Direct naar de inhoud
Logo van de Europese Commissie
Europese Commissie

Betrekkingen met de Europese Ombudsman

De Europese Ombudsman kan klachten over vermoede gevallen van wanbeheer door EU-instellingen of andere EU-organen ontvangen en onderzoeken.

De Europese Ombudsman en de Commissie

In 2022 stelde de Ombudsman 348 onderzoeken in (tegenover 338 in 2021). Daarvan hadden er 197 betrekking op de Commissie (tegenover 210 in 2021).

Het grootste deel van de onderzoeken (57,1% tegenover 56,8% in 2021) is op de Commissie gericht omdat de Commissie de instelling is die het meest rechtstreeks met de burgers communiceert.

Elk jaar stemt de Commissie in met ongeveer driekwart van de voorstellen van de Europese Ombudsman (voorstellen voor een oplossing, suggesties voor verbeteringen en aanbevelingen).

In 152 van de 330 afgeronde onderzoeken in 2022 werden de instellingen het eens, werden (gedeeltelijk) oplossingen bereikt en suggesties voor verbetering aanvaard door de instellingen. In 122 gevallen werd geen wanbeheer vastgesteld, in 42 gevallen was er geen verder onderzoek nodig en in slechts 15 gevallen werd er wel wanbeheer vastgesteld (4,5%).

In 2022 kwamen de instellingen in 152 gevallen (46,1%) tot een akkoord of een oplossing. In 122 gevallen (37%) werd geen wanbeheer vastgesteld. In 42 gevallen (12,7%) was geen verder onderzoek nodig. In 15 onderzoeken bleek er sprake van wanbeheer. 4 gevallen (1,2%) werden door een rechtbank behandeld. In 1 geval (0,3%) werd de oplossing afgewezen.

In 2022 is 95% van de zaken afgesloten met de bevinding dat er geen sprake was van wanbeheer, of omdat er geen fouten waren gemaakt, of omdat er een bevredigende oplossing werd gevonden.

Streven naar goed bestuur

De Commissie streeft naar goed bestuur. In verreweg de meeste gevallen concludeert de Ombudsman na zorgvuldig onderzoek dat er van de kant van de Commissie geen sprake is geweest van wanbeheer.

Wanneer de Ombudsman een aanbeveling of voorstel voor een oplossing doet of verbeteringen voorstelt, geeft de Commissie daar meestal gehoor aan.

In sommige gevallen kan zij dit echter niet doen om redenen van algemeen belang of omdat zij het er niet mee eens is. De Commissie legt dan uit waarom.

Laatste nieuws:

In het recentste jaarverslag van mei 2023 wees de Ombudsman op enkele prominente zaken waar de Commissie bij betrokken was.

