU-burgers
Huishoudelijke hulpen en schoonmakers11,4%2,9%
Persoonlijke dienstverleners7,3%4,1%
Verzorgend personeel5,5%3,0%
Bouwarbeiders, m.u.v. elektriciens6,1%3,7%
Ongeschoolde arbeiders in de mijnbouw, de bouwnijverheid, de industrie en het vervoer6,0%2,5%
Assistenten bij de bereiding van levensmiddelen2,6%0,6%
Ongeschoolde arbeiders in de land- en bosbouw en de visserij2,4%0,7%

Ondervertegenwoordigde sectoren

Niet-EU-burgers waren ondervertegenwoordigd in andere economische sectoren, waaronder:

SectorTotale werkgelegenheid van niet-EU-burgersTotale werkgelegenheid van EU-burgers
Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen1,1%7,4%
Onderwijs3,9%7,6%
Gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening8,5%11,2%
Vrije beroepen en wetenschappelijke en technische activiteiten3,8%6,0%

Ondervertegenwoordiging per beroep

Wat beroepen betreft, waren niet-EU-burgers ondervertegenwoordigd onder:

BeroepsgroepTotale werkgelegenheid van niet-EU-burgersTotale werkgelegenheid van EU-burgers
Leerkrachten2,4%5,5%
Vakspecialisten op het gebied van bedrijfsbeheer en administratie2,6%6,8%
Administratief medewerkers1,5%4,4%
Wetenschappelijke en technische specialisten1,7%3,5%
Specialisten op het gebied van bedrijfsbeheer en administratie2,3%4,5%
Zorgprofessionals1,5%3,1%

Bron: Eurostat.

Vluchtelingen in Europa

Vluchtelingen uit Oekraïne

Door de militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne in februari 2022 zijn sinds de Tweede Wereldoorlog meer mensen dan ooit naar Europa gevlucht. Kijk voor de meest recente informatie over de opvang van oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne en tijdelijke bescherming op Migratiebeheer: opvang van vluchtelingen uit Oekraïne.

Algemene situatie in 2022

Op basis van cijfers van het UNHCR waren er medio 2022 wereldwijd:

  • 32,5 miljoen vluchtelingen en
  • 53,2 miljoen intern ontheemden (als gevolg van conflicten en geweld).

Opmerking: eind 2021 leefde minder dan 10% van alle vluchtelingen wereldwijd en slechts een fractie van de intern ontheemden in de EU. Door de oorlog in Oekraïne is het aandeel vluchtelingen dat in de EU leeft medio 2022 gestegen tot ruim 20%.

Het aandeel vluchtelingen in de EU bedroeg 1,5% van de totale bevolking

Aantal vluchtelingen in verhouding tot de totale bevolking

Verschillende landen over de hele wereld herbergen een grote vluchtelingenpopulatie:

 

Bron: UNHCR.
Opmerking: de grafiek toont de tien landen die de meeste vluchtelingen opvangen en de EU.

Opmerking: de meeste vluchtelingen uit Afrika en Azië komen niet naar Europa, maar verhuizen naar buurlanden.

Migratie naar en van de EU

Migratiecijfers voor 2021

2,26 miljoen personen
migreerden naar de EU
1,12 miljoen personen
emigreerden uit de EU
1,14 miljoen personen
Totale netto-immigratie naar de EU:

Note: data for 2021

While irregular migration is often in the spotlight, the reality is that irregular entries account for a small fraction of migration in the EU.

