Ħtieġa urġenti għal riforma
L-użu mhux sostenibbli tar-riżorsi naturali tal-UE, b’mod partikolari d-degradazzjoni u t-tniġġis tal-ħamrija, hu mutur ewlieni tal-kriżijiet klimatiċi u tal-bijodiversità. Diġà sewa eluf ta’ ħajjiet u biljuni ta’ euro.
In-nixfiet, in-nirien fil-foresti, l-iskarsezza tal-ilma u r-riskji ta’ għargħar qed jiżdiedu b’mod mgħaġġel, u diġà qed jaffettwaw tliet kwarti tal-pajjiżi Ewropej b’mod traġiku.
It-telf ta’ rendimenti minħabba l-ambjent degradat, it-tniġġis, in-nixfiet, il-mewġiet ta’ sħana, l-għargħar u pests ġodda hu ta’ dannu għall-bdiewa u għas-sajjieda. Iżda huma wkoll għaljin għaċ-ċittadini billi dawn iżidu l-prezzijiet tal-ikel.
Il-Kummissjoni Ewropea qed tipproponi miżuri li l-benefiċċji ekonomiċi, soċjali, tas-saħħa u ambjentali fit-tul tagħhom se jiżguraw l-użu sostenibbli tar-riżorsi naturali tal-UE
Il-ħamrija hi riżorsa naturali kruċjali, ħajja u essenzjali għall-ambjent, l-ekonomija u s-soċjetà. Hi riżorsa naturali mhux rinnovabbli, fejn mijiet ta’ eluf ta’ speċijiet jinteraġixxu u jaħdmu flimkien. Il-ħamrija tipprovdi rikkezza ta’ servizzi tal-ekosistema li fuqhom niddependu biex nipprevjenu d-diżastri, intaffu t-tibdil fil-klima u niżguraw is-sigurtà tal-ikel.
Bil-liġi proposta dwar il-monitoraġġ tal-ħamrija, il-Kummissjoni trid tqiegħed lill-UE fuq perkors lejn ħamrija b’saħħitha sal-2050, billi tiġbor data dwar is-saħħa tal-ħamrija u tagħmilha disponibbli għall-bdiewa u għal managers oħrajn tal-ħamrija. Il-proposta:
- tipprovdi definizzjoni komuni ċara tas-saħħa tal-ħamrija
- tistabbilixxi qafas ta’ monitoraġġ b’saħħtu u koerenti
- se tagħmel l-immaniġġjar sostenibbli tal-ħamrija n-norma
- tirrikjedi li l-Istati Membri jidentifikaw u jinvestigaw siti potenzjalment kontaminati u jindirizzaw riskji inaċċettabbli għal saħħet il-bniedem u għall-ambjent
Data aħjar dwar il-ħamrija tista’:
- tappoġġja l-innovazzjoni, soluzzjonijiet teknoloġiċi u organizzattivi fil-prattiki tal-biedja
- ittejjeb il-fehim tax-xejriet dwar in-nixfiet, iż-żamma tal-ilma u l-erożjoni, biex issaħħaħ il-prevenzjoni u l-immaniġġjar tad-diżastri
- tipprovdi opportunitajiet ġodda ta’ negozju, innovazzjoni u impjiegi għall-bdiewa u l-managers tal-art
It-teknoloġiji l-ġodda jistgħu jgħinu biex tingħata spinta lir-reżiljenza kemm għall-agrikoltura kif ukoll għall-art forestali u jipproteġu l-ħsad mill-effetti tat-tibdil fil-klima, it-telf tal-bijodiversità u d-degradazzjoni ambjentali. Tekniki Ġenomiċi Ġodda (NGT) huma għodod innovattivi li jgħinu biex is-sistema tal-ikel tagħna żżid is-sostenibbiltà u r-reżiljenza tagħha.
Dawn jippermettu niżviluppaw varjetajiet ta’ pjanti mtejba li huma reżiljenti għall-klima, reżistenti għall-organiżmi ta’ ħsara, li jeħtieġu anqas fertilizzanti u pestiċidi u jiżguraw rendimenti ogħla. Dan jgħin biex inaqqas l-użu u r-riskju tal-pestiċidi kimiċi bin-nofs, u jnaqqas id-dipendenza tal-UE fuq l-importazzjonijiet agrikoli.
X’inhuma t-Tekniki Ġenomiċi Ġodda?
L-NGTs huma tekniki li jistgħu jgħinu biex jitnisslu varjetajiet ġodda ta’ pjanti aktar malajr, u bi preċiżjoni ogħla mit-tekniki klassiċi ta’ tnissil, bħall-għażla taż-żrieragħ jew it-tnissil inkroċjat. L-NGTs jistgħu jipproduċu diversità wiesgħa ta’ prodotti tal-pjanti. Dawn il-pjanti jista’ jkollhom biss bidliet żgħar li jistgħu jseħħu wkoll fin-natura jew permezz ta’ tnissil klassiku jew jista’ jkollhom modifiki aktar kumplessi.
Bir-regoli l-ġodda, il-Kummissjoni Ewropea trid tiżgura livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa u tal-ambjent, tikkontribwixxi għas-sostenibbiltà f’firxa wiesgħa ta’ speċijiet ta’ pjanti, u toħloq opportunitajiet għar-riċerka u l-innovazzjoni.
