Ar aghaidh go dtí an príomhábhar

Córas Luathbhraite agus Eisiaimh (EDES)

Míniú mionsonraithe ar chuspóir, leagan amach agus bunús dlí EDES, agus nasc chuig liosta na n-oibreoirí airgeadais atá eisiata ó chonarthaí arna maoiniú ag buiséad an Aontais nó ar gearradh pionós orthu mar gheall ar mhí-iompar gairmiúil tromchúiseach nó ar ghníomhaíocht choiriúil

Is é EDES an córas a bhunaigh an Coimisiún chun cosaint leasanna airgeadais an Aontais a threisiú agus chun bainistíocht fhónta airgeadais a chinntiú.

Tháinig sé in ionad an Chórais Réamhrabhaidh agus an Bhunachair Sonraí Lárnaigh maidir le hEisiamh amhail ón 1 Eanáir 2016.

Tá rialacha EDES le fáil sa Rialachán Airgeadais.

Áirítear in EDES roinnt feabhsuithe ar na huirlisí reatha trí Phainéal a chur ar bun agus bunachar sonraí a chruthú.

Tréimhse ama

Tá na rialacha infheidhme ó 2016 i leith maidir le gach conradh, comhaontú deontais, duais, ionstraim airgeadais agus saineolaí íoctha, agus maidir le cur chun feidhme an bhuiséid faoi bhainistíocht indíreach.

An cuspóir

Is é is cuspóir do EDES leasanna airgeadais an Aontais a chosaint ar dhaoine agus ar eintitis neamhiontaofa a chuireann isteach ar chistí an Aontais nó a bhfuil gealltanais dhlíthiúla tugtha i gcrích acu leis an gCoimisiún, nó le hinstitiúidí, comhlachtaí, oifigí nó gníomhaireachtaí eile de chuid an Aontais. Go háirithe, cinntíonn EDES an méid seo a leanas:

  • daoine nó eintitis a bhrath go luath lena mbaineann rioscaí atá ag bagairt ar leasanna airgeadais an Aontais;
  • daoine nó eintitis a eisiamh ó pháirt a ghlacadh i nósanna imeachta um dhámhachtain arna rialú ag an Rialachán Airgeadais nó ó bheith roghnaithe chun cistí de chuid an Aontais a chur chun feidhme, nuair atá siad san áireamh san eisiamh dá dtagraítear in Airteagal 136(1) den Rialachán Airgeadais;
  • pionós airgeadais a fhorchur ar dhuine nó ar eintiteas (Airteagal 138 den Rialachán Airgeadais);
  • faisnéis a bhaineann leis an eisiamh agus, i gcás inarb infheidhme, leis an bpionós airgeadais a fhoilsiú, sna cásanna is déine, ar shuíomh gréasáin an Choimisiúin, chun a dtionchar díspreagtha a atreisiú (Airteagal 140 den Rialachán Airgeadais).

D’fhéadfadh an fhaisnéis faoi luathbhrath/eisiamh/pionós airgeadais eascairt as na nithe seo a leanas:

  • breithiúnas críochnaitheach nó cinntí riaracháin críochnaitheacha;
  • fíorais agus torthaí ó Oifig Frith-Chalaoise an Choimisiúin (OLAF), ó Oifig an Ionchúisitheora Phoiblí Eorpaigh (OIPE), ón gCúirt Iniúchóirí, ó iniúchtaí nó ó aon seiceáil, iniúchadh nó rialú eile arna ndéanamh faoi fhreagracht an oifigigh údarúcháin inniúil;
  • breithiúnais neamhchríochnaitheacha nó cinntí riaracháin neamhchríochnaitheacha;
  • cinntí ón mBanc Ceannais Eorpach (BCE), ón mBanc Eorpach Infheistíochta (BEI), ón gCiste Eorpach Infheistíochta nó ó eagraíochtaí idirnáisiúnta;
  • cásanna calaoise agus/nó neamhrialtachta arna dtuairisciú ag na húdaráis náisiúnta a bhainistíonn an buiséad faoi bhainistíocht chomhroinnte;
  • cásanna calaoise agus/nó neamhrialtachta arna dtuairisciú ag eintitis a chuireann an buiséad chun feidhme faoi bhainistíocht indíreach.

Liostaítear na forais eisiaimh faoi Airteagal 136(1) den Rialachán Airgeadais. Baineann na forálacha leis na nithe seo a leanas:

  • féimheacht agus cásanna dócmhainneachta;
  • neamhíoc cánacha nó neamhíoc ranníocaíochtaí slándála sóisialta;
  • mí-iompar gairmiúil tromchúiseach;
  • calaois, éilliú, rannpháirtíocht in eagraíocht choiriúil etc.;
  • sárú tromchúiseach conartha;
  • neamhrialtacht;
  • eintitis a cruthaíodh d’fhonn dul timpeall ar oibleagáidí fioscacha, sóisialta nó oibleagáidí dlíthiúla eile (cuideachtaí caocha a chruthú).

An Painéal

Cuirtear Painéal ar bun chun measúnú lárnach a dhéanamh ar na staideanna eisiaimh dá dtagraítear in Airteagal 136(1) den Rialachán Airgeadais agus chun moltaí iomchuí a ghlacadh maidir le heisiamh agus pionós airgeadais i gcásanna arna gcur ar aghaidh chuig an bPainéal ag oifigeach údarúcháin ó institiúid, comhlacht nó oifig de chuid an Aontais nó ag oifigeach údarúcháin ó chomhlacht ar a gcuirtear de chúram gníomhaíochtaí CBES a chur chun feidhme (Airteagal 143(1) den Rialachán Airgeadais). Déanfaidh an t-oifigeach údarúcháin inniúil cás a chur ar aghaidh chuig an bPainéal chun measúnú lárnach a dhéanamh air i gcás nach mbeidh aon bhreithiúnas críochnaitheach ná cinneadh riaracháin críochnaitheach ann maidir leis an eisiamh agus fad an eisiaimh ná maidir leis an bpionós airgeadais, sin agus maidir lena bhfoilsiú.

Nuair a chinneann an t-oifigeach údarúcháin inniúil imeacht ó mholadh an phainéil, míneoidh sé bonn cirt an chinnidh sin don Phainéal.

Beidh an Painéal inniúil freisin chun cearta cosanta an duine nó an eintitis lena mbaineann a chinntiú.

Ansin is é an t-oifigeach údarúcháin inniúil a dhéanann an cinneadh ar bhonn an mholta ón bPainéal pionós airgeadais a eisiamh agus/nó a fhorchur agus b’fhéidir an fhaisnéis ghaolmhar a fhoilsiú ar shuíomh gréasáin an Choimisiúin.

Coinníonn an córas an fhéidearthacht measúnú a dhéanamh ar na bearta feabhais a rinne an duine nó an t-eintiteas chun a iontaofacht a léiriú. Sa chás sin, níor cheart an duine nó an t-eintiteas a eisiamh (seachas i gcás na ngníomhaíochtaí coiriúla is tromchúisí, i.e. calaois, éilliú).

Tá na daoine seo a leanas ar an bPainéal:

  • cathaoirleach neamhspleách ardleibhéil;
  • beirt ionadaithe ón gCoimisiún mar úinéir an chórais;
  • ionadaí amháin ón oifigeach údarúcháin iarrthach laistigh den Choimisiún nó d’institiúidí agus comhlachtaí eile.

An bunachar sonraí

Déanfar an fhaisnéis thuasluaite maidir le luathbhrath nó eisiamh agus/nó pionós airgeadais a chlárú i mbunachar sonraí (bunachar sonraí EDES) ar bhonn na faisnéise a tharchuirfidh an Coimisiún, a ghníomhaireachtaí feidhmiúcháin, institiúidí eile, comhlachtaí den Aontas nó oifigí Eorpacha.

Is é an Coimisiún a bhunaíonn agus a oibríonn an bunachar sonraí (Airteagal 142(1) den Rialachán Airgeadais).

Bunachar sonraí EDES

Liosta na ndaoine nó na n-eintiteas atá eisiata ó rochtain ar chistiú ón Aontas nó atá faoi réir pionós airgeadais.

Cosaint sonraí

Comhlíonfaidh EDES Rialachán (AE) 2018/1725 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Deireadh Fómhair 2018 maidir le daoine nádúrtha a chosaint i ndáil le sonraí pearsanta a phróiseáil ag institiúidí, comhlachtaí, oifigí agus gníomhaireachtaí an Aontais agus maidir le saorghluaiseacht sonraí den sórt sin, agus lena n‐aisghairtear Rialachán (CE) Uimh. 45/2001 agus Cinneadh Uimh. 1247/2002/CE.

Tá ráiteas príobháideachais Bhunachar Sonraí EDES le fáil thíos.

Doiciméid

 

27 MEITHEAMH 2023
Privacy statement for the EDES Database
English
(246.44 KB - PDF)
Íoslódáil