In 2021 werden in de EU 2,93 miljoen eerste verblijfsvergunningen afgegeven, tegen 2,3 miljoen in 2020. Het aantal ligt daarmee weer bijna op het niveau van voor de coronacrisis: 3,0 miljoen in 2019. Deze daling was het gevolg van de reisbeperkingen die waren ingevoerd om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De pandemie had een bijzonder sterk negatief effect op onderwijsgerelateerde vergunningen: dat aandeel daalde van 13% in 2019 tot 11% in 2020. In 2021 steeg het aantal werkgerelateerde vergunningen bijzonder hard: van 39% in 2020 naar 45% in 2021. In 2021 werden eerste vergunningen afgegeven om de volgende redenen:

Bron: Eurostat; “overige” omvat vergunningen die uitsluitend worden afgegeven worden om redenen van verblijf, plus vergunningen die worden afgegeven aan slachtoffers van mensenhandel en niet-begeleide minderjarigen, en vergunningen die om alle andere redenen worden afgegeven en die niet onder de andere categorieën vallen.

In 2021 werden de meeste eerste verblijfsvergunningen afgegeven aan onderdanen uit de volgende tien landen:

Bron: Eurostat.

Asiel zoeken in Europa

Eerste asielaanvragen naar continent van herkomst (2022)

Bron: Eurostat.

Onderdanen van de volgende 15 landen dienden de meeste eerste asielaanvragen in (2022)

Bron: Eurostat.

Asielzoekers kwamen in 2022 uit ongeveer 140 landen.

In 2022 werden in de EU 962.200 verzoeken ingediend, waaronder 881.200 eerste aanvragen: een stijging van 52% ten opzichte van 2021, en een stijging van 38% ten opzichte van 2019, vóór de coronapandemie.

Een aanzienlijk deel van de aanvragers komt legaal de EU binnen uit visumvrije landen (22% van de eerste aanvragers in 2022, tegenover 15% in 2021 vanwege meer aanvragers uit Latijns-Amerika), voornamelijk uit:

  • Venezuela (5,7% van alle eerste aanvragen)
  • Colombia (4,8%)
  • Georgië (2,9%)
  • Oekraïne (2,8%)
  • Albanië (1,4%)
asylum application icon
De meeste eerste aanvragen werden ingediend in
  • Duitsland (217.700)
  • Frankrijk (137.500)
  • Spanje (116.100)
  • Oostenrijk (106.400)
  • Italië (77.200)
asylum application icon
In verhouding tot de bevolking werd in 2022 het hoogste aantal asielaanvragen ingediend in:
  • Cyprus (2.386 per 100 000 inwoners)
  • Oostenrijk (1.185)
  • Luxemburg (371)

Eerste asielaanvragen per 100.000 inwoners in 2022:

Bron: Eurostat.

In 2022 waren 239.500 asielzoekers jonger dan 18 jaar. Zo’n een op de zes van hen (39.500) waren niet-begeleide minderjarigen. De meeste niet-begeleide minderjarigen kwamen uit Afghanistan, Syrië en Somalië.

Erkenning van vluchtelingen

In 2022 namen de EU-landen 632.400 besluiten over eerste asielbeslissingen. 49% van deze besluiten was positief:

  • 142.800 personen kregen de vluchtelingenstatus
  • 101.700 personen kregen de subsidiaire beschermingsstatus
  • 65.900 personen kregen een humanitaire status

Nog eens 218.200 definitieve beslissingen werden genomen na een beroepsprocedure, waaronder:

  • 27.000 beslissingen tot toekenning van de vluchtelingenstatus
  • 18.200 beslissingen tot toekenning van de subsidiaire beschermingsstatus
  • 28.600 beslissingen tot toekenning van een humanitaire status

In totaal hebben de EU-landen in 2022 aan ongeveer 384.200 personen bescherming verleend.

Doeltreffendheid van het asielsysteem

  • Wisselende achterstand
    Eind december 2022 liepen er nog 877.800 asielaanvragen: 17% meer dan een jaar eerder (747.300). De achterstand is tussen juli en december 2022 steeds groter geworden.
  • Verschillen in verwerkingstijd tussen lidstaten
    De verhouding tussen aanhangige zaken en aanvragen verschilt sterk van lidstaat tot lidstaat, als gevolg van de verschillen in verwerkingstijd. Uit cijfers van het EU-asielagentschap blijkt dat eind februari 2023 43% van de in eerste aanleg aanhangige zaken meer dan zes maanden in behandeling was.

