Akty wykonawcze i akty delegowane

Akty wykonawcze

Za wykonanie prawa UE odpowiedzialne są przede wszystkim państwa członkowskie. Jednak w dziedzinach, w których wymagane są jednolite warunki wykonania (opodatkowanie, rolnictwo, rynek wewnętrzny, bezpieczeństwo żywności i zdrowie i itp.), to Komisja (lub w wyjątkowych przypadkach Rada) przyjmuje akt wykonawczy.

W jaki sposób przyjmowane są akty wykonawcze?

Przed przyjęciem aktu wykonawczego Komisja musi zwykle zasięgnąć opinii specjalnego komitetu doradczego, w którym każde państwo członkowskie UE ma swojego przedstawiciela.

Komitety ułatwiają krajom UE nadzorowanie prac Komisji podczas przyjmowania aktu wykonawczego – tę procedurę komitetową określa się w unijnym żargonie mianem komitologii.

W ramach programu Komisji dotyczącego lepszego stanowienia prawa obywatele i inne zainteresowane podmioty mogą przekazywać swoje uwagi na temat projektu aktu wykonawczego. Mogą to zrobić w ciągu 4 tygodni poprzedzających głosowanie komitetu nad przyjęciem lub odrzuceniem projektu danego aktu prawnego. Istnieją od tego pewne wyjątki, na przykład w sytuacji nadzwyczajnej lub kiedy obywatele i zainteresowane strony wyraziły już swoją opinię. Więcej szczegółów można znaleźć w zestawie narzędzi na rzecz lepszych uregulowań prawnych. 

Podsumowanie zgromadzonych uwag jest przedstawiane komitetowi, a wynikająca z nich dyskusja zostaje włączona do sprawozdania, które jest publikowane w rejestrze dokumentów procedury komitetowej.

Więcej informacji o procedurze komitetowej

Akty delegowane

Komisja przyjmuje je na podstawie uprawnień przekazanych jej w akcie prawnym UE – w tym przypadku jest to akt ustawodawczy.

Przekazane Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych podlegają ścisłym ograniczeniom:

• akt delegowany nie może zmieniać istotnych elementów prawa
• akt ustawodawczy musi określać cele, treść, zakres oraz czas obowiązywania przekazanych uprawnień
• Parlament i Rada mogą odwołać przekazane uprawnienia lub wyrazić sprzeciw względem aktu delegowanego.

W jaki sposób przyjmowane są akty delegowane?

Komisja przygotowuje i przyjmuje akty delegowane po zasięgnięciu opinii grup eksperckich, które składają się z przedstawicieli wszystkich państw UE i które spotykają się regularnie lub sporadycznie.

W ramach programu Komisji dotyczącego lepszego stanowienia prawa obywatele i inne zainteresowane podmioty mogą przekazywać swoje uwagi na temat projektu aktu delegowanego w ciągu 4 tygodni. Istnieją od tego pewne wyjątki, na przykład w sytuacji nadzwyczajnej lub kiedy obywatele i zainteresowane strony wyraziły już swoją opinię. Więcej szczegółów można znaleźć w zestawie narzędzi na rzecz lepszych uregulowań prawnych. 

Po przyjęciu przez Komisję aktu prawnego Parlament i Rada mają zazwyczaj 2 miesiące na sformułowanie zastrzeżeń. Jeżeli tego nie zrobią, akt delegowany wejdzie w życie.

Przyjęte akty prawne zawierają uzasadnienie podsumowujące nadesłane uwagi i sposób ich wykorzystania.

Rejestr grup ekspertów Komisji i podobnych zespołów

Nowy międzyinstytucjonalny rejestr aktów delegowanych działa od grudnia 2017 r. Pozwala on śledzić wszystkie etapy procesu przyjmowania aktów delegowanych. Użytkownicy mogą się zarejestrować i zamówić powiadomienia o aktach, które ich interesują. Rejestr jest dostępny we wszystkich językach urzędowych UE.

Międzyinstytucjonalny rejestr aktów delegowanych