Αναφορά παραβίασης του ενωσιακού δικαίου από χώρα της ΕΕ Page contents Page contents Εάν θίγονται τα νόμιμα δικαιώματά σας βάσει του δικαίου της ΕΕ, δικαιούστε πρόσβαση σε ταχεία και αποτελεσματικά μέσα προσφυγής στην οικεία χώρα της ΕΕ. Ως εκ τούτου, μπορείτε να προσφύγετε στις αρμόδιες εθνικές αρχές και να προσπαθήσετε να βρείτε μια λύση. Οι αρμόδιες εθνικές αρχές είναι τα όργανα που είναι κατ' εξοχήν επιφορτισμένα με τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ σε ατομικές υποθέσεις.Μπορείτε επίσης να καταγγείλετε μια παραβίαση του δικαίου της ΕΕ από εθνική αρχή μέσω υποβολής καταγγελίας στην Επιτροπή. Έχετε υπόψη ότι ο ρόλος της Επιτροπής είναι να μεριμνά για την ορθή τήρηση του δικαίου της ΕΕ από τις χώρες της ΕΕ και όχι να επιλύει ζητήματα σχετικά με την ατομική σας κατάσταση. Ποιος κάνει τι; Οι αρχές κάθε χώρας της ΕΕ διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση της έγκαιρης και ορθής εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ. Αυτό είναι απαραίτητο ώστε οι πολίτες και οι επιχειρήσεις να προστατεύονται σύμφωνα με τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί από κοινού και να επωφελούνται από αυτούς. Οι εθνικές αρχές, μεταξύ των οποίων και τα εθνικά δικαστήρια, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για την προστασία των νόμιμων δικαιωμάτων σας βάσει του δικαίου της ΕΕ.Η Επιτροπή μεριμνά ώστε οι χώρες της ΕΕ να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους βάσει του δικαίου της ΕΕ. Εάν δεν εφαρμόζουν ορθά τη νομοθεσία της ΕΕ, η Επιτροπή μπορεί να κινήσει εναντίον τους επίσημη διαδικασία επί παραβάσει. Στόχος είναι η ευθυγράμμιση των εθνικών νομοθεσιών και πρακτικών με το δίκαιο της ΕΕ. Διαδικασίες επί παραβάσει και ο ρόλος των καταγγελιώνΟι καταγγελίες αποτελούν πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την Επιτροπή όσον αφορά τον εντοπισμό πιθανών παραβιάσεων του δικαίου της ΕΕ από χώρες της ΕΕ. Μας βοηθούν να διασφαλίσουμε την ορθή εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ σε όλους τους τομείς. Όσον αφορά την εξέταση των καταγγελιών, η Επιτροπή είναι σε μεγάλο βαθμό ελεύθερη να αποφασίζει αν και πότε θα κινήσει διαδικασία επί παραβάσει.Κύριος σκοπός της διαδικασίας επί παραβάσει είναι να διασφαλιστεί ότι οι χώρες της ΕΕ εφαρμόζουν γενικώς ορθά το δίκαιο της ΕΕ. Σκοπός δεν είναι η αντιμετώπιση ατομικών προβλημάτων.Η διαδικασία επί παραβάσει δεν συνεπάγεται ποτέ από μόνη της την παροχή άμεσης, προσωπικής έννομης προστασίας ή αποζημίωσης. Για τον σκοπό αυτό, πρέπει να απευθυνθείτε στις αρμόδιες εθνικές αρχές, όπως τα δικαστήρια.Ωστόσο, οι πληροφορίες που κοινοποιείτε στην καταγγελία σας μπορεί να μας βοηθήσουν να θεραπεύσουμε μια γενική κατάσταση όπου το δίκαιο της ΕΕ εφαρμόζεται εσφαλμένα, προς όφελος πολλών ατόμων και επιχειρήσεων στην οικεία χώρα.Τι είναι το δίκαιο της ΕΕ;Το δίκαιο της ΕΕ είναι το σύνολο των κανόνων που αποφασίζονται σε επίπεδο ΕΕ και ισχύουν σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Περιλαμβάνει διεθνείς συμφωνίες, τις συνθήκες της ΕΕ, κανονισμούς, οδηγίες, αποφάσεις, συστάσεις και γνώμες.