Landbouwers zijn van cruciaal belang, nu en in de toekomst
Dankzij de Europese agrovoedingssector hebben 450 miljoen mensen toegang tot veilig, gezond en betaalbaar voedsel.
De landbouwers in de EU vormen de ruggengraat van Europa’s zelfvoorziening op voedselgebied en zijn de motor van werkgelegenheid en duurzame groei in plattelandsgebieden. Zij leveren een belangrijke bijdrage aan onze collectieve groene transitie. Tegelijkertijd worden zij geconfronteerd met uitdagingen, zoals klimaatverandering en een concurrerende wereldmarkt. Zij hebben opmerkelijke veerkracht getoond tijdens een pandemie, een energiecrisis, de gevolgen van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne en de hoge inflatie.
We willen allemaal een bloeiende voedsel- en landbouwsector op ons hele continent, die onze landbouwers, onze burgers en ons kostbaar natuurlijk erfgoed ten goede komt. Dit verslag biedt ons een zeer solide basis voor de ontwikkeling van een nieuwe visie op voedsel en landbouw in Europa.
Afronding van de strategische dialoog
De strategische dialoog over de toekomst van de landbouw in de EU, die door voorzitter Von der Leyen in september 2023 in haar toespraak over de Staat van de Unie was aangekondigd, ging in januari 2024 van start. De dialoog bracht 29 belangrijke belanghebbenden uit de Europese agrovoedingssector, het maatschappelijk middenveld, plattelandsgemeenschappen en de academische wereld bijeen om tot een gemeenschappelijke visie op de toekomst van de landbouw- en voedselsystemen van de EU te komen.
Op 4 september 2024 ontving voorzitter Von der Leyen het eindverslag van de strategische dialoog uit handen van professor Peter Strohschneider, voorzitter van de groep. Het verslag met als titel “Een gedeeld vooruitzicht op landbouw en voedsel in Europa” bevat een beoordeling van de uitdagingen en kansen, gevolgd door een reeks aanbevelingen.
Lees meer over de dialoog, de bijeenkomsten en de deelnemers
Wat doet de EU op het gebied van landbouw?
De Europese Commissie heeft in 2023 reeds een vijfjarige steunregeling voor landbouwers opgestart in de vorm van een nieuw gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). De regeling, waarvoor 300 miljard EUR aan financiering werd vrijgemaakt, omvat sterkere stimulansen om onze landbouwers te helpen duurzamere en veerkrachtigere praktijken toe te passen. Landbouwers zullen extra worden betaald voor hun opbrengst als ze ook koolstof opslaan.
In hun strategische GLB-plannen wijzen de lidstaten meer steun toe aan degenen die er het meest behoefte aan hebben. Zo zal meer dan 10 % van de rechtstreekse betalingen van de EU, goed voor 4 miljard EUR per jaar, aan kleinere landbouwbedrijven worden toegewezen. We hebben ook de noodhulp voor natuurrampen en prijsschokken verhoogd.
Alleen al in 2023 verstrekte Europa meer dan 500 miljoen EUR buitengewone steun aan landbouwers die het zwaarst door crises werden getroffen.
In antwoord op de bezorgdheden van de landbouwers heeft de Commissie opties voorgesteld om de administratieve lasten voor de landbouwers in de EU te verlichten en werkt zij aan maatregelen om de positie van de landbouwers in de voedselketen te verbeteren en de handhaving in verband met oneerlijke handelspraktijken op te krikken. Ook heeft zij twee enquêtes gelanceerd: een eerste waarbij landbouwers en alle kleinere leveranciers in de hele voedselvoorzieningsketen hun mening kunnen geven over hun ervaringen met oneerlijke handelspraktijken, en een tweede om de standpunten van de landbouwers over de vereenvoudiging van bepaalde regels en procedures te verzamelen.
In februari 2025 presenteerde de Commissie een nieuwe visie op de toekomst van landbouw en voedselproductie in de EU, die voortbouwt op de conclusies van de strategische dialoog over dit onderwerp. Het doel is een robuuster en innovatiever voedselsysteem op te zetten dat zowel landbouwers als consumenten ten goede komt, en een aantrekkelijke, concurrerende, veerkrachtige en toekomstbestendige sector tot stand te brengen waarin voedsel en mensen centraal staan.