Statystyki dotyczące migracji do Europy

Ludność UE

Z najnowszych statystyk* wynika, że

^{* Bardziej szczegółowe dane znajdziesz w bazie Eurostatu z danymi na temat migracji i azylu.}

^{** Nie obejmuje to osób urodzonych w innym kraju UE.}

Osoby urodzone poza krajem zamieszkania w podziale na kraje

^{Źródło: Eurostat (2022), OECD (2021)
Uwaga: w przypadku UE chodzi o osoby urodzone poza UE (tj. osoby urodzone w innym państwie członkowskim nie są uwzględniane); gdyby uwzględnić osoby mobilne wewnątrz UE, odsetek ten wyniósłby 12,4 proc.}

Dokumenty pobytowe pod koniec 2022 r. według powodu wydania

^{Źródło: Eurostat; „Inne” obejmuje dokumenty wydane wyłącznie ze względu na pobyt, wydane ofiarom handlu ludźmi i małoletnim bez opieki, jak również wszelkie inne dokumenty pobytowe wydane z innych powodów, dla których można wydać dokumenty pobytowe, i które nie są objęte innymi kategoriami.}

W 2022 r. na unijnym rynku pracy zatrudnionych było 193,5 mln osób w wieku od 20 do 64 lat, w tym 9,93 mln osób spoza UE (5,1 proc. wszystkich zatrudnionych). Ogółem łączna liczba zatrudnionych w grupie wiekowej od 20 do 64 lat wynosi 197,458 mln, z czego 9,927 mln to osoby spoza UE.

Źródło: Eurostat.

Wskaźnik zatrudnienia w UE wśród ludności w wieku produkcyjnym był w 2022 r. wyższy w przypadku obywateli UE (77,1 proc.) niż w przypadku osób spoza Unii (61,9 proc.).

Sektory, których dotyczy nadreprezentacja

W 2022 r. obywatele państw spoza UE byli nadmiernie reprezentowani w niektórych sektorach gospodarki, takich jak:

Nadreprezentacja według zawodu

Pod względem zawodów obywatele państw spoza UE byli nadmiernie reprezentowani w następujących sektorach:

Sektory, w których występuje niedostateczna reprezentacja

Obywatele państw spoza UE byli niedostatecznie reprezentowani w innych sektorach gospodarki, takich jak:

Niedostateczna reprezentacja według zawodu

Obywatele państw spoza UE byli niedostatecznie reprezentowani w następujących zawodach:

^{Źródło: Eurostat.}

Uchodźcy z Ukrainy

Od początku agresji wojskowej Rosji wobec Ukrainy, tj. od lutego 2022 r., Europa przyjęła największą liczbę osób uciekających przed wojną od czasów drugiej wojny światowej. Aktualne informacje na temat działań odejmowanych w celu przyjęcia osób uciekających przed wojną w Ukrainie i zapewnienia im tymczasowej ochrony można znaleźć na stronie Zarządzanie migracją: przyjmowanie uchodźców z Ukrainy.

Sytuacja ogólna

Na podstawie danych Biura UNHCR na całym świecie było:

• 36,4 mln uchodźców w połowie 2023 r.
• 62,5 mln osób wewnętrznie przesiedlonych (ze względu na konflikty i przemoc) pod koniec 2022 r.

Odsetek uchodźców w UE wynosił 1,5 proc. w stosunku do całkowitej liczby ludności.

Liczba uchodźców w stosunku do całkowitej liczby ludności

W niektórych krajach na świecie przebywa duża liczba uchodźców:

^{Źródło: Biuro UNHCR.
Uwaga: Wykres przedstawia dziesięć krajów przyjmujących większość uchodźców oraz UE.}

Z najnowszych danych rocznych wynika, że

^{Uwaga: dane za 2021 r.}

Mimo że nielegalna migracja często budzi szczególne zainteresowanie, w rzeczywistości nielegalne wjazdy stanowią zaledwie niewielki ułamek migracji w UE.

W 2022 r. w UE wydano prawie 3,4 mln pierwszych zezwoleń na pobyt, w porównaniu z 2,9 mln w 2021 r., liczba ta wzrosła również w porównaniu z danymi sprzed wybuchu pandemii COVID-19 (3,0 mln w 2019 r.). Liczba pierwszych zezwoleń wydanych przez Niemcy (+190 proc.), Maltę (+164 proc.) i Irlandię (+146 proc.) wzrosła ponad dwukrotnie w porównaniu z 2021 r. W 2022 r. odnotowano szczególnie duży wzrost w przypadku zezwoleń związanych z azylem (+60 proc.), ale liczba zezwoleń wydanych z powodów związanych z edukacją (+29 proc.), rodziną (+28 proc.) i innych (+47 proc.) również rosła z roku na rok. Natomiast liczba zezwoleń wydanych ze względu na pracę zmniejszyła się w porównaniu z 2021 r. (-6 proc.). W 2022 r. pierwsze zezwolenia na pobyt wydano z następujących powodów:

