Nipproteġu d-demokrazija

Pakkett dwar id-Difiża tad-Demokrazija

Il-pakkett dwar id-Difiża tad-Demokrazija, imressaq fit-12 ta’ Diċembru 2023, jintroduċi:

• komunikazzjoni li tirrevedi l-ħidma li saret taħt il-Pjan ta’ Azzjoni għad-Demokrazija Ewropea
• proposta leġiżlattiva biex jiġu stabbiliti standards komuni ta’ trasparenza u responsabbiltà għal attivitajiet ta’ rappreżentanza ta’ gruppi ta’ interess li jfittxu li jinfluwenzaw il-proċess tat-teħid ta’ deċiżjonijiet fl-Unjoni li jitwettaq f’isem pajjiżi terzi.
• rakkomandazzjoni għall-promozzjoni ta’ elezzjonijiet ħielsa, ġusti u reżiljenti
• rakkomandazzjoni għall-promozzjoni tal-parteċipazzjoni taċ-ċittadini u tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fit-tfassil tal-politika

L-istandards komuni ta’ trasparenza għandhom l-għan li

• jipproteġu l-isfera demokratika tal-UE
• jippromwovu l-fiduċja istituzzjonali
• jipproteġu d-dibattitu pubbliku miftuħ minn interferenza moħbija

L-għan huwa li jinkiseb dan kollu ta’ hawn fuq filwaqt li jiġi żgurat ir-rispett sħiħ tad-drittijiet fundamentali u l-valuri demokratiċi permezz ta’ intervent ta’ politika proporzjonat. Biex tirfed il-pakkett, il-Kummissjoni ppubblikat ukoll ir-riżultati ta’ stħarriġ komplementari tal-Ewrobarometru dwar id-Demokrazija

X’inhu l-Pjan ta’ Azzjoni għad-Demokrazija Ewropea?

Fl-2020, il-Kummissjoni adottat il-Pjan ta’ Azzjoni għad-Demokrazija Ewropea biex tibni demokraziji aktar reżiljenti fl-UE kollha billi

• jippromwovi elezzjonijiet ħielsa u ġusti
• isaħħaħ il-libertà tal-media
• jiġġieled kontra d-diżinformazzjoni

L-involviment sinifikanti u attiv taċ-ċittadini u soċjetà ċivili attiva kienu wkoll prijoritajiet trażversali fil-pjan kollu. Fl-2023 qabel l-elezzjonijiet Ewropej li jmiss, il-Kummissjoni rrevediet l-implimentazzjoni tal-pjan ta’ azzjoni u identifikat numru ta’ oqsma fejn l-UE tista’ tkun proattiva fid-dawl tal-isfidi eżistenti u li qed jevolvu.

Skopri kif il-Pjan ta’ Azzjoni għad-Demokrazija ġie mġedded fl-Anness

Nipproteġu elezzjonijiet ħielsa u ġusti

Is-salvagwardja tad-demokrazija Ewropea tagħna teħtieġ azzjoni determinata biex jiġu protetti l-proċessi elettorali. Dan ifisser li nżommu l-elezzjonijiet ħielsa u ġusti, nippreservaw dibattitu demokratiku miftuħ, u naġġornaw is-salvagwardji diġitali.

L-azzjonijiet ewlenin f’dan il-qasam jinkludu

• leġiżlazzjoni biex tiżgura trasparenza akbar fil-qasam tal-kontenut politiku sponsorizzat (“reklamar politiku”), akkumpanjata minn miżuri ta’ appoġġ u gwida għall-partiti politiċi u l-Istati Membri
• reviżjoni tar-Regolament dwar il-finanzjament tal-partiti politiċi Ewropej
• mekkaniżmu operazzjonali konġunt ġdid għar-reżiljenza elettorali permezz tan-Network Ewropew ta’ Kooperazzjoni dwar l-Elezzjonijiet. Dan biex tinbena l-kapaċità fl-Istati Membri biex jiġu indirizzati r-riskji għall-elezzjonijiet, b’mod partikolari dwar id-diżinformazzjoni u t-theddid relatat maċ-ċibernetika, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Grupp ta’ Kooperazzjoni tal-NIS (sigurtà tas-sistemi tal-informazzjoni).