Aantal lopende aanvragen in verhouding tot het totale aantal aanvragen in een gegeven maand

Bron: Eurostat.

  • Verschillen in erkenningspercentage tussen EU-landen
    Aanzienlijke verschillen in erkenningspercentages tussen de EU-landen blijven het asielstelsel van de EU ondermijnen. Zo varieerde het erkenningspercentage van Afghaanse burgers in eerste aanleg in 2022 van 27% in Duitsland tot 100% in Portugal (van de lidstaten die ten minste 100 beslissingen in eerste aanleg aan Afghaanse burgers hebben genomen).
  • De Dublinregels in de praktijk
    In 2021 meldden de lidstaten dat zij op grond van de Dublinregels 120.300 keer andere lidstaten en andere landen die deelnemen aan het Dublinsysteem, hadden verzocht om de behandeling van een verzoek om internationale bescherming over te nemen. Van de 116.300 besluiten die naar aanleiding hiervan werden genomen, werden 60.000 verzoeken (52%) aanvaard en 11.500 uitgaande overdrachten uitgevoerd, wat overeenkomt met 19% van de aanvaarde verzoeken.

Hervestiging

In 2022 werden ongeveer 17.300personen die internationale bescherming nodig hebben vanuit niet-EU-landen hervestigd in EU-lidstaten: 27% minder dan in 2021, maar 496% meer dan in 2020.

Syriërs waren hierbij met 63% van het aantal hervestigde personen veruit het sterkst vertegenwoordigd.

In het kader van de gezamenlijke hervestigingsregelingen van de EU kregen bijna 115.000 personen sinds 2015 bescherming in de EU. Bovendien zijn sinds 2021 meer dan 40.000 personen, meestal Afghanen die gevaar lopen, via toelating op humanitaire gronden in de EU aangekomen. De lidstaten ontvangen EU-steun voor hervestiging en toelating op humanitaire gronden.

Irreguliere grensoverschrijdingen

Totaalcijfers

Irreguliere grensoverschrijdingen in de EU naar nationaliteit in 2022

 

Bron: Frontex

2022:
localisation
331.400 irreguliere grensoverschrijdingen

Stijging met 66% ten opzichte van 2021

Deze omvatten:

crossing boat
148.000 overtochten over zee in 2022

29% meer dan in 2021

crossing map
183.400 overschrijdingen van landsgrenzen in 2022

110% meer dan in 2021

Geografische spreiding

2022
  • Stijging van het aantal overtochten over het centrale Middellandse Zeegebied (+56%, 105.600), het oostelijk Middellandse Zeegebied (+113%, 43.900) en migratie via de westelijke Balkanlanden (+134%, 144.100) vergeleken met 2021.
  • Afname van het aantal overtochten over de westelijke Middellandse Zee (inclusief de Atlantische route van West-Afrika naar de Canarische eilanden) (-25%, 30,600) en van de migratie via de oostelijke grensroute (-22%, 6.300) ten opzichte van 2021.
  • 17% meer sterfgevallen op zee: in 2022 werden op de drie belangrijkste routes over de Middellandse Zee 2406 doden en vermisten geteld, tegenover 2062 in 2021

Terugkeer

Totaalcijfers

2022
420.100 niet-EU-burgers kregen het bevel de EU te verlaten
23% meer dan in 2021
2021
340.500 niet-EU-burgers kregen het bevel de EU te verlaten
14% minder dan in 2020

De belangrijkste landen waarvan de onderdanen het bevel kregen de EU te verlaten, waren:

  • Algerije (8,0%)
  • Marokko (7,3%)
  • Pakistan (6,0%)
  • Afghanistan (5,8%)
  • Albanië (5,7%)

Doeltreffendheid van het terugkeersysteem

In 2022 werden 77.500 niet-EU-burgers teruggestuurd naar een niet-EU-land. Dat komt overeen met 18,5% van alle terugkeerbesluiten die in de loop van het jaar zijn uitgevaardigd. In 2021 was dit 20%.

