An Gníomh Eorpach um Shaoirse na Meán

Is príomhcholún de gach daonlathas iad na meáin shaora agus tá siad ríthábhachtach do gheilleagar margaidh sláintiúil. Ar scála domhanda, tá an tAontas Eorpach fós ina dhaingean do na meáin shaora, agus caighdeán á leagan síos aige mar mhór-roinn dhaonlathach. Mar sin féin, tá treochtaí ann ar cúis le himní iad. 

Ag cur leis na hiarrachtaí a rinneadh roimhe seo, tá roinnt beart déanta ag an gCoimisiún chun saoirse agus iolrachas na meán san Aontas a chosaint, chomh maith le saorghluaiseacht seirbhísí a fheabhsú. Is é an toradh a bhí air sin gur tháinig an Gníomh Eorpach um Shaoirse na Meán i bhfeidhm an 7 Bealtaine 2024. Tháinig an chuid is mó de na forálacha atá ann i bhfeidhm an 8 Lúnasa 2025.

Rialacha nua chun iolrachas agus neamhspleáchas na meán a chosaint

Leis an nGníomh Eorpach um Shaoirse na Meán, cuirtear i bhfeidhm sraith nua rialacha chun iolrachas agus neamhspleáchas na meán san Aontas a chosaint. Cinntíonn siad gur féidir leis na meáin – idir na meáin phoiblí agus na meáin phríobháideacha – oibriú ar bhealach níos éasca thar theorainneacha i margadh inmheánach an Aontais, gan brú míchuí agus claochlú digiteach spás na meán á chur san áireamh.

I measc nithe eile, déantar an méid seo a leanas leis an nGníomh Eorpach um Shaoirse na Meán:

• neamhspleáchas eagarthóireachta a chosaint
• foinsí iriseoireachta a chosaint, iad a chosaint ar úsáid earraí spiaireachta san áireamh
• feidhmiú neamhspleách mheáin na seirbhíse poiblí a chinntiú
• trédhearcacht úinéireacht na meán a threisiú
• na meáin a chosaint ar ábhar ar líne nach bhfuil údar leis a bheith á bhaint anuas ag ardáin an-mhór ar líne
• an ceart a thabhairt isteach chun an tairiscint meán a shaincheapadh ar ghléasanna agus ar chomhéadain
• trédhearcacht i bhfógraíocht stáit a ráthú le haghaidh soláthraithe seirbhíse meán agus ardáin ar líne
• a chinntiú go soláthróidh na Ballstáit measúnú ar an tionchar atá ag príomh-chomhchruinnithe i margadh na meán ar iolrachas na meán agus ar an neamhspleáchas eagarthóireachta
• borradh a chur faoin trédhearcacht i dtomhas lucht éisteachta/féachana do sholáthraithe seirbhíse meán agus d’fhógróirí

Bunaíodh Bord Eorpach nua neamhspleách um Sheirbhísí Meán, ar a bhfuil ionadaithe ó údaráis nó comhlachtaí náisiúnta na meán agus le cúnamh ó rúnaíocht de chuid an Choimisiúin, agus chuaigh sé i mbun oibre i mí Feabhra 2025. Déanann an Bord, i measc nithe eile, cur i bhfeidhm éifeachtach agus comhsheasmhach chreat dhlí meán an Aontais a chur chun cinn. Tháinig sé in ionad Ghrúpa na Rialálaithe Eorpacha um Sheirbhísí Meán Closamhairc (ERGA) a bunaíodh faoi Threoir Sheirbhísí na Meán Closamhairc.