Το δίκαιο της ΕΕ δεν διέπει κάθε πτυχή της ζωής σας. Ορισμένοι τομείς εμπίπτουν αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των εθνικών κυβερνήσεων, όπως ο πολεοδομικός σχεδιασμός και οι περισσότερες πτυχές του ποινικού και του αστικού δικαίου.Δεν είστε βέβαιοι αν το δίκαιο της ΕΕ εφαρμόζεται στην περίπτωσή σας;Παραβίαση του δικαίου της ΕΕΜπορεί να λάβει τη μορφή οποιασδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις που αντιβαίνουν στο δίκαιο της ΕΕ:εθνικός νόμος, κανονιστική διάταξη ή διοικητικό μέτροαπουσία νόμου, κανονιστικής διάταξης ή διοικητικού μέτρουπρακτική που ακολουθείται από εθνική αρχή χώρας της ΕΕ.Για παράδειγμα, εάν το δίκαιο της ΕΕ ορίζει ότι τα ντιζελοκίνητα αυτοκίνητα δεν επιτρέπεται να εκπέμπουν περισσότερο από 1 γραμμάριο μονοξειδίου του άνθρακα ανά χιλιόμετρο, θεωρείται ότι υπάρχει παραβίασή του εάν:χώρα της ΕΕ έχει θεσπίσει νόμο που επιβάλλει μόνο υψηλότερο όριοχώρα της ΕΕ δεν έχει θεσπίσει νόμο που να επιβάλλει κάποιο όριοχώρα της ΕΕ έχει θεσπίσει νόμο για την επιβολή αυτού του ορίου, αλλά οι αρχές της δεν τον εφαρμόζουν στην πράξη. Τι δεν μπορεί να κάνει η Επιτροπή; Η Επιτροπή δεν έχει την εξουσία:να ενεργήσει σε σχέση με τις ακόλουθες κατηγορίες καταγγελιών:κατά πράξεων ιδιωτικών φορέων ή ιδιωτών στις οποίες δεν εμπλέκονται εθνικές αρχές που αφορούν ζητήματα που δεν εμπίπτουν στο δίκαιο της ΕΕ (παραπομπή στην ενότητα «Τι είναι το δίκαιο της ΕΕ;»)κατά χωρών που δεν είναι μέλη της ΕΕκατά άλλων διεθνών οργανισμών (π.χ. ΝΑΤΟ, ΟΗΕ, Συμβούλιο της Ευρώπης)να σας προσφέρει ατομική έννομη προστασία ή αποζημίωση για ζημίες που έχετε υποστείνα αναλάβει ρόλο λήψης αποφάσεων στη θέση των εθνικών αρχών ή να επανεξετάσει αποφάσεις που έλαβαν οι αρχές αυτές σε ατομικές υποθέσεις. Διεκπεραίωση καταγγελιών Η επιβολή του δικαίου της ΕΕ αποτελεί ένα από τα βασικά καθήκοντα της Επιτροπής. Για τον σκοπό αυτό, εστιάζουμε τις προσπάθειές μας στην πρόληψη της εξαρχής διάπραξης παραβιάσεων του δικαίου της ΕΕ και ενεργούμε με αποφασιστικότητα και ταχύτητα όταν σημειώνονται σοβαρές παραβιάσεις.Η ίδια προσέγγιση ισχύει και για τη διεκπεραίωση των καταγγελιών. Δεν δίνουμε συνέχεια σε κάθε καταγγελία, αλλά εστιάζουμε σε εκείνες που έχουν γενικά τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στα συμφέροντα των πολιτών και των επιχειρήσεων. Στρατηγική προσέγγιση της επιβολήςΟ καλύτερος τρόπος επιβολής του δικαίου της ΕΕ είναι η πρόληψη των παραβιάσεων. Η καθημερινή συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών της έχει καίρια σημασία για τη διασφάλιση της έγκαιρης συμμόρφωσης.Ωστόσο, σε τελική ανάλυση, οι διαδικασίες επί παραβάσει, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας παραπομπής μιας χώρας της ΕΕ στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι μερικές φορές αναγκαίες για την αντιμετώπιση σοβαρών παραβιάσεων του δικαίου της ΕΕ.Η Επιτροπή χρησιμοποιεί διαδικασίες επί παραβάσει για την αντιμετώπιση συστημικών περιπτώσεων μη συμμόρφωσης με το δίκαιο της ΕΕ και παραβιάσεων που έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων και των επιχειρήσεων.Οι εν λόγω διαδικασίες επί παραβάσει περιλαμβάνουν περιπτώσεις:μη εμπρόθεσμης ή μη ορθής μεταφοράς οδηγίας στο εθνικό δίκαιομη συμμόρφωσης με απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσηςμη πρόβλεψης διαδικασίας προσφυγής για παραβιάσεις του δικαίου της ΕΕ.