Il-proposta:
- tistabbilixxi żewġ kategoriji ta’ pjanti miksuba mill-NGTs – pjanti komparabbli ma’ varjazzjonijiet li jseħħu b’mod naturali u pjanti b’modifiki aktar kumplessi
- tipprovdi inċentivi biex tidderieġi l-iżvilupp tal-impjanti b’appoġġ għall-għanijiet ta’ sostenibbiltà
- tiżgura t-trasparenza dwar il-pjanti NGT kollha fis-suq tal-UE (pereżempju, permezz tat-tikkettar taż-żrieragħ);
- tipprevedi monitoraġġ robust tal-impatti ekonomiċi, ambjentali u soċjali tal-prodotti NGT
It-titjib tal-materjal riproduttiv tal-pjanti u tal-foresti
Is-settur Ewropew taż-żrieragħ hu l-akbar esportatur fis-suq globali taż-żrieragħ.
Il-materjal riproduttiv tal-pjanti jintuża għar-riproduzzjoni ta’ pjanti oħrajn (żrieragħ, tirqid, għeruq u tuberi, eċċ.). Il-materjal riproduttiv tal-foresti min-naħa l-oħra jirreferi għal żrieragħ, pjanti u partijiet ta’ speċijiet ta’ siġar li jintużaw biex joħolqu foresti u jħawlu s-siġar. Hu importanti li l-leġiżlazzjoni tkun aġġornata mal-evoluzzjoni tax-xjenza.
Permezz tar-regolament propost, il-Kummissjoni trid iżżid id-diversità u l-kwalità taż-żrieragħ, it-tirqid, u materjal riproduttiv ieħor tal-pjanti. Dan se jiggarantixxi rendimenti u żrieragħ stabbli adattati għall-pressjonijiet tat-tibdil fil-klima, jippreserva d-diversità ġenetika tal-għelejjel ikkultivati u jikkontribwixxi għall-iżgurar tas-sigurtà tal-ikel.
Fir-rigward tal-materjali riproduttivi tal-foresti, ir-regoli l-ġodda se jgħinu biex jiġi żgurat li s-siġra t-tajba titħawwel fil-post it-tajjeb, sabiex il-foresti jkunu adattati aħjar għat-tibdil fil-klima.
Aktar informazzjoni dwar il-materjali riproduttivi tal-pjanti u tal-foresti
Innaqqsu l-iskart tal-ikel u tat-tessuti
It-tnaqqis tal-iskart tal-ikel u tat-tessuti jista’ jikkontribwixxi għal użu aktar effiċjenti tar-riżorsi naturali u jnaqqas aktar l-emissjonijiet tal-gassijiet serra minn dawn is-setturi.
Indirizzar tal-ħela tal-ikel
L-UE u l-Istati Membri tagħha huma impenjati għall-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDG) tan-Nazzjonijiet Uniti biex inaqqsu bin-nofs il-ħela tal-ikel globali per capita fil-livell tal-bejgħ bl-imnut u tal-konsumatur sal-2030. Biex tħaffef il-progress tal-UE, il-Kummissjoni tipproponi li, sal-2030, l-Istati Membri jnaqqsu l-ħela tal-ikel:
- b’10%, fl-ipproċessar u fil-manifattura
- bi 30% per capita fil-bejgħ bl-imnut, fir-ristoranti, fis-servizzi tal-ikel u fl-unitajiet domestiċi.
L-indirizzar tal-ħela tal-ikel jiffranka l-ikel għall-konsum mill-bniedem, jgħin lin-negozji u lill-konsumaturi jiffrankaw il-flus, u jnaqqas l-impatt ambjentali tal-produzzjoni u l-konsum tal-ikel.
Tessuti sostenibbli u ċirkolari
Il-konsum Ewropew tat-tessuti għandu r-raba’ l-ogħla impatt fuq l-ambjent u fuq it-tibdil fil-klima, wara l-ikel, l-akkomodazzjoni u l-mobbiltà. Hu wkoll wieħed mit-tliet pressjonijiet ewlenin fuq l-użu tal-ilma u tal-art, u wieħed mill-ewwel ħamsa f’termini ta’ użu ta’ materja prima u emissjonijiet ta’ gassijiet serra.
Biex jiġi indirizzat l-iskart tat-tessuti, il-Kummissjoni tipproponi regoli biex il-produtturi jsiru responsabbli għaċ-ċiklu tal-ħajja sħiħ tal-prodotti tat-tessuti u biex jiġi appoġġjat l-immaniġġjar sostenibbli tal-iskart tat-tessuti fl-UE kollha:
- tintroduċi skemi obbligatorji u armonizzati ta’ Responsabbiltà Estiża tal-Produttur (EPR) għat-tessuti fl-Istati Membri kollha tal-UE, bil-produtturi jkopru l-ispejjeż tal-immaniġġjar tal-iskart tat-tessuti
- tagħmilha aktar faċli għall-Istati Membri biex jimplimentaw ir-rekwiżit li jiġbru t-tessuti separatament mill-2025
- il-promozzjoni tar-riċerka u l-iżvilupp f’teknoloġiji innovattivi għaċ-ċirkolarità tas-settur tat-tessuti li jindirizzaw il-kwistjoni tal-esportazzjonijiet illegali tal-iskart tat-tessuti lejn pajjiżi mhux mgħammra biex jimmaniġġjawh
Iż-żieda fid-disponibbiltà tat-tessuti użati mistennija toħloq impjiegi lokali u tiffranka l-flus għall-konsumaturi fl-UE u lil hinn minnha, filwaqt li ttaffi l-impatti tal-produzzjoni tat-tessuti fuq ir-riżorsi naturali.