Soorten financiële instrumenten
Er zijn verschillende soorten financiële instrumenten
- eigen en vreemd vermogen
- leninggaranties en risicokapitaal
- faciliteiten voor capaciteitsopbouw en risicodeling
Zo geeft de EU leningen aan bedrijven voor allerlei investeringen in onderzoek en innovatie. Daarnaast stelt de EU zich garant zodat begunstigden makkelijker of goedkoper bij een bank of andere instelling geld kunnen lenen. De EU kan ook financieel deelnemen aan een project door eigenaar te worden van onderdelen ervan. Financiële instrumenten kunnen ook worden gecombineerd met subsidies.
Financiële instrumenten worden uitgevoerd in partnerschap met openbare en particuliere instellingen zoals banken, durfkapitaalondernemers of angel-investeerders. Deze instellingen leggen de precieze financieringsvoorwaarden vast: bedrag, looptijd, rentevoeten en vergoedingen.
Een aanvrager die via financieringsinstrumenten van de EU middelen ontvangt, moet de intermediaire financiële instelling in staat stellen de nodige zorgvuldigheid te betrachten, met inbegrip van controles en inspecties ter plaatse. Niet-naleving leidt tot vertraging of weigering van financiering.
Financiering onder gedeeld beheer met de lidstaten
Financiële instrumenten kunnen door de EU worden verstrekt via financiële intermediairs in de lidstaten (gedeeld beheer) om haar beleid en programma’s te ondersteunen. Zowel start-ups en micro-ondernemingen als grotere bedrijven kunnen zo financiering ontvangen.
Financiering voor ondernemers en bedrijven
Financiering in het kader van het partnerschap met de Europese Investeringsbank
De Europese Investeringsbank (EIB) biedt leningen, garanties, kapitaalinvesteringen en adviesdiensten aan. Ook wel de "leenarm" van de Europese Unie genoemd, werkt zij nauw samen met andere EU-instellingen om het EU-beleid in meer dan 140 landen over de hele wereld te ondersteunen.
De EIB-groep is ook belast met de uitvoering van 75% van het InvestEU-programma, dat voortbouwt op het succesvolle model van het investeringsplan voor Europa (het plan-Juncker). Het Europees Fonds voor strategische investeringen en 13 andere momenteel beschikbare financieringsinstrumenten worden hierin gecombineerd tot één instrument. Door garanties uit de EU-begroting te gebruiken om andere investeerders aan te trekken, vergroot het InvestEU-fonds het potentieel van de EU om investeringen te ondersteunen, verder.
Het Europees Investeringsfonds (EIF), dat deel uitmaakt van de EIB-groep, ondersteunt de Europese kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) door hen te helpen toegang te krijgen tot financiering. Via het EIF voeren kmo’s hun activiteiten uit met eigen middelen of met middelen van de Europese Investeringsbank, de Europese Commissie, de EU-lidstaten of andere derden.
Financieringsmogelijkheden bij de Europese Investeringsbank
Toegang tot financiering – financiële intermediairs van het EIF
Meer informatie over het InvestEU-programma
Financiering in het kader van NextGenerationEU
In het kader van NextGenerationEU, het tijdelijke herstelinstrument van 806,9 miljard euro (in lopende prijzen) en een nieuwigheid in de EU-begroting 2021-2027, worden de middelen rechtstreeks beheerd door de Europese Commissie, maar verdeeld via de lidstaten. Om de nodige middelen voor NextGenerationEU aan te trekken, zal de Commissie namens de EU op de kapitaalmarkten lenen.
Het grootste deel van de middelen van NextGenerationEU zal worden besteed via de faciliteit voor herstel en veerkracht (RRF) . De lidstaten krijgen 723,8 miljard euro aan leningen en subsidies (in lopende prijzen) om de economische en sociale gevolgen van de coronapandemie te verzachten en de Europese economieën en samenlevingen duurzamer en, veerkrachtiger te maken en beter voor te bereiden op de uitdagingen en kansen van de groene en de digitale transitie. Op basis van hun plannen voor herstel en veerkracht krijgen de lidstaten toegang tot de faciliteit voor herstel en veerkracht. Vanwege het uitzonderlijke karakter ervan zal de faciliteit voor herstel en veerkracht volgens specifieke procedures worden uitgevoerd. De middelen zullen rechtstreeks aan de EU-landen worden uitbetaald op basis van de voortgang bij de uitvoering van de nationale herstel- en weerbaarheidsplannen.
De plannen moeten een doeltreffend antwoord vormen op de uitdagingen die in het Europees semester zijn geïdentificeerd, met name de landspecifieke aanbevelingen die de Raad heeft goedgekeurd. Informatie over de uitvoering van de faciliteit voor herstel en veerkracht (RRF) door de lidstaten is beschikbaar ter referentie.