Libertà u pluraliżmu tal-media

Il-libertà u l-pluraliżmu tal-media huma essenzjali għad-demokraziji tagħna u huma minquxin fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali. Media ħielsa u pluralistika hija kruċjali biex dawk li huma fil-poter jinżammu responsabbli u biex tgħin liċ-ċittadini jieħdu deċiżjonijiet infurmati. Billi tipprovdi lill-pubbliku b’informazzjoni affidabbli, il-media indipendenti għandha rwol importanti fil-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni u l-manipulazzjoni tad-dibattitu demokratiku. It-titjib tas-sikurezza tal-ġurnalisti, il-protezzjoni tagħhom minn litigazzjoni abbużiva u t-titjib tax-xenarju ġenerali tal-pluraliżmu tal-media kienu prijoritajiet ewlenin li jiggwidaw l-azzjoni tal-UE f’dan il-qasam:

• L-Att Ewropew dwar il-Libertà tal-Media, sett ġdid ta’ regoli għall-protezzjoni tal-pluraliżmu u l-indipendenza tal-media fl-UE, daħal fis-seħħ f’Mejju 2024. L-Att jiżgura li l-media – pubblika u privata – tkun tista’ topera b’mod aktar faċli bejn il-fruntieri fis-suq intern tal-UE, mingħajr pressjoni żejda filwaqt li titqies it-trasformazzjoni diġitali tal-ispazju tal-media. L-Att jistabbilixxi wkoll kooperazzjoni aħjar tal-awtoritajiet tal-media permezz ta’ Bord Ewropew ġdid għas-Servizzi tal-Media. Is-sett il-ġdid ta’ regoli ilu japplika bis-sħiħ mit-8 ta’ Awwissu 2025.
• Fl-2022, il-Kummissjoni pproponiet inizjattivi ġodda biex ittejjeb il-protezzjoni tal-ġurnalisti u tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem minn proċedimenti tal-qorti abbużivi (SLAPPs). Id-Direttiva, li daħlet fis-seħħ f’Mejju 2024, tkopri s-SLAPPs f’materji ċivili b’implikazzjonijiet transfruntiera. Din tippermetti lill-imħallfin iwarrbu malajr kawżi manifestament infondati kontra ġurnalisti u difensuri tad-drittijiet tal-bniedem. Tistabbilixxi wkoll diversi salvagwardji u rimedji proċedurali, bħal kumpens għad-danni, u penali dissważivi għat-tnedija ta’ kawżi abbużivi. Fl-istess ħin, il-Kummissjoni adottat ukoll Rakkomandazzjoni komplementari biex tħeġġeġ lill-Istati Membri jallineaw ir-regoli tagħhom mal-liġi proposta tal-UE għall-każijiet domestiċi u fil-proċedimenti kollha, mhux biss fi kwistjonijiet ċivili. Ir-Rakkomandazzjoni tappella wkoll lill-Istati Membri biex jieħdu firxa ta’ miżuri oħra, bħat-taħriġ u s-sensibilizzazzjoni, biex jiġġieldu kontra l-SLAPPs.
• Fl-2021, il-Kummissjoni ħarġet Rakkomandazzjoni biex issaħħaħ is-sikurezza tal-ġurnalisti u professjonisti oħra tal-media. Fost l-oħrajn, ir-Rakkomandazzjoni tappella għall-ħolqien ta’ servizzi ta’ appoġġ nazzjonali indipendenti, li jinkludu helplines, pariri legali, appoġġ psikoloġiku u postijiet ta’ kenn għall-ġurnalisti u l-professjonisti tal-media li jiffaċċjaw theddid. Tappella wkoll għal protezzjoni akbar tal-ġurnalisti waqt id-dimostrazzjonijiet, sikurezza akbar online u b’mod partikolari appoġġ għall-ġurnalisti nisa. 

Il-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni u l-manipulazzjoni u l-interferenza tal-informazzjoni barranija

Il-protezzjoni tad-demokraziji tal-Ewropa mit-theddid u l-effetti dannużi tad-diżinformazzjoni, il-manipulazzjoni tal-informazzjoni u l-interferenza, b’mod partikolari minn atturi barranin, kienet prijorità tal-UE f’dawn l-aħħar snin. Id-demokraziji madwar id-dinja qed jiffaċċjaw proliferazzjoni ta’ diżinformazzjoni u operazzjonijiet ta’ interferenza barranija, li għandhom il-potenzjal li jiddestabbilizzaw l-istituzzjonijiet demokratiċi u jaggravaw id-diviżjonijiet tas-soċjetà, u b’hekk jimminaw il-fiduċja taċ-ċittadini. Dan huwa aggravat aktar mid-diġitalizzazzjoni li tippermetti t-tixrid tad-diżinformazzjoni b’veloċità u effiċjenza bla preċedent.

Skont il-Pjan ta’ Azzjoni għad-Demokrazija Ewropea, l-UE żiedet l-isforzi tagħha biex twieġeb għal dan ix-xenarju ta’ theddid li qed jevolvi, kemm domestikament kif ukoll internazzjonalment. Dan jibni fuq il-ħidma eżistenti tal-UE u għandu għeruq sodi fil-valuri u l-prinċipji Ewropej. Hu jissalvagwardja l-libertà tal-espressjoni u d-dritt tal-persuni li jaċċessaw kontenut legali.