^{Źródło: Eurostat; „Inne” obejmuje dokumenty wydane wyłącznie ze względu na pobyt, wydane ofiarom handlu ludźmi i małoletnim bez opieki, jak również wszelkie inne dokumenty pobytowe wydane z innych powodów, dla których można wydać dokumenty pobytowe, i które nie są objęte innymi kategoriami.}

10 krajów, których obywatelom najczęściej wydawano pierwsze dokumenty pobytowe w państwach członkowskich UE w 2022 r.

^{Źródło: Eurostat.}

Wnioski o udzielenie azylu w UE złożone po raz pierwszy w 2022 r. według kontynentu pochodzenia

^{Źródło: Eurostat.}

15 krajów, których obywatele najczęściej składali po raz pierwszy wniosek o udzielenie azylu w UE w 2022 r.

^{Źródło: Eurostat.}

W 2022 r. osoby ubiegające się o azyl pochodziły z około140 państw.

W 2022 r. w UE złożono 958 800 wniosków, z czego 877 800 wniosków złożono po raz pierwszy. Stanowi to wzrost o 52 proc. w porównaniu z 2021 r., i o 37 proc. w porównaniu z 2019 r., przed pandemią COVID.

Znaczący odsetek wnioskodawców z państw zwolnionych z obowiązku wizowego wjeżdża do UE legalnie (22 proc. osób składających wniosek po raz pierwszy w 2022 r., w porównaniu z 15 proc. w 2021 r., przede wszystkim z powodu wzrostu liczby wnioskodawców z Ameryki Łacińskiej), głównie z:

• Wenezueli (5,7 proc. wszystkich wniosków złożonych po raz pierwszy)
• Kolumbii (4,8 proc.)
• Gruzji (3,0 proc.)
• Ukrainy (2,8 proc.)
• Albanii (1,4 proc.)

Liczba wniosków o udzielenie azylu złożonych po raz pierwszy w 2022 r. na 100 000 mieszkańców:

^{Źródło: Eurostat.}

W 2022 r. 237 600 osób ubiegających się o azyl miało mniej niż 18 lat. Jedna szósta z nich (39 500) to osoby nieletnie pozbawione opieki. Większość dzieci bez opieki pochodziła z Afganistanu, Syrii i Somalii.

W pierwszych siedmiu miesiącach 2023 r. w UE złożono 601 600 wniosków o udzielenie azylu (z czego 556 200 stanowiły wnioski złożone po raz pierwszy). Jest to o 25 proc. więcej niż w tym samym okresie w 2022 r., a także o 52 proc. więcej w porównaniu z okresem sprzed pandemii COVID-19 (ten sam okres w 2019 r.).

Uznawanie uchodźców

W 2022 r. kraje UE wydały 632 400 decyzji azylowych w pierwszej instancji. 49 proc. tych decyzji było pozytywnych:

• 143 000 osób otrzymało status uchodźcy
• 101 700 osób otrzymało status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej
• 65 900 osób otrzymało status humanitarny.

W następstwie odwołania wydano 217 500 ostatecznych decyzji, w tym:

• 27 000 decyzji o nadaniu statusu uchodźcy
• 17 500 decyzji przyznających status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej
• 28 600 decyzji o przyznaniu statusu humanitarnego.

Ogólnie rzecz biorąc, w 2022 r. kraje UE udzieliły ochrony prawie 383 700 osób.

W pierwszej połowie 2023 r. wskaźnik przyznawania azylu wzrósł – spośród 342 400 decyzji azylowych wydanych w pierwszej instancji 53 proc. było pozytywnych, w tym:

• 69 500 decyzji o nadaniu statusu uchodźcy
• 63 300 decyzji przyznających status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej
• 48 900 decyzji o przyznaniu statusu humanitarnego.

Skuteczność systemu azylowego

• Zmiany tempa rozpatrywania wniosków
  Pod koniec lipca 2023 r. liczba wniosków oczekujących na rozpatrzenie wynosiła 955 200, tj. o 25 proc. więcej niż rok wcześniej (764 100). Zaległości w rozpatrywaniu wniosków wzrastają od połowy 2021 r.
• Różnice w terminach rozpatrywania wniosków azylowych między państwami członkowskimi
  Odsetek spraw w toku i wniosków oczekujących na rozpatrzenie znacznie różni się w poszczególnych państwach członkowskich, co odzwierciedla różnice w czasie rozpatrywania wniosków. Według danych Agencji Unii Europejskiej ds. Azylu (EUAA) pod koniec lipca 2023 r. 48 proc. spraw rozpatrywanych w pierwszej instancji oczekiwało na rozpatrzenie ponad sześć miesięcy.

