Tá feirmeoirí ríthábhachtach don am i láthair agus don todhchaí
A bhuí le hearnáil agraibhia na hEorpa, tá rochtain ag 450 milliún duine ar bhia sábháilte sláintiúil inacmhainne.
Is iad feirmeoirí an Aontais cnámh droma neamhspleáchas bia na hEorpa, agus cuireann siad go mór le poist agus le fás inbhuanaithe i gceantair thuaithe. Tá siad ag cur go mór lenár n-aistriú glas comhchoiteann. Ag an am céanna tá dúshláin rompu, amhail an t-athrú aeráide agus margadh domhanda iomaíoch. Léirigh siad athléimneacht iontach le linn paindéime, géarchéim fuinnimh, iarmhairtí chogadh foghach na Rúise i gcoinne na hÚcráine, agus boilsciú ard.
Ní mór dúinn oibriú i gcomhar leis na fir agus na mná i bhfeirmeoireacht an Aontais chun ár soláthar bia a chinntiú don todhchaí. Tá méadú ag teacht ar na dúshláin atá roimh ár bhfeirmeoirí: is é sin an fáth ar mian linn idirphlé straitéiseach a sheoladh maidir le todhchaí na talmhaíochta san Aontas. Táim lánchinnte gur féidir leis an talmhaíocht agus le cosaint an domhain nádúrtha a bheith fite fuaite ina chéile. Tá an dá rud ag teastáil uainn.
Seoladh an Idirphlé Straitéisigh
I bhfianaise na ndúshlán atá ag dul i méid, tá an tAontas ag lorg na mbealaí is fearr chun tacú le feirmeoirí an Aontais agus chun beartais talmhaíochta an Aontais a oiriúnú, agus riachtanais na bhfeirmeoirí á gcur san áireamh.
Chun an méid sin a bhaint amach, mar a gealladh ina haitheasc ar Staid an Aontais i mí Mheán Fómhair 2023, sheol an tUachtarán von der Leyen an tIdirphlé Straitéiseach maidir le Todhchaí na Talmhaíochta.
Tá an Coimisiún Eorpach ag tabhairt feirmeoirí, úinéirí siopaí bia áitiúil, miondíoltóirí Eorpacha, eagraíochtaí tomhaltóirí, grúpaí comhshaoil, institiúidí airgeadais, agus lucht acadúil le chéile chun smaointe a chomhroinnt agus chun éisteacht le riachtanais na bhfeirmeoirí.
Ceapadh an tOllamh Peter Strohschneider mar chathaoirleach ar an Idirphlé, bunaithe ar a thaithí dhomhain fhada go háirithe mar chathaoirleach ar an gCoimisiún um Thodhchaí na Talmhaíochta de chuid rialtas Cónaidhme na Gearmáine.
Tionóladh an chéad chruinniú den Idirphlé Straitéiseach maidir leis an Talmhaíocht an 25 Eanáir 2024.
Dátaí na seisiún iomlánach:
- Seisiún iomlánach 125 Eanáir
- Seisiún iomlánach 211-12 Márta
- Seisiún iomlánach 322-23 Aibreán
- Seisiún iomlánach 411-12 Meitheamh
- Seisiún iomlánach 59-10 Iúil
- Agrai-éiceolaíocht na hEorpa (AEEU)
- Biúró Eorpach na gCumann Tomhaltóirí (BEUC)
- BirdLife Europe (BirdLife)
- Conseil Européen des Jeunes Agriculteurs (CEJA)
- An Coiste Idirchaidrimh Eorpach um Thalmhaíocht agus Trádáil agraibhia (CELCAA)
- Comharchumainn talmhaíochta Eorpacha (COGECA)
- Feirmeoirí na hEorpa (COPA)
- Comhlachas Eorpach na gComharbhanc (EACB)
- Comhordú Eorpach Via Campesina (ECVC)
- An Biúró Eorpach Comhshaoil (EEB)
- Cónaidhm Eorpach na gCeardchumann Bia, Talmhaíochta agus Turasóireachta (EFFAT)
- An Banc Eorpach Infheistíochta (BEI)
- Comhlachas Eorpach LEADER um Fhorbairt Tuaithe (ELARD)
- Eagraíocht Úinéirí Talún na hEorpa (ELO)
- An Tionscnamh Eorpach um Thaighde Talmhaíochta (EURAGRI)
- EuroCommerce: miondíol agus mórdhíol (EuroCommerce)
- An Grúpa Euro um Ainmhithe
- Comhlachas Eorpach na mBith-Thionscal (EuropaBio)
- Euroseeds
- Cónaidhm na mBanc Eorpach Bia (FEBA)
- Leasacháin na hEorpa
- FoodDrinkEurope
- Seirbhísí Bia na hEorpa (FSE)
- Grúpa Eorpach na bhFostóirí maidir le hEagraíochtaí Gairmiúla Talmhaíochta (GEOPA)
- Greenpeace na hEorpa
- Cónaidhm Idirnáisiúnta na nGluaiseachtaí Talmhaíochta, Grúpa Réigiúnach an Aontais (Táirgí Orgánacha na hEorpa, IFOAM)
- Óige na Tuaithe san Eoraip
- Bia Mall
- Ollscoil Wageningen
Cuspóir an Idirphlé
Tá an tIdirphlé ríthábhachtach chun comhthuiscint a fhorbairt ar chóras feirmeoireachta agus bia an Aontais amach anseo. Tugtar aghaidh ann ar na dúshláin agus ar na deiseanna seo a leanas:
- An dóigh ar féidir linn ionchais níos fearr a thabhairt dár bhfeirmeoirí agus do na pobail tuaithe ina bhfuil cónaí orthu, caighdeán cóir maireachtála san áireamh
- An dóigh ar féidir linn tacú leis an talmhaíocht laistigh de shrianta an phláinéid agus a éiceachórais
- An dóigh ar féidir linn leas níos fearr a bhaint as na deiseanna ollmhóra a chuireann an t-eolas agus an nuálaíocht theicneolaíoch ar fáil
- An dóigh ar féidir linn todhchaí gheal rathúil a chur chun cinn do chóras bia na hEorpa i ndomhan iomaíoch
Deis atá san Idirphlé chun éisteacht le dearcthaí, uaillmhianta, ábhair imní agus réitigh na bhfeirmeoirí agus na bpríomhpháirtithe leasmhara eile ó gach cearn den slabhra agraibhia, agus é d’aidhm aige teacht ar chomhthuiscint do thodhchaí earnáil agraibhia an Aontais.
Éist leis an eipeasóid is déanaí den phodchraoladh #FoodForEurope.
Míníonn an tOllamh Strohschneider, cathaoirleach an Idirphlé Straitéisigh maidir le todhchaí na talmhaíochta san Aontas an méid seo a leanas:
- Cuspóirí an phlé
- Céimeanna an phróisis seo
- Na dúshláin atá romhainn
An 11 agus an 12 Márta, tionóladh an dara seisiún iomlánach den Idirphlé Straitéiseach maidir le todhchaí na talmhaíochta san Aontas sa Bhruiséil. Sheol Uachtarán an Choimisiúin, Ursula von der Leyen, an tIdirphlé Straitéiseach sin an 25 Eanáir agus tá sé faoi lán tseoil, le rannpháirtíocht ghníomhach 29 bpáirtí leasmhar, iad á gcomhordú faoi chathaoirleacht an Ollaimh Peter Strohschneider.
An méid atá ar siúl ag an Aontas Eorpach maidir leis an talmhaíocht
Tá córas tacaíochta 5 bliana seolta cheana féin ag an gCoimisiún Eorpach d’fheirmeoirí i bhfoirm Comhbheartas Talmhaíochta (CBT) nua in 2023. Tugadh maoiniú €300 billiún dó agus tá dreasachtaí níos láidre san áireamh ann chun cabhrú lenár bhfeirmeoirí cleachtais níos inbhuanaithe agus níos athléimní a ghlacadh. Íocfar breis airgid le feirmeoirí as a dtoradh má stórálann siad carbón freisin.
Ina bpleananna straitéiseacha CBT, tá na Ballstáit ag díriú leibhéil tacaíochta níos láidre orthu siúd is mó a bhfuil sí de dhíth orthu. Mar shampla, déanfar níos mó ná 10% d’íocaíochtaí díreacha an Aontais, is é sin €4 bhilliún in aghaidh na bliana, a ath-leithdháileadh ar fheirmeacha beaga. Chomh maith leis sin, chuireamar leis an tacaíocht éigeandála i leith tubaistí nádúrtha agus suaití praghsanna.
In 2023, chuir an Eoraip cúnamh eisceachtúil os cionn €500 milliún ar fáil do na feirmeoirí is mó atá thíos le géarchéimeanna.
Mar fhreagairt ar ábhair imní na bhfeirmeoirí, tá roghanna curtha i láthair ag an gCoimisiún chun an t-ualach riaracháin ar fheirmeoirí an Aontais a laghdú, agus tá sé ag obair ar ghníomhaíochtaí chun seasamh na bhfeirmeoirí sa bhiashlabhra a fheabhsú agus chun forfheidhmiú i gcoinne cleachtais éagóracha trádála a fheabhsú. Tá dhá shuirbhé seolta aige freisin: an chéad cheann lenar féidir le feirmeoirí agus le gach soláthraí beag ar fud shlabhra an tsoláthair bia a dtuairimí a chomhroinnt maidir lena dtaithí ar chleachtais éagóracha trádála, agus an dara ceann chun tuairimí feirmeoirí a bhailiú maidir le rialacha agus nósanna imeachta áirithe a shimpliú.