Wanneer is het Handvest van de grondrechten van toepassing?
Het Handvest is van toepassing op de EU-instellingen, -organen en -instanties, bij alles wat zij doen, en op de lidstaten, voor zover het de uitvoering van het EU-recht betreft.
Het Handvest beschermt natuurlijke en rechtspersonen tegen handelingen van de EU-instellingen waarbij hun grondrechten worden geschonden. In dat geval is het Hof van Justitie van de EU bevoegd om de rechtmatigheid van de betwiste handeling te toetsen.
Worden uw rechten op grond van het Handvest door een nationale autoriteit geschonden bij de uitvoering van het EU-recht, dan is het aan de nationale rechter (onder toezicht van het Hof van Justitie van de EU) om toe te zien op de naleving van het Handvest.
Het Handvest is van toepassing in samenhang met de nationale en internationale bescherming van de grondrechten, waaronder het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens.
Bent u van mening dat uw rechten zijn geschonden in een ander verband dan dat van de EU-wetgeving, dan zult u uw klacht moeten richten tot de bevoegde nationale instantie, d.w.z. de betrokken overheid, de nationale rechter of een gespecialiseerd mensenrechtenorgaan.
Hoe kunt u een schending van uw rechten melden?
Nationale instanties voor gelijke behandeling
Alle EU-landen moeten een nationaal orgaan ter bevordering van gelijke behandeling aanwijzen.
Deze organen moeten
- hulp bieden aan slachtoffers van discriminatie
- enquêtes en onderzoeken uitvoeren
- onafhankelijke verslagen en aanbevelingen publiceren
Bent u van mening dat u gediscrimineerd wordt, neem dan contact op met de nationale instantie voor gelijke behandeling in uw land.
Lijst van nationale instanties voor gelijke behandeling
Meer over een klacht indienen op nationaal niveau.
Om te weten te komen of het Handvest van toepassing is in uw geval en hoe u hulp kunt krijgen, klikt u hier.
Soorten schendingen
Schending door een nationale instantie
Wordt het Handvest door een nationale autoriteit geschonden bij de uitvoering van het EU-recht, dan is het aan de nationale rechter (onder toezicht van het Hof van Justitie van de EU) om toe te zien op de naleving van het Handvest.
Schending door een EU-instelling
Het Handvest beschermt natuurlijke en rechtspersonen tegen handelingen van de EU-instellingen waarbij hun grondrechten worden geschonden. In dat geval is het Hof van Justitie van de EU bevoegd om de rechtmatigheid van de betwiste handeling te toetsen.
De Europese Commissie treedt op tegen een nationale instantie
De Europese Commissie kan een EU-land voor de Europese rechter dagen wegens schending van de grondrechten bij de uitvoering van EU-wetgeving. Dit is niet mogelijk wanneer alleen het nationale recht in het geding is.
Europees Hof voor de Rechten van de Mens
Afgezien van hun verplichtingen uit hoofde van het EU-recht zijn alle EU-landen ook gebonden aan het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens. Dit betekent dat u, nadat u alle rechtsmiddelen in eigen land hebt uitgeput, een zaak kunt aanspannen bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg als een EU-land een door het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens gegarandeerd grondrecht heeft geschonden.
Om te zien of uw klacht ontvankelijk is, kunt u de ontvankelijkheidschecklist van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens raadplegen.