Liczba wniosków oczekujących na rozpatrzenie w stosunku do całkowitej liczby wniosków złożonych w danym miesiącu

^{Źródło: Eurostat.}

• Różne wskaźniki przyznawania azylu w krajach UE
  Unijny system azylowy nadal jest osłabiony znacznymi różnicami między krajami UE pod względem wskaźników przyznawania azylu. Na przykład w 2022 r. wskaźnik przyznawania azylu obywatelom Afganistanu w pierwszej instancji (nie obejmuje to statusu humanitarnego) wahał się od 27 proc. w Niemczech do 100 proc. w Portugalii i na Łotwie (spośród tych państw członkowskich, które wydały co najmniej 100 decyzji pierwszej instancji dotyczących obywateli Afganistanu).
• Przepisy dublińskie w praktyce
  W 2022 r. państwa członkowskie zgłosiły na podstawie przepisów dublińskich 174 500 wniosków do innych państw członkowskich i innych krajów uczestniczących w systemie dublińskim o przejęcie odpowiedzialności za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej. Wydano 158 200 decyzji w sprawie takich wniosków, z czego 97 700 (62 proc.) zostało rozpatrzonych pozytywnie. Przekazano 13 300 wniosków, co stanowi 14 proc. zaakceptowanych wniosków.

Przesiedlenia

W 2022 r. z państw spoza UE przesiedlono około 17 300 osób potrzebujących ochrony międzynarodowej do państw członkowskich UE, czyli o 6 proc. mniej niż w 2021 r., ale o 97 proc. więcej niż w 2020 r.

Zdecydowanie największy odsetek osób przesiedlonych (63 proc.) stanowili Syryjczycy.

W ramach wspólnych unijnych programów przesiedleń od 2015 r. ochronę w UE znalazło ponad 117 000 osób. Ponadto od 2021 r. ponad 46 000 osób, głównie Afgańczyków narażonych na ryzyko, przybyło do UE w drodze przyjęcia ze względów humanitarnych. Na przesiedlenia i przyjęcie ze względów humanitarnych państwa członkowskie otrzymują wsparcie z budżetu UE.

Ogólne dane liczbowe

Nielegalne przekraczanie granic UE według obywatelstwa w 2023 r. (styczeń – sierpień)

^{Źródło: Frontex.}

W okresie od stycznia do września 2023 r.:

W tym:

Rozkład geograficzny

2022 r.

• Wzrost liczby osób przekraczających granice na szlakach środkowośródziemnomorskich (+56 proc., 105 600), na szlakach wschodniośródziemnomorskich (+113 proc., 43 900) i na szlakach wiodących przez wschodnią granicę lądową UE (+134 proc., 144 100) w porównaniu z 2021 r.
• Spadek liczby osób przekraczających granice na szlakach zachodniośródziemnomorskich (w tym szlak atlantycki z Afryki Zachodniej na Wyspy Kanaryjskie) (-25 proc., 30 600) i na szlakach wiodących przez wschodnią granicę lądową UE (-22 proc., 6 300) w porównaniu z 2021 r.
• 18-procentowy wzrost liczby ofiar śmiertelnych na morzu: w 2022 r. na trzech szlakach śródziemnomorskich odnotowano 2 411 przypadków śmierci lub zaginięcia, w porównaniu z 2 047 w 2021 r.

Styczeń – sierpień 2023 r.

• Jeśli chodzi o okres od stycznia do sierpnia, w 2023 r. odnotowano wzrost liczby osób przekraczających granice na szlakach środkowośródziemnomorskich (+97 proc., 114 900) oraz na szlakach zachodniośródziemnomorskich (w tym na szlaku atlantyckim z Afryki Zachodniej na Wyspy Kanaryjskie) (+7 proc., 20 200) w porównaniu z tym samym okresem w 2022 r.
• Między styczniem a sierpniem 2023 r. nastąpił spadek liczby osób przekraczających granice na szlakach śródziemnomorskich (-9 proc., 25 400) i na szlakach wiodących przez wschodnią granicę lądową UE (-9 proc., 3 800) w porównaniu z tym samym okresem w 2022 r.
• 31-procentowy wzrost liczby ofiar śmiertelnych na morzu: w 2023 r., od stycznia do września, na trzech szlakach śródziemnomorskich odnotowano 2 418 przypadków śmierci lub zaginięcia, w porównaniu z 1 841 w tym samym okresie w 2022 r.

