Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF)
Η κακή χρήση των κονδυλίων που προέρχονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ ή η αποφυγή της καταβολής φόρων, δασμών και εισφορών που χρηματοδοτούν τον προϋπολογισμό της ΕΕ βλάπτουν άμεσα τους Ευρωπαίους πολίτες. Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης διερευνά περιπτώσεις απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ, διαφθοράς και σοβαρών παραπτωμάτων στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, και παράλληλα χαράσσει την πολιτική για την καταπολέμηση της απάτης.
Η OLAF είναι υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά έχει επιχειρησιακή ανεξαρτησία. Λαμβάνει πληροφορίες σχετικά με πιθανές περιπτώσεις απάτης και παρατυπιών εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ από ευρύ φάσμα πηγών και μπορεί να διερευνά ζητήματα που σχετίζονται με την απάτη, τη διαφθορά και άλλα αδικήματα όσον αφορά τα εξής:
- όλες τις δαπάνες της ΕΕ: οι κυριότερες κατηγορίες δαπανών αφορούν τα διαρθρωτικά ταμεία, τα ταμεία γεωργικής πολιτικής και αγροτικής ανάπτυξης, τις άμεσες δαπάνες και την εξωτερική βοήθεια,
- ορισμένες πηγές εσόδων της ΕΕ, κυρίως τους τελωνειακούς δασμούς,
- υποψίες για σοβαρά παραπτώματα που διαπράττονται από υπαλλήλους της ΕΕ και μέλη των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.
The European Anti-Fraud Office (OLAF) investigates and prevents fraudulent use of EU funds. It also develops the European Commission's anti-fraud policy.
Σύστημα έγκαιρου εντοπισμού και αποκλεισμού (EDES)
Το σύστημα έγκαιρου εντοπισμού και αποκλεισμού είναι το σύστημα που θέσπισε η Επιτροπή το 2016 με σκοπό να ενισχύσει την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και να διασφαλίσει τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση.
Αντικατέστησε το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και την κεντρική βάση δεδομένων για τους αποκλεισμούς. Οι κανόνες του EDES εφαρμόζονται σε όλες τις συμβάσεις, τις επιχορηγήσεις, τις συμφωνίες, τα βραβεία, τα χρηματοδοτικά μέσα και τους αμειβόμενους εμπειρογνώμονες, καθώς και στην εκτέλεση του προϋπολογισμού υπό καθεστώς έμμεσης διαχείρισης.
Σκοπός του είναι η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης από αναξιόπιστους οικονομικούς φορείς, με τον εντοπισμό και τον αποκλεισμό τους από τη λήψη κονδυλίων και με την επιβολή οικονομικών κυρώσεων σε αυτούς. Οι λόγοι αποκλεισμού αφορούν τα εξής:
- κατάσταση πτώχευσης και αφερεγγυότητας
- μη καταβολή φόρων ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης
- σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα
- απάτη, διαφθορά, συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση κ.λπ.
- σοβαρή παραβίαση της σύμβασης
- παρατυπία
- οντότητες που δημιουργούνται με σκοπό την καταστρατήγηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από το φορολογικό ή το κοινωνικό δίκαιο ή άλλων νομικών υποχρεώσεων (δημιουργία εικονικών εταιρειών).
Η βάση δεδομένων EDES δημιουργήθηκε και λειτουργεί από την Επιτροπή και οι πληροφορίες σχετικά με τον έγκαιρο εντοπισμό ή τον αποκλεισμό και/ή την επιβολή οικονομικών κυρώσεων παρέχονται από την Επιτροπή, τους εκτελεστικούς οργανισμούς της, άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα ή ευρωπαϊκές υπηρεσίες.
Ο κατάλογος των φορέων που αποκλείονται από την πρόσβαση σε χρηματοδότηση της ΕΕ ή υπόκεινται σε χρηματικές ποινές, καθώς και η λειτουργία και η νομική βάση του συστήματος EDES.