Μετανάστευση: Η Επιτροπή προτείνει νέα ευρωπαϊκή προσέγγιση για τις επιστροφές

Τα ποσοστά επιστροφών που καταγράφονται σε ολόκληρη την ΕΕ ανέρχονται σήμερα σε περίπου 20 %. Τα άτομα που λαμβάνουν εντολή να εγκαταλείψουν μια χώρα της ΕΕ συχνά διαφεύγουν από τις αρχές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει πλέον να θεσπιστεί κοινό ενωσιακό σύστημα για τις επιστροφές, προκειμένου να βοηθηθούν οι χώρες της ΕΕ να αυξήσουν τα ποσοστά επιστροφών, με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Το σύστημα αυτό θα συμπληρώσει το σύμφωνο της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο, το οποίο τίθεται σε ισχύ στα μέσα του 2026, και θα επιτρέψει την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου. 

Οι νέοι κοινοί κανόνες προβλέπουν, μεταξύ άλλων, τα εξής: 

• κοινές διαδικασίες για την έκδοση αποφάσεων επιστροφής και θέσπιση ευρωπαϊκής εντολής επιστροφής, η οποία πρέπει να εκδίδεται παράλληλα με την εθνική απόφαση επιστροφής· 
• αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων επιστροφής, ώστε να μπορούν οι χώρες της ΕΕ να εκτελούν αποφάσεις επιστροφής που εκδίδονται από άλλες χώρες της ΕΕ χωρίς να χρειάζεται να κινήσουν νέα διαδικασία·  
• σαφείς κανόνες για την αναγκαστική επιστροφή και παράλληλη ενθάρρυνση οικειοθελών αναχωρήσεων·
• αυστηρότερες υποχρεώσεις των επιστρεφόντων να συνεργάζονται με τις εθνικές αρχές καθ’ όλη τη διαδικασία επιστροφής, όπως επαλήθευση της ταυτότητας και μη έξοδος από τη χώρα·  
• αυστηρές διασφαλίσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας επιστροφής, ώστε να εξασφαλίζεται ότι η διαδικασία αυτή διεξάγεται με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών και διεθνών προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·  
• ενισχυμένους κανόνες με σκοπό να προλαμβάνονται οι μη επιτρεπόμενες μετακινήσεις και να μπορούν οι χώρες της ΕΕ να εντοπίζουν καλύτερα τους επιστρέφοντες και να τους ζητούν την τακτική εμφάνιση ενώπιον των εθνικών αρχών ή τη διαμονή σε τόπο που έχει οριστεί από τις εν λόγω αρχές·  
• ειδικούς κανόνες για τα πρόσωπα που συνιστούν κίνδυνο για την ασφάλεια: οι χώρες της ΕΕ θα ελέγχουν εγκαίρως αν ένα πρόσωπο παρουσιάζει κίνδυνο για την ασφάλεια. Στην περίπτωση αυτή, θα εφαρμόζονται αυστηροί κανόνες, συμπεριλαμβανομένης της υποχρεωτικής αναγκαστικής επιστροφής· 
• μέριμνα ώστε η απόφαση επιστροφής να ακολουθείται συστηματικά από αίτημα επανεισδοχής στη χώρα καταγωγής·  
• κέντρα επιστροφής: οι νέοι κανόνες καθιστούν νομικά εφικτό για μια χώρα της ΕΕ να συνάπτει συμφωνία ή ρύθμιση επιστροφής με τρίτη χώρα που σέβεται τα διεθνή πρότυπα και αρχές για τα ανθρώπινα δικαιώματα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. 

Η εν λόγω πρόταση για νέες διαδικασίες διαχείρισης των επιστροφών είχε ανακοινωθεί από την πρόεδρο κ. von der Leyen στις πολιτικές κατευθύνσεις και είχε ζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο του 2024. 

Για περισσότερες πληροφορίες 

Προτεραιότητες 2024-2029: ασφάλεια και άμυνα 

Ενημερωτικό δελτίο — Μια σφαιρική προσέγγιση της μετανάστευσης 

Ενημερωτικό δελτίο — Νέο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα για τις επιστροφές

Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για ένα νέο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα για τις επιστροφές 

Δελτίο Τύπου: Η Επιτροπή προτείνει νέο κοινό ευρωπαϊκό σύστημα για τις επιστροφές