  • De Ombudsman startte een onderzoek om ervoor te zorgen dat de Commissie een evenwichtige vertegenwoordiging van belangen in verband met het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU waarborgt. De Ombudsman stelde de Commissie voor proactief meer informatie te publiceren over nationale plannen om #NewCap uit te voeren en # EUAgri meer vertegenwoordigers uit de niet-landbouwsector te laten ontmoeten.
  • De Ombudsman startte een onderzoek om te beoordelen hoe de Commissie er in het kader van het van het WHO-verdrag inzake tabaksontmoediging voor zorgt dat haar contacten met de tabaksindustrie transparant verlopen (schriftelijke verslagen van vergaderingen, toegang tot documenten).
  • Naar aanleiding van het BlackRock-onderzoek is de Ombudsman verheugd over het voorstel van de Commissie om inschrijvers op aanbestedingen af te wijzen als zij beroepsmatig een belangenconflict hebben.
  • Naar aanleiding van een onderzoek naar de manier waarop de Commissie omgaat met draaideurconstructies, heeft de Ombudsman de Commissie verzocht banen tijdelijk te verbieden als de risico’s niet kunnen worden gecompenseerd of beperkingen niet kunnen worden gehandhaafd. De Commissie is ook gevraagd besluiten over nieuwe banen van personeelsleden sneller bekend te maken.
  • De Ombudsman startte een openbare raadpleging over transparantie in de milieubesluitvorming van de EU (met vervolgstappen in 2023).
  • In het kader van de herstel- en veerkrachtfaciliteit vroeg de Ombudsman aan de Commissie hoe de verantwoording voor het gebruik van herstelmiddelen zal worden gewaarborgd, zodat het publiek gemakkelijk kan zien welke projecten financiering krijgen en of de beloofde mijlpalen worden bereikt. De Ombudsman heeft ook klachten ontvangen over geweigerde toegang tot documenten in verband met de herstelplannen van Duitsland, Frankrijk, Nederland, Zweden en Denemarken. Al analyserend benadrukte de Ombudsman dat de herstel- en veerkrachtfaciliteit vergezeld moet gaan van hoge transparantienormen die het belang van de faciliteit weerspiegelen.
  • De Ombudsman publiceerde een reeks praktische aanbevelingen voor het bestuur van de EU over de registratie van werkgerelateerde tekst- en chatberichten. Volgens deze aanbevelingen moeten werkgerelateerde tekst- en chatberichten als EU-documenten worden beschouwd, moeten er technologische oplossingen worden ingevoerd om dergelijke berichten makkelijk te kunnen terugvinden, en moet het personeel duidelijke richtsnoeren krijgen over de manier waarop deze berichten moeten worden geregistreerd. De Ombudsman geeft aan dat de Commissie heeft verklaard aanvullende richtsnoeren te zullen uitvaardigen over moderne communicatiemiddelen zoals tekstberichten.
  • Gezien de toenemende vertragingen bij de behandeling van verzoeken om toegang tot documenten, startte de Ombudsman onderzoeken om deze kwestie uit te pluizen. Het onderzoek betrof de tijd die de Commissie nodig heeft om verzoeken om toegang van het publiek tot documenten te behandelen.
  • De Ombudsman bekritiseerde de vertraging die de Commissie had opgelopen bij het opzetten van een toezichtmechanisme voor de grensbeheeractiviteiten van de Kroatische autoriteiten. De Commissie is verzocht actuele informatie te verstrekken over de werking van het monitoringmechanisme en aan te geven of het onafhankelijk en doeltreffend is. De Ombudsman heeft de Commissie ook verzocht begin 2023 verslag te doen van de maatregelen die zij heeft genomen om de eerbiediging van de grondrechten bij met EU-middelen gefinancierde operaties aan de Kroatische grens te verbeteren.
  • De Ombudsman stelde vast dat de Commissie de gevolgen voor de mensenrechten van projecten met potentiële surveillancecapaciteiten die uit het Noodtrustfonds voor Afrika waren gefinancierd, onvoldoende had beoordeeld. De Ombudsman drong erop aan in de toekomst elk project vanuit het oogpunt van de mensenrechten te beoordelen.
  • Er is om opheldering verzocht over de gevolgen van artificiële intelligentie voor het bestuur van de EU en de overheidsdiensten in de EU, over de manier waarop de Commissie informatie beschikbaar stelt over vergaderingen tussen commissarissen en organisaties van zelfstandigen, over de manier waarop de Commissie de eerbiediging van de mensenrechten in internationale handelsovereenkomsten waarborgt, en over de manier waarop de Commissie informatie verstrekt aan afgewezen inschrijvingen in het kader van aanbestedingen en voorstellen.

De Prijs voor goed bestuur van de Europese Ombudsman

De prijs is bestemd voor initiatieven, projecten en andere activiteiten van verschillende diensten van de instellingen, agentschappen, bureaus en andere organen van de EU die een zichtbaar en direct positief effect hebben op het leven van mensen in Europa en daarbuiten. De Europese Commissie heeft door de jaren heen verschillende prijzen gewonnen.

Meer informatie:

Wetgeving

Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie:

Handvest van de grondrechten van de Europese Unie:

  • artikel 41 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie definieert “recht op behoorlijk bestuur” als volgt: “Eenieder heeft er recht op dat zijn zaken onpartijdig, billijk en binnen een redelijke termijn door de instellingen, organen en instanties van de Unie worden behandeld.”
  • Artikel 43 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie bepaalt dat “iedere burger van de Unie en iedere natuurlijke of rechtspersoon met verblijfplaats of statutaire zetel in een lidstaat het recht heeft zich tot de Europese Ombudsman te wenden in verband met gevallen van wanbeheer bij het optreden van instellingen, organen en instanties van de Unie, met uitzondering van het Hof van Justitie van de Europese Unie bij de uitoefening van zijn gerechtelijke taak”.

Verordening (EG) nr. 1049/2001 inzake de toegang van het publiek tot documenten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie

Verslagen van de Europese Ombudsman:

Verwerking van persoonsgegevens

Links