L-azzjonijiet ewlenin f’dan il-qasam jinkludu

• kooperazzjoni msaħħa, li tibni fuq in-networks eżistenti biex tikkoordina l-azzjoni tal-UE b’rispons għal mewġa dejjem tiżdied ta’ kampanji ta’ diżinformazzjoni
• sett ta’ għodod imsaħħaħ tal-UE għall-ġlieda kontra l-manipulazzjoni tal-informazzjoni u l-interferenza minn barranin (FIMI)
• żgurar ta’ aktar responsabbiltà tal-pjattaformi online għall-prevenzjoni tat-tixrid tad-diżinformazzjoni permezz ta’ Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni msaħħaħ, li jistabbilixxi qafas koregolatorju, f’konformità mal-Att dwar is-Servizzi Diġitali

Żgurar ta’ aktar responsabbiltà tal-pjattaformi online

Wara l-gwida adottata mill-Kummissjoni fl-2021 dwar kif jista’ jissaħħaħ il-Kodiċi ta’ Prattika eżistenti tal-UE dwar id-Diżinformazzjoni, f’Ġunju 2022 ġie ffirmat Kodiċi ġdid, li jlaqqa’ flimkien kemm il-pjattaformi online ewlenin kif ukoll dawk speċjalizzati, l-industrija tar-reklamar online, ir-riċerka u s-soċjetà ċivili, kif ukoll il-verifikaturi tal-fatti. Il-Kodiċi jistabbilixxi firxa wiesgħa ta’ impenji, mid-demonetizzazzjoni sat-trasparenza sal-aċċess għad-data. B’mod importanti, il-Kodiċi għandu qafas ta’ monitoraġġ solidu u Ċentru ta’ Trasparenza biex jiżgura aktar trasparenza u responsabbiltà.

Jistabbilixxi wkoll qafas koregolatorju f’konformità mal-Att dwar is-Servizzi Diġitali (DSA), li jobbliga lill-pjattaformi online kbar ħafna u lill-magni tat-tfittxija jivvalutaw b’mod regolari r-riskji sistemiċi li s-servizzi tagħhom jistgħu jippreżentaw lis-soċjetà, inkluż ir-riskju li s-servizzi tagħhom jintużaw ħażin bħala għodda għal kampanji ta’ diżinformazzjoni.

Involviment ċiviku inklużiv u parteċipazzjoni għar-reżiljenza demokratika Ewropea

It-tisħiħ tar-rabtiet bejn in-nies u l-istituzzjonijiet demokratiċi li jirrappreżentawhom huwa l-pedament għar-reżiljenza demokratika. Il-ħolqien ta’ spazju ċiviku għall-involviment u l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini u tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fil-proċessi tat-tfassil tal-politika huwa garanzija essenzjali għar-reżiljenza tad-demokraziji tagħna, kemm fi żmien l-elezzjoni kif ukoll wara.

Taħt il-Pjan ta’ Azzjoni għad-Demokrazija Ewropea, din kienet prijorità trasversali. Il-Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa pprovdiet esperjenza siewja dwar kif jista’ jissaħħaħ l-involviment taċ-ċittadini, li wasslet għal fażi ġdida ta’ parteċipazzjoni taċ-ċittadini bil-Panels taċ-Ċittadini Ewropej issa inkorporati fil-proċess tat-tfassil tal-politika tal-Kummissjoni Ewropea.

Finanzjament għad-demokrazija

Il-Kummissjoni tkompli timmobilizza finanzjament iddedikat minn firxa wiesgħa ta’ Programmi tal-UE disponibbli biex tappoġġja l-miżuri u l-għanijiet tal-Pjan ta’ Azzjoni għad-Demokrazija Ewropea.

Xi eżempji ta’ dawn il-flussi ta’ finanzjament jinkludu 

• il-promozzjoni tal-integrità elettorali, it-tisħiħ tal-parteċipazzjoni taċ-ċittadini, l-involviment ċiviku u l-fiduċja fid-demokrazija, permezz ta’ finanzjament mill-programm dwar iċ-Ċittadini, l-Ugwaljanza, id-Drittijiet u l-Valuri; Ewropa Kreattiva; Erasmus+; u Orizzont Ewropa, Fondi ta’ Koeżjoni
• it-tisħiħ tal-finanzjament għall-organizzazzjonijiet tal-media tal-aħbarijiet fl-UE u lil hinn minnha, permezz ta’ finanzjament minn Ewropa Kreattiva; Ewropa Diġitali; Programm Ewropa Globali dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u d-Demokrazija
• il-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni bl-għan li jiġi promoss il-litteriżmu medjatiku u li ċ-ċittadini jiġu megħjuna jidentifikaw id-diżinformazzjoni permezz ta’ finanzjament minn Erasmus+ u mill-Korp Ewropew ta’ Solidarjetà

Biex tiffaċilita n-navigazzjoni fi programmi differenti, il-Kummissjoni stabbiliet portal li huwa aċċessibbli faċilment li jaġixxi bħala gateway unika għall-fondi tal-Unjoni u jippermetti li jinstabu opportunitajiet ta’ finanzjament relatati mad-demokