Migratie is een complexe kwestie die een gemeenschappelijke Europese respons vereist. Er moet rekening worden gehouden met de veiligheid van mensen die internationale bescherming of een beter leven zoeken, maar ook met de bezorgdheid van landen die vrezen dat de migratiedruk hun capaciteiten zal overschrijden.
Met het oog op deze gemeenschappelijke Europese respons heeft de Europese Commissie het migratie- en asielpact voorgesteld, een EU-kader voor het beheer van migratie op lange termijn. Dit systeem, waarover het Europees Parlement in april 2024 heeft gestemd, is bedoeld ter ondersteuning van lidstaten die met grote migratiedruk te maken hebben en die onze buitengrenzen beschermen. Tegelijkertijd biedt het zekerheid en duidelijkheid voor mensen die in de EU aankomen. Het biedt Europeanen ook het vertrouwen dat migratie op een doeltreffende en humane manier wordt beheerd, volledig in overeenstemming met onze waarden en het internationaal recht.
Vertrouwen opbouwen
Op basis van een algemene aanpak vormt het pact een nieuwe start op het gebied van migratie om vertrouwen op te bouwen via doeltreffendere procedures en om een nieuw evenwicht te vinden tussen collectieve verantwoordelijkheid en solidariteit.
Invoering van nieuwe grensscreeningprocedures, verbetering van IT-systemen en aanpassing van de regels voor asielaanvragen
Hervorming van de Schengengrenscode en invoering van een nieuwe strategie voor de toekomst van Schengen
Verbetering van de herplaatsingsprocedures voor kwetsbare groepen en op zee geredde personen
Talent aantrekken en integratie in lokale gemeenschappen ondersteunen
Ondersteuning van andere landen die vluchtelingen opvangen en bestrijding van mensensmokkel
Zorgen voor een gemeenschappelijke en snelle reactie op de migratiecrisis
Duidelijke bevoegdheden
Doeltreffendere procedures zorgen voor duidelijkere verantwoordelijkheden, waardoor het vertrouwen tussen de lidstaten wordt hersteld en asielzoekers weten waar ze aan toe zijn. De regels zullen het verband tussen belangrijke processen, namelijk asiel en terugkeer, verbeteren.
Nieuwe verplichte screening vóór binnenkomst om snel de status bij aankomst vast te stellen:- identificatie
- gezondheidscontroles
- veiligheidscontroles
- afname van vingerafdrukken en registratie in de Eurodac-databank
Nieuwe, snellere asielgrensprocedure:- gevolgd, indien van toepassing, door een snelle terugkeerprocedure, om besluitvorming te versnellen en asielprocedures efficiënter te maken
Beter migratie- en grensbeheersysteem:- Verbeterde Eurodac-databank, die bijdraagt tot de bestrijding van irreguliere migratie
- Focus op de aanvrager in plaats van op de aanvraag, om de verantwoordelijkheid voor een asielaanvraag te bepalen
- Ongeoorloofde verplaatsingen naar andere EU-lidstaten tegengaan
- Herplaatsing en beter toezicht op repatrianten vergemakkelijken
- Steun voor vrijwillig vertrek en re-integratie opvolgen
Wettelijke waarborg:- Onafhankelijk toezichtmechanisme om ervoor te zorgen dat de mensenrechten geëerbiedigd worden, ondersteund door het Bureau voor de grondrechten, Frontex, en het nieuwe Asielagentschap van de EU
- Individuele beoordeling van asielaanvragen en essentiële waarborgen voor de toegang tot asiel, het recht op vrijheid, de rechten van het kind en het recht op een doeltreffende voorziening in rechte
Solidariteit
Flexibiliteit voor de lidstaten om solidariteit te betonen met andere lidstaten die met migratiedruk te maken hebben:
- Herplaatsing van recent aangekomen personen
- Onmiddellijke operationele steun
- Steun op langere termijn om capaciteit op het gebied van asielprocedures op te bouwen
- Opvang van nieuwkomers of terugkeeroperaties
- Hulp via samenwerking met niet-EU-landen bij het reageren op specifieke migratietrends die lidstaten treffen
Solidariteitsreacties op maat voor specifieke scenario’s:
Omgang met kwetsbare personen, zoals personen die zijn aangetroffen na opsporings- en reddingsoperaties op zee- Herplaatsing van personen die waarschijnlijk bescherming nodig hebben
- Vroege bepaling van de behoeften door middel van een jaarlijks prognoseverslag
- Solidariteitspool van nationale bijdragen, gebaseerd op vrijwillige toezeggingen
- Correctiemechanisme om concrete steun te waarborgen
Druk op het migratiebeheerssysteem van een lidstaat verminderen- Herplaatsing uitgebreid tot erkende vluchtelingen
- Bijdragen op basis van een billijk aandeel van elke lidstaat
- Correctiemechanisme om concrete steun te waarborgen
Helpen in een crisissituatie- Herplaatsing uitgebreid tot personen die zich in de grensprocedure of in een irreguliere situatie bevinden, of die onmiddellijk bescherming nodig hebben
- Snellere reactie op EU-niveau door een snel besluit over de bijdragen
- Solidariteitsmechanisme, gericht op herplaatsing
Een inclusieve aanpak
- Intensieve voorbereidende werkzaamheden sinds december 2019
- Twee volledige overlegrondes met alle lidstaten, het Europees Parlement, de nationale parlementen, het maatschappelijk middenveld, de sociale partners en het bedrijfsleven
- Zorgvuldig evenwicht tussen alle perspectieven
- In september 2022 bereikten het Europees Parlement en vijf roulerende voorzitterschappen van de Raad overeenstemming over een gezamenlijke routekaart voor de organisatie, coördinatie en uitvoering van het tijdschema voor de onderhandelingen over het pact.
- In december 2023 sloten het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie een politiek akkoord over vijf kernelementen van het pact.
- In 2024 nam het Europees Parlement het pact aan.
Documenten
Documenten in verband met het nieuwe migratie- en asielpact