De Europese chipverordening zal het concurrentievermogen en de veerkracht van Europa op het gebied van halfgeleidertechnologieën en -toepassingen vergroten en bijdragen tot zowel de digitale als de groene transitie. Hiervoor zal het technologische leiderschap van Europa op dit gebied worden versterkt. Na goedkeuring door het Parlement en de Raad is de verordening op 21 september 2023 in werking getreden.
De behoefte aan maatregelen van de EU
Chips zijn strategische troeven voor belangrijke industriële waardeketens. Met de digitale transformatie ontstaan nieuwe markten voor de chipsector zoals sterk geautomatiseerde auto’s, de cloud, het internet der dingen, connectiviteit, ruimte, defensie en supercomputers.
Recente wereldwijde tekorten aan halfgeleiders leidden tot gedwongen fabriekssluitingen in een aantal sectoren, van auto’s tot medische apparatuur. Dit maakte zeer duidelijk dat de halfgeleiderwaardeketen wereldwijd extreem afhankelijk is van een zeer beperkt aantal actoren in een complexe geopolitieke context.
Volgens een enquête van de Europese Commissie verwacht de sector tegen 2030 een verdubbeling van de vraag naar chips. Dit weerspiegelt het toenemende belang van halfgeleiders voor de Europese industrie en samenleving. Het zal een uitdaging zijn om te voldoen aan deze stijgende vraag, met name gezien de huidige crisis in de levering van halfgeleiders.
In haar toespraak over de staat van de Unie van 2021 presenteerde Commissievoorzitter Ursula von der Leyen de visie voor de Europese chipstrategie, om samen een geavanceerd Europees chip-ecosysteem tot stand te brengen. Dat omvat ook productie en verbindt de Europese onderzoeks- ontwerp- en testcapaciteiten van wereldklasse met elkaar. En al in haar toespraak over de Staat van de Unie van 2022 kondigde voorzitter Von der Leyen aan dat de eerste gigafabriek voor chips in Europa de komende maanden zou opstarten.
Het leiderschap van Europa versterken
Met de Europese chipverordening zal de EU tekorten aan halfgeleiders aanpakken en het technologische leiderschap van Europa versterken. Zij zal ruim 43 miljard euro aan publieke en particuliere investeringen vrijmaken en maatregelen nemen om zich samen met de EU-lidstaten voor te bereiden op toekomstige verstoringen in de toeleveringsketen, erop te anticiperen en er snel op te reageren.
Dit zal worden verwezenlijkt op basis van drie actiepijlers:
- Het initiatief “Chips voor Europa” zal grootschalige technologische capaciteitsopbouw en innovatie ondersteunen.
- Een kader voor het stimuleren van publieke en particuliere investeringen in productiefaciliteiten zal de voorzieningszekerheid en veerkracht van de halfgeleidersector van de EU waarborgen
- Een coördinatiemechanisme via de Europese Raad voor halfgeleiders wordt het belangrijkste platform voor de coördinatie tussen de Commissie, de lidstaten en belanghebbenden.
Het doel is:
Het leiderschap van Europa op het gebied van onderzoek en technologie in de richting van kleinere en snellere chips versterken
Een kader tot stand brengen om de productiecapaciteit tegen 2030 te verhogen tot 20 % van de wereldmarkt
Capaciteit opbouwen en versterken om te innoveren op het gebied van het ontwerp, de vervaardiging en de verpakking van geavanceerde chips
Een grondig inzicht in de mondiale halfgeleidertoeleveringsketens verwerven
Het tekort aan vaardigheden aanpakken, nieuw talent aantrekken en de beschikbaarheid van geschoolde arbeidskrachten ondersteunen
Investeringen ter ondersteuning van de chipverordening
De chipverordening moet leiden tot aanvullende publieke en particuliere investeringen van ruim 15 miljard euro.
Deze investeringen zullen een aanvulling vormen op:
- bestaande programma’s en acties voor onderzoek en innovatie op het gebied van halfgeleiders, zoals Horizon Europa en het programma Digitaal Europa
- aangekondigde steun van de lidstaten
In totaal zal de chipverordening tot 2030 worden ondersteund met meer dan 43 miljard euro aan beleidsgestuurde investeringen, die zullen worden aangevuld met een vergelijkbaar bedrag aan private langetermijninvesteringen.
De chipverordening zal voorzien in:
- Investeringen in technologieën van de volgende generatie
- Toegang in heel Europa tot ontwerpinstrumenten en proeflijnen om prototypen van geavanceerde chips te vervaardigen, te testen en er experimenten mee te verrichten
- Certificeringsprocedures voor energie-efficiënte en betrouwbare chips om kwaliteit en veiligheid voor kritische toepassingen te waarborgen
- Een investeringsvriendelijker kader voor het opzetten van productiefaciliteiten in Europa
- Steun voor innovatieve start-ups, scale-ups en kmo’s bij de toegang tot aandelenfinanciering
- Bevordering van vaardigheden, talent en innovatie op het gebied van micro-elektronica
- Instrumenten om te anticiperen en reageren op tekorten en crises in de halfgeleidersector en zo de voorzieningszekerheid te waarborgen
- Opzetten van internationale partnerschappen op het gebied van halfgeleiders met gelijkgezinde landen