De belangrijkste landen van herkomst van terugkeerders naar een land buiten de EU in 2022, waren:

  • Albanië (12,5%)
  • Georgië (9,9%)
  • Turkije (5,5%)
  • Servië (4,1%)
  • Algerije (3,8%)

Bij de nationaliteiten met ten minste 5.000 terugkeerbesluiten was het terugkeerpercentage bijzonder laag voor personen uit

  • Afghanistan (1,1%)
  • Syrië (1,9%)
  • Ivoorkust (3,6%)
  • Guinee (4,7%)
  • Bangladesh (5,8%)

In 2022 was de verhouding tussen vrijwillige en gedwongen terugkeer 35-65%. In 75% van de gevallen ging het om begeleide terugkeer, d.w.z. dat de teruggekeerde personen logistieke, financiële en/of andere materiële steun ontvingen.

In de eerste helft van 2022 kregen 179 600 niet-EU-burgers het bevel een EU-lidstaat te verlaten, en werden in totaal 33.600 personen teruggestuurd naar een niet-EU-land na een bevel om te vertrekken. Ten opzichte van dezelfde periode in 2021 is het aantal terugkeerbesluiten en terugkeeroperaties met respectievelijk 7% en 20% gestegen.

Visa voor kort verblijf

In 2022 ontvingen ongeveer 1.700 consulaten van de lidstaten 7,6 miljoen aanvragen voor een visum voor kort verblijf van niet-EU-burgers. Dat is meer dan de 2,9 miljoen in 2021, maar 55% minder dan in 2019.

In totaal werden 5,9 miljoen visa voor kort verblijf afgegeven en 1,3 miljoen geweigerd, wat neerkomt op een EU-breed weigeringspercentage van 17,9% (tegenover 13,4% in 2021).

De meeste aanvragen werden ingediend in

  • Turkije (778.400)
  • Rusland (687.200)
  • India (671,900)
  • Marokko (423.200)
  • Algerije (392.100)

De meeste visumaanvragen werden behandeld door

  • Frankrijk (1.918.500)
  • Spanje (1.197.500)
  • Duitsland (1.043.300)
  • Italië (727.500)
  • Griekenland (459.100)

58% van alle visa werd afgegeven voor meervoudige binnenkomsten. Visa voor kort verblijf hebben betrekking op reizen tussen de 26 Schengenlanden gedurende maximaal 90 dagen binnen een periode van 180 dagen.

Migratie-atlas

De Migratie-atlas van het Kenniscentrum Migratie en Demografie van de Europese Commissie is een interactieve bron van geharmoniseerde, actuele en gevalideerde gegevens over de stand van zaken op het gebied van migratie en demografie in 27 EU-lidstaten en 171 landen en gebieden buiten de EU.

Europese statistieken over migratie en asiel

Zie voor actuele Europese statistieken over

en aanverwante informatie de website van Eurostat.

Eurostat verzamelt gegevens die afkomstig zijn van de nationale instanties voor de statistiek van de lidstaten van de EU en de EVA op grond van verordeningen van het Europees Parlement en de Raad over statistiek. De kwaliteit van de gegevens en de hiermee verband houdende metagegevens wordt gewaarborgd overeenkomstig de praktijkcode voor Europese statistieken. Zij worden regelmatig geactualiseerd, afhankelijk van de gegevensverzameling. Bevindingen op statistisch gebied worden bekendgemaakt in artikelen op Statistics Explained en in andere publicaties.    

Disclaimer: de informatie hierboven is gebaseerd op de meest recente beschikbare informatie en wordt elk kwartaal bijgewerkt. Laatste update: mei 2023