Βλέπε πληροφορίες για τις αποφάσεις της Επιτροπής σχετικά με παραβάσεις.Η στρατηγική μας προσέγγιση όσον αφορά την επιβολή καθορίζεται στο έγγραφο πολιτικής του 2016 σχετικά με το δίκαιο της ΕΕ: «Καλύτερη εφαρμογή για καλύτερα αποτελέσματα» και παρέχονται αναλυτικότερες εξηγήσεις σε έγγραφο σχετικά με την «Επιβολή του δικαίου της ΕΕ για μια Ευρώπη που παράγει αποτελέσματα». Η στρατηγική αυτή αφορά τη διεκπεραίωση τόσο των καταγγελιών όσο και των διαδικασιών επί παραβάσει.Καταγγελίες που δεν εξετάζονται Η Επιτροπή δεν διερευνά τις καταγγελίες εάν το ζήτημα έχει ήδη αντιμετωπιστεί, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο από τις αρμόδιες εθνικές αρχές ή από την ίδια την Επιτροπή, ή εάν ο/η καταγγέλλων/-ουσα έχει τη δυνατότητα να το παραπέμψει απευθείας στους αρμόδιους εθνικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων των δικαστηρίων.Αυτό ισχύει για:καταγγελίες σχετικά με ατομικές καταστάσεις όπου το δίκαιο της ΕΕ δεν εφαρμόζεται ορθά, οι οποίες δεν υποδηλώνουν την ύπαρξη εκτεταμένου συστημικού προβλήματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εφόσον προβλέπεται αποτελεσματική έννομη προστασία, η Επιτροπή θα κατευθύνει τους καταγγέλλοντες στις εθνικές αρχέςπεριπτώσεις στις οποίες εθνικό δικαστήριο έχει θέσει το ίδιο ζήτημα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο διαδικασίας έκδοσης προδικαστικής απόφασηςκαταγγελίες που αναφέρουν ελλείψεις των χωρών της ΕΕ όσον αφορά τη μεταφορά οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, σε περιπτώσεις όπου το ζήτημα διερευνάται ήδη από την Επιτροπήκαταγγελίες σχετικά με ζητήματα για τα οποία η Επιτροπή έχει ήδη λάβει θέση σε νομοθετική πρόταση.Στάδια της διαδικασίας Τα στάδια για τη διεκπεραίωση των καταγγελιών και οι κανόνες για την αντιμετώπιση των καταγγελλόντων παρατίθενται στο παράρτημα του εγγράφου πολιτικής «Δίκαιο της ΕΕ»: Καλύτερη εφαρμογή για καλύτερα αποτελέσματα.Ακολουθεί γενική περιγραφή της διαδικασίας που χρησιμοποιεί η Επιτροπή για την εξέταση των καταγγελιών:Λήψη και έλεγχος: Η Επιτροπή, αφού λάβει την καταγγελία σας, ελέγχει αν πληροί τα κριτήρια για να εξεταστεί ως καταγγελία. Εάν κρίνουμε ότι το έγγραφο που υποβάλατε δεν συνιστά καταγγελία, θα εξηγήσουμε τους λόγους στην απάντησή μας (π.χ. η Επιτροπή δεν είναι αρμόδια να δώσει συνέχεια στο θέμα, η καταγγελία σας αποτελεί περισσότερο αίτημα παροχής πληροφοριών κ.λπ.). Ωστόσο, εάν το αίτημά σας είναι προσβλητικό ή άσκοπο και δεν απαιτεί ουσιαστική απάντηση, η Επιτροπή επιφυλάσσεται του δικαιώματος να μην απαντήσει.Καταχώριση και επιβεβαίωση παραλαβής: Εάν στο έγγραφό σας επικαλείστε παραβίαση του δικαίου της ΕΕ από εθνική αρχή χώρας της ΕΕ, θα λάβετε απόδειξη παραλαβής της καταγγελίας σας και αριθμό μητρώου. Κατά την επιβεβαίωση της παραλαβής, θα εξηγήσουμε τον τρόπο με τον οποίο αξιολογούμε τις καταγγελίες και τον τρόπο με τον οποίο θα χειριστούμε τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Αξιολόγηση: Θα εξετάσουμε την καταγγελία σας κυρίως με βάση τις πληροφορίες που παρέχετε. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να περιγράψετε συνοπτικά όλα τα πραγματικά περιστατικά χρησιμοποιώντας το έντυπο καταγγελίας. Η ποιότητα των πληροφοριών που παρέχετε επηρεάζει άμεσα την αξιολόγησή μας και την πιθανή συνέχεια που θα δοθεί στην καταγγελία σας. Δεν θα ζητήσουμε περισσότερες πληροφορίες, εκτός εάν η καταγγελία σας παρουσιάζει επαρκείς ενδείξεις σοβαρής παραβίασης του δικαίου της ΕΕ. Με βάση τη στρατηγική μας για την επιβολή της νομοθεσίας, θα αποφασίσουμε αν η καταγγελία θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω ή αν μπορεί να τεθεί στο αρχείο. Απόφαση: Μετά την αξιολόγηση της καταγγελίας, έχουμε τη δυνατότητα είτε να αποφασίσουμε να κινήσουμε διαδικασία επί παραβάσει κατά της οικείας χώρας της ΕΕ είτε να θέσουμε την καταγγελία οριστικά στο αρχείο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν εντοπίζουμε πιθανή παραβίαση του δικαίου της ΕΕ, μπορούμε να αποφασίσουμε να ξεκινήσουμε ανεπίσημο διάλογο με το οικείο κράτος μέλος, γνωστός ως διαδικασία EU Pilot, αντί να κινήσουμε αμέσως διαδικασία επί παραβάσει. Θα ενημερωθείτε σχετικά.Θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να λάβουμε απόφαση εντός 1 έτους από την καταχώριση της καταγγελίας σας. Εάν καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι δεν θα δοθεί περαιτέρω συνέχεια στην καταγγελία σας, θα ενημερωθείτε σχετικά. Θα εξηγήσουμε τους λόγους για τους οποίους σκοπεύουμε να θέσουμε την καταγγελία στο αρχείο και θα έχετε στη διάθεσή σας 4 εβδομάδες για να υποβάλετε περαιτέρω παρατηρήσεις, εάν το επιθυμείτε. Εάν δεν απαντήσετε ή εάν η απάντησή σας δεν περιέχει νέα στοιχεία που θα επέτρεπαν στην Επιτροπή να επανεξετάσει τη θέση της, θα επιβεβαιώσουμε το κλείσιμο του φακέλου. Δεν είναι δυνατό να προσφύγετε κατά της απόφασης της Επιτροπής να θέσει την καταγγελία στο αρχείο.Σας υπενθυμίζουμε ότι —όποια απόφαση κι αν λάβουμε— ο ρόλος της Επιτροπής είναι να μεριμνά για την ορθή τήρηση του δικαίου της ΕΕ από τις χώρες της ΕΕ και όχι να επιλύει ζητήματα σχετικά με την ατομική σας κατάσταση. Για να λάβετε προσωπική έννομη προστασία ή αποζημίωση, πρέπει να απευθυνθείτε στις αρμόδιες εθνικές αρχές. Πιστεύετε ότι η Επιτροπή δεν εξέτασε με τη δέουσα επιμέλεια την καταγγελία σας;Εάν πιστεύετε ότι η Επιτροπή δεν χειρίστηκε με τη δέουσα επιμέλεια την καταγγελία σας, μπορείτε να απευθυνθείτε στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή. Αυτό ισχύει για πτυχές όπως η μη έγκαιρη εξέταση της καταγγελίας ή η μη ενημέρωσή σας για τα διάφορα στάδια της επεξεργασίας της.Ωστόσο, όσον αφορά την ίδια την απόφαση, ο Διαμεσολαβητής μπορεί μόνο να έρθει σε επαφή μαζί σας για να βεβαιωθεί ότι η Επιτροπή εξήγησε σωστά τη θέση της. Μπορεί να ζητήσει την επανεξέταση της απόφασης μόνον εάν υπάρχουν ενδείξεις πρόδηλου σφάλματος.Ποιο είναι το ποσοστό καταγγελιών που διερευνά η Επιτροπή;Οι περισσότερες καταγγελίες δεν διερευνώνται περαιτέρω από την Επιτροπή για 3 βασικούς λόγους:η Επιτροπή δεν έχει εξουσία να ενεργήσει σχετικά με τις εν λόγω καταγγελίεςδεν έχει διαπιστωθεί παραβίαση του δικαίου της ΕΕη διαπιστωθείσα παραβίαση θα αντιμετωπιστεί καλύτερα σε εθνικό επίπεδο.Για παράδειγμα, το 2022 η Επιτροπή έδωσε συνέχεια σε καταγγελίες που αντιπροσώπευαν λιγότερο από το 5% του συνόλου των καταγγελιών (με την κίνηση έρευνας).Ωστόσο, ορισμένες φορές η Επιτροπή είναι σε θέση να περατώσει επιτυχώς σημαντικές διαδικασίες επί παραβάσει οι οποίες βασίζονται σε πληροφορίες που παρέχονται σε καταγγελίες ή που υποστηρίζονται από τις πληροφορίες αυτές, επειδή οι χώρες της ΕΕ κατάφεραν να επιτύχουν συμμόρφωση.Η Επιτροπή υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με τη διεκπεραίωση των καταγγελιών στην ετήσια έκθεσή της για την παρακολούθηση της εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ. Υποβολή καταγγελίας Επισκεφθείτε τον κατάλογο ελέγχου μας για να βεβαιωθείτε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να διερευνήσει την καταγγελία σας και συμπληρώστε το έντυπο καταγγελίας.Υποβολή καταγγελίας Πολλαπλές καταγγελίες Η Επιτροπή λαμβάνει ενίοτε μεγάλο αριθμό καταγγελιών για το ίδιο θέμα κατά της ίδιας χώρας της ΕΕ (οι λεγόμενες πολλαπλές καταγγελίες).Στις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να επικοινωνήσει με τους καταγγέλλοντες ως ομάδα, δημοσιεύοντας πληροφορίες στον εν λόγω ιστότοπο. Αυτού του είδους η επικοινωνία επιτρέπει στις υπηρεσίες της Επιτροπής να αντιδρούν γρήγορα και να ενημερώνουν τους ενδιαφερόμενους. Παρέχει επίσης τη δυνατότητα να εξεταστεί το δυνητικά ευρύτερο δημόσιο συμφέρον όσον αφορά το ζήτημα που εγείρουν οι καταγγέλλοντες.Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για ανακοινώσεις σχετικά με πολλαπλές καταγγελίες που βρίσκονται ακόμη υπό αξιολόγηση ή περατώθηκαν πρόσφατα. Χρήσιμοι σύνδεσμοι Πώς να υποβάλετε καταγγελία σε εθνικό επίπεδο.Τα δικαιώματά σας βάσει του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ —πότε εφαρμόζεται ο Χάρτης, τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση που τα δικαιώματα σας παραβιάζονται και πού μπορείτε να απευθυνθείτε για βοήθεια.Έχετε επίσης το δικαίωμα να υποβάλετε αναφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ. Ελέγξτε πρώτα αν το ζήτημά σας έχει ήδη τεθεί ενώπιον του Κοινοβουλίου. Εάν έχει ήδη τεθεί, μπορείτε να υποστηρίξετε την υπάρχουσα αναφορά. Εάν η αναφορά είναι παραδεκτή, το Κοινοβούλιο μπορεί να ζητήσει από την Επιτροπή να διεξαγάγει έρευνα. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει το αίτημα και θα απαντήσει στο Κοινοβούλιο.
Οι αρχές κάθε χώρας της ΕΕ διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διασφάλιση της έγκαιρης και ορθής εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ. Αυτό είναι απαραίτητο ώστε οι πολίτες και οι επιχειρήσεις να προστατεύονται σύμφωνα με τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί από κοινού και να επωφελούνται από αυτούς. Οι εθνικές αρχές, μεταξύ των οποίων και τα εθνικά δικαστήρια, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για την προστασία των νόμιμων δικαιωμάτων σας βάσει του δικαίου της ΕΕ.Η Επιτροπή μεριμνά ώστε οι χώρες της ΕΕ να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους βάσει του δικαίου της ΕΕ. Εάν δεν εφαρμόζουν ορθά τη νομοθεσία της ΕΕ, η Επιτροπή μπορεί να κινήσει εναντίον τους επίσημη διαδικασία επί παραβάσει. Στόχος είναι η ευθυγράμμιση των εθνικών νομοθεσιών και πρακτικών με το δίκαιο της ΕΕ.