Ogólne dane liczbowe

Osoby, którym nakazano opuszczenie UE, pochodziły głównie z następujących państw:

• Algieria (7,9 proc.)
• Maroko (7,1 proc.)
• Pakistan (5,9 proc.)
• Afganistan (5,8 proc.)
• Albania (5,5 proc.)

Skuteczność systemu powrotów

W 2022 r. 73 600 osób niebędących obywatelami UE zostało odesłanych do państw spoza UE. Odpowiada to 17 proc. wszystkich decyzji nakazujących powrót wydanych w ciągu roku, co oznacza spadek w porównaniu z rokiem 2021, kiedy wskaźnik ten wyniósł 18 proc.

Wśród głównych państw, których obywatele musieli w 2022 r. powrócić do krajów spoza UE, znalazły się:

• Albania (12,9 proc.)
• Gruzja (10,2 proc.)
• Turcja (5,4 proc.)
• Serbia (4,2 proc.)
• Mołdawia (3,5 proc.).

Wśród narodowości, w przypadku których wydano co najmniej 5 000 zarządzeń powrotu, odsetek powrotów był szczególnie niski w przypadku osób pochodzących z:

• Afganistanu (1,1 proc.)
• Syrii (1,7 proc.)
• Wybrzeża Kości Słoniowej (2,7 proc.)
• Gwinei (4,3 proc.)
• Bangladeszu (5,7 proc.)

W 2022 r. odsetek powrotów dobrowolnych i przymusowych wyniósł 54–46 proc. 75 proc. powrotów stanowiły powroty wspomagane, co oznacza, że osoby powracające otrzymały pomoc logistyczną, finansową lub inną pomoc materialną.

W pierwszej połowie 2023 r. nakazano opuszczenie państwa członkowskiego UE 217 100 obywatelom państw spoza UE, a w następstwie wydania nakazu opuszczenia UE do kraju spoza UE odesłano ogółem 38 900 osób. W porównaniu z tym samym okresem w 2021 r. liczba zarządzeń powrotu i faktycznych powrotów wzrosła odpowiednio o 16 proc. i 21 proc.

W 2022 r. niemal 1 700 konsulatów państw członkowskich otrzymało 7,6 mln wniosków o wydanie wizy krótkoterminowej złożonych przez obywateli państw spoza UE, czyli więcej niż 2,9 mln wniosków złożonych w 2021 r., ale o 55 proc. mniej niż w 2019 r.

Ogółem wydano 5,9 mln wiz krótkoterminowych, a 1,3 mln wniosków odrzucono, co odpowiada ogólnounijnemu wskaźnikowi odmowy na poziomie 17,9 proc. (wzrost z 13,4 proc. w 2021 r.)

Większość wniosków złożono w następujących krajach:

• Turcja (778 400)
• Rosja (687 200)
• Indie (671 900).
• Maroko (423 200)
• Algieria (392 100)

Większość wniosków wizowych rozpatrzyły:

• Francja (1 918 500)
• Hiszpania (1 197 500)
• Niemcy (1 043 300)
• Włochy (727 500)
• Grecja (459 100)

58 proc. wszystkich wiz wydano na wielokrotny wjazd. Wiza krótkoterminowa uprawnia do podróżowania w każdym z 26 państw Schengen przez okres nieprzekraczający 90 dni w każdym okresie 180-dniowym.

Atlas migracji opublikowany przez Centrum Wiedzy na temat Migracji i Demografii Komisji Europejskiej to interaktywne narzędzie ze zharmonizowanymi, aktualnymi i potwierdzonymi danymi na temat stanu migracji i demografii w 27 państwach członkowskich UE oraz 171 państwach i terytoriach poza UE.

Aktualne europejskie dane statystyczne dotyczące:

• migracji międzynarodowej
• azylu
• zarządzania migracjami
• migrujących dzieci
• integracji migrantów

oraz powiązane informacje są dostępne na stronie Eurostatu.

Eurostat gromadzi dane przekazane przez krajowe organy statystyczne państw członkowskich UE i państw EFTA na podstawie rozporządzeń statystycznych przyjętych przez Parlament Europejski i Radę. Jakość danych i powiązanych metadanych jest zapewniana zgodnie z Europejskim kodeksem praktyk statystycznych. Są one regularnie aktualizowane w zależności od zbioru danych. Ustalenia statystyczne są publikowane w artykułach z serii „Statistics Explained” i w innych publikacjach.

_{Zastrzeżenie: Powyższe dane opierają się na najnowszych dostępnych informacjach, aktualizowanych co kwartał. Ostatnia aktualizacja: październik 2023 r.}