Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων

Με βάση την επιτυχία του ΕΤΣΕ, το 2022 το InvestEU έγινε το νέο μακροπρόθεσμο επενδυτικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

Στόχος

Το ΕΤΣΕ αποσκοπούσε στην κάλυψη του επενδυτικού κενού στην ΕΕ με την κινητοποίηση ιδιωτικής χρηματοδότησης για στρατηγικές επενδύσεις τις οποίες η αγορά δεν θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει μόνη της.

Το ταμείο εστίασε τη χρηματοδότησή του σε επενδύσεις σε υποδομές και καινοτομία, καθώς και σε χρηματοδότηση για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ).

Κύρια στοιχεία

Η ΕΕ χορήγησε χρηματοδότηση ύψους 26 δισ. ευρώ μέσω δημοσιονομικής εγγύησης και των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) (7,5 δισ. ευρώ). Το ταμείο συστάθηκε στο πλαίσιο των υφιστάμενων δομών του Ομίλου ΕΤΕπ, επιτρέποντάς του να ξεκινήσει γρήγορα τις δραστηριότητές του και να επωφεληθεί από την πείρα της ΕΤΕπ.

Το ΕΤΣΕ επικεντρώθηκε σε δύο τομείς: στις υποδομές και την καινοτομία (υπό τη διαχείριση της ΕΤΕπ) και στις ΜΜΕ (τις οποίες διαχειρίζονται η ΕΤΕπ και το ΕΤΕ).

Έως το τέλος του 2020, το ΕΤΣΕ είχε σημειώσει εντυπωσιακή επιτυχία και είχε υπερβεί τον αρχικό στόχο του για κινητοποίηση 500 δισ. ευρώ σε επενδύσεις, γεγονός που καταδεικνύει τη δέσμευση της ΕΕ για την τόνωση της πραγματικής οικονομίας και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Βασικό στοιχείο αυτής της επιτυχίας ήταν το εξαιρετικό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα του ΕΤΣΕ — κάθε ευρώ που επενδύθηκε από το ΕΤΣΕ αποδέσμευσε 15 ευρώ σε επενδύσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, αποδεικνύοντας την ικανότητα του ταμείου να ενισχύει τους πόρους και να προσελκύει σημαντική συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.

Στο τέλος του 2022, το ΕΤΣΕ διατήρησε τη δυναμική του, με υπογεγραμμένες πράξεις ύψους 87 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις αυτές κινητοποίησαν περίπου 503 δισ. ευρώ και ανέδειξαν τον συνεχιζόμενο ρόλο του ΕΤΣΕ στην προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων για έργα ζωτικής σημασίας. Με τη στήριξη πρωτοβουλιών που αντιμετωπίζουν αστοχίες της αγοράς ή μη βέλτιστες επενδυτικές συνθήκες, το ΕΤΣΕ εξασφάλισε τη χρηματοδότηση βασικών έργων που απαιτούνταν και ενίσχυσε τη δέσμευση της ΕΕ για οικονομική ανθεκτικότητα και ανάπτυξη. 

Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα;

• Στις 28 Μαΐου 2015 τα νομοθετικά όργανα της ΕΕ κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία σχετικά με τον κανονισμό για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ). μόλις τεσσερισήμισι μήνες αφότου η Επιτροπή ενέκρινε τη σχετική νομοθετική πρόταση, στις 13 Ιανουαρίου.
• Στις 13 Δεκεμβρίου 2017 το ΕΤΣΕ πήρε παράταση έως το τέλος του 2020 και η χρηματοδότηση αυξήθηκε από 21 δισ. ευρώ σε 33,5 δισ. ευρώ, με τον κανονισμό ΕΤΣΕ 2.0.
• Στις 16 Δεκεμβρίου 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την τελική αξιολόγηση του ΕΤΣΕ [SWD(2022) 443 final]. 

Χαρακτηριστικά των έργων που ήταν επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το ΕΤΣΕ:

• υψηλή κοινωνική και οικονομική αξία που συνέβαλε στην επίτευξη του στόχου πολιτικής της ΕΕ·
• ικανότητα προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων μέσω της αντιμετώπισης των αδυναμιών της αγοράς·
• λειτουργούσαν συμπληρωματικά σε υφιστάμενες δυνατότητες χρηματοδότησης της ΕΤΕπ και της ΕΕ·
• ήταν οικονομικά και τεχνικά βιώσιμα·
• συνάδουν με άλλους κανόνες της ΕΕ στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων·
• ορισμένα παραδείγματα βασικών τομέων που ενισχύουν την ανάπτυξη και στους οποίους στόχευε το ΕΤΣΕ είναι τα εξής:
  • υποδομές (μεταφορές, ενέργεια, ψηφιακός τομέας, περιβάλλον, αστικός και κοινωνικός τομέας)·
  • εκπαίδευση και κατάρτιση, υγεία, έρευνα και ανάπτυξη, ΤΠΕ, καινοτομία·
  • ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ενεργειακή απόδοση·
  • παροχή στήριξης σε ΜΜΕ και επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης.

Για περισσότερες πληροφορίες:

• επισκεφθείτε τον ιστότοπο της ΕΤΕπ
• επικοινωνήστε με τη διεύθυνση infodeskeib [dot] org (infodesk[at]eib[dot]org)