Είδη χρηματοδοτικών μέσων
Υπάρχουν διάφορα είδη χρηματοδοτικών μέσων
- ίδια κεφάλαια και χρέος
- δανειακές εγγυήσεις και επιχειρηματικά κεφάλαια
- μηχανισμοί δημιουργίας ικανοτήτων και μηχανισμοί με επιμερισμό των κινδύνων
Για παράδειγμα, η ΕΕ χορηγεί δάνεια σε επιχειρήσεις κάθε μορφής για επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία. Παρέχει επίσης εγγυήσεις για να βοηθήσει τους δικαιούχους να λάβουν δάνεια ευκολότερα ή με καλύτερους όρους από τις τράπεζες και άλλους δανειοδότες. Εξάλλου, η ΕΕ μπορεί να συμμετέχει χρηματοδοτικά σε ένα έργο κατέχοντας τμήματά του. Τα χρηματοδοτικά μέσα μπορούν επίσης να συνδυάζονται με επιχορηγήσεις.
Τα χρηματοδοτικά μέσα εφαρμόζονται σε συνεργασία με δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα, όπως τράπεζες, επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων ή «επιχειρηματικούς αγγέλους». Τα εν λόγω χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθορίζουν τους ακριβείς όρους χρηματοδότησης — το ποσό, τη διάρκεια, τα επιτόκια και τα τέλη.
Ο αιτών που λαμβάνει κονδύλια μέσω χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ πρέπει να επιτρέπει στον ενδιάμεσο χρηματοπιστωτικό οργανισμό να επιδεικνύει τη δέουσα επιμέλεια, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων. Η μη συμμόρφωση θα έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση ή την άρνηση χρηματοδότησης.
Χρηματοδότηση στο πλαίσιο επιμερισμένης διαχείρισης με τα κράτη μέλη
Τα χρηματοδοτικά μέσα μπορούν να παρέχονται από την ΕΕ μέσω ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών οργανισμών στα κράτη μέλη (επιμερισμένη διαχείριση) για τη στήριξη των πολιτικών και των προγραμμάτων της. Από αυτό το είδος χρηματοδότησης μπορούν να επωφεληθούν τόσο οι νεοσύστατες επιχειρήσεις, όσο και οι πολύ μικρές αλλά και οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Πρόσβαση σε χρηματοδότηση με την υποστήριξη της ΕΕ
Χρηματοδότηση στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) προσφέρει δάνεια, εγγυήσεις, επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου και συμβουλευτικές υπηρεσίες. Αποκαλούμενη και «δανειοδοτικό σκέλος» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεργάζεται στενά με άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ για τη στήριξη των ενωσιακών πολιτικών σε περισσότερες από 140 χώρες ανά τον κόσμο.
Ο όμιλος ΕΤΕπ είναι επίσης υπεύθυνος για την υλοποίηση του 75 % του προγράμματος InvestEU, το οποίο βασίζεται στο επιτυχημένο μοντέλο του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη (σχέδιο Γιούνκερ). Θα συμπεριλάβει στο ίδιο πλαίσιο το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων και 13 χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ που είναι επί του παρόντος διαθέσιμα. Χρησιμοποιώντας τις εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την προσέλκυση άλλων επενδυτών, το Ταμείο InvestEU αυξάνει περαιτέρω το δυναμικό της ΕΕ για στήριξη των επενδύσεων.
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ), το οποίο αποτελεί μέρος του Ομίλου ΕΤΕπ, στηρίζει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) της Ευρώπης, βοηθώντας τες να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Μέσω του ΕΤαΕ, οι ΜΜΕ εκτελούν τις δραστηριότητές τους χρησιμοποιώντας είτε ίδιους πόρους είτε εκείνους που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη της ΕΕ ή άλλα τρίτα μέρη.
Ευκαιρίες χρηματοδότησης με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων
Πρόσβαση σε χρηματοδότηση — ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί του ΕΤαΕ
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα InvestEU
Χρηματοδότηση στο πλαίσιο του NextGenerationEU
Στο πλαίσιο του NextGenerationEU —του προσωρινού μέσου ανάκαμψης ύψους 806,9 δισ. EUR (σε τρέχουσες τιμές) και μιας καινοτομίας στον προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027— τα κονδύλια τελούν υπό την άμεση διαχείριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά υλοποιούνται μέσω των κρατών μελών. Η Επιτροπή θα δανειστεί από τις κεφαλαιαγορές εξ ονόματος της ΕΕ, ούτως ώστε να συγκεντρώσει τα αναγκαία κεφάλαια για το NextGenerationEU.
Η πλειονότητα των κονδυλίων από το NextGenerationEU θα δαπανηθούν μέσω του προγράμματος του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF). 723,8 δισ. EUR σε δάνεια και επιχορηγήσεις (σε τρέχουσες τιμές) θα διατεθούν στα κράτη μέλη για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού και για να καταστούν οι ευρωπαϊκές οικονομίες και κοινωνίες πιο βιώσιμες, ανθεκτικές και καλύτερα προετοιμασμένες για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης. Τα κράτη μέλη επεξεργάζονται σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στα κονδύλια στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Λόγω του κατ’ εξαίρεση χαρακτήρα του RRF, για την εφαρμογή του θα ακολουθηθούν ειδικές διαδικασίες. Τα κονδύλια θα εκταμιεύονται απευθείας στα κράτη μέλη βάσει της προόδου στην εφαρμογή των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Τα σχέδια θα πρέπει να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις που διαπιστώθηκαν στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, ειδικότερα δε στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που εξέδωσε το Συμβούλιο. Πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) από τα κράτη μέλη είναι διαθέσιμες για αναφορά.