Czym jest akt o usługach cyfrowych?
Akt o usługach cyfrowych reguluje działanie pośredników internetowych i platform internetowych, takich jak platformy handlowe, sieci społecznościowe, platformy udostępniania treści, sklepy z aplikacjami oraz portale z ofertami podróży i zakwaterowania. Akt ma na celu przede wszystkim zwalczanie dezinformacji oraz nielegalnych i szkodliwych działań w internecie. Zapewnia on użytkownikom bezpieczeństwo, chroni ich podstawowe prawa oraz tworzy sprawiedliwe i otwarte środowisko platform internetowych.
Główne cele aktu o usługach cyfrowych
Akt o usługach cyfrowych wprowadza jasne i proporcjonalne przepisy, mające na celu ochronę konsumentów i ich praw podstawowych. Sprzyja innowacjom, konkurencyjności i wzrostowi gospodarczemu oraz ułatwia mniejszym platformom, MŚP i przedsiębiorstwom typu start-up działalność na większą skalę. Przepisy te ustanawiają nową równowagę pod względem roli poszczególnych uczestników interakcji online: użytkowników, platform i organów publicznych. Podstawą zmian są wartości europejskie, zgodnie z którymi dobro obywateli stoi na pierwszym miejscu.
- skuteczniejsza ochrona praw podstawowych
- większa kontrola i swoboda wyboru
- lepsza ochrona dzieci w sieci
- mniejsze ryzyko trafienia na nielegalne treści
- pewność prawa
- jednolite przepisy w całej UE
- prostsze podejmowanie i rozwijanie działalności w Europie
- dostęp do rynków całej UE za pośrednictwem platform
- równe szanse w starciu z dostawcami nielegalnych treści
- większa demokratyczna kontrola i nadzór nad platformami systemowymi
- mniejsze ryzyko systemowe m.in. pod względem manipulacji i dezinformacji
Jakich usług dotyczą nowe przepisy?
Akt o usługach cyfrowych dotyczy internetowych usług pośrednich, z których każdego dnia korzystają miliony Europejczyków. Obowiązki różnych podmiotów zostały określone stosownie do ich roli, udziału w rynku i siły oddziaływania na ekosystem cyfrowy.
The pyramid chart shows which providers are regulated by the Digital Services Act. On top of the pyramid are very large online platforms, followed by online platforms, hosting services and intermediary services at the bottom.
- Bardzo duże platformy i wyszukiwarki internetowe stwarzają szczególne zagrożenie, jeśli chodzi o upowszechnianie treści nielegalnych i szkodliwych społecznie. Szczegółowe przepisy dotyczą platform, z których korzysta ponad 10 proc. Europejczyków, czyli 45 mln konsumentów. Ich listę można znaleźć na stronie DSA: Bardzo duże platformy internetowe i wyszukiwarki.
- Platformy internetowe, takie jak platformy handlowe, sklepy z aplikacjami, społecznościowe platformy współpracy i platformy serwisów społecznościowych, ułatwiają nawiązywanie transakcji między sprzedawcami i konsumentami.
- Usługi hostingowe, takie jak hosting w chmurze i hosting stron internetowych (w tym również platformy online).
- Usługi pośrednictwa oferujące infrastrukturę sieciową: dostawcy internetu i rejestracja domen (w tym również usługi hostingowe).
Nowych unijnych przepisów będą musieli przestrzegać wszyscy usługodawcy internetowi działający na unijnym rynku, bez względu na to, czy mają siedzibę w UE czy poza nią. Obowiązki mikro- i małych przedsiębiorstw będą proporcjonalne do ich wyników i udziału w rynku, co nie oznacza, że będą one całkiem zwolnione z odpowiedzialności. Ponadto nawet te mikro- i małe przedsiębiorstwa, które znacząco rozszerzą swoją działalność, będą mogły korzystać ze specjalnego zwolnienia z szeregu wymogów w okresie przejściowym trwającym 12 miesięcy.
Akt o usługach cyfrowych wchodzi w życie
Od 17 lutego 2024 r. przepisy aktu o usługach cyfrowych mają zastosowanie do wszystkich platform. Od końca sierpnia 2023 r. przepisy obowiązywały już wybrane platformy o liczbie użytkowników w UE większej niż 45 mln (10 proc. ludności UE) – tzw. bardzo duże platformy internetowe i bardzo duże wyszukiwarki internetowe.
Egzekwowanie aktu o usługach cyfrowych należeć będzie do Komisji Europejskiej oraz organów krajowych, które będą nadzorować przestrzeganie przepisów przez platformy z siedzibą na ich terytorium. Zadaniem Komisji będzie przede wszystkim monitorowanie i egzekwowanie dodatkowych obowiązków nałożonych na bardzo duże platformy internetowe i bardzo duże wyszukiwarki internetowe – chodzi na przykład o stosowanie środków zmniejszania ryzyka systemowego.
Ramy egzekwowania prawa na podstawie aktu o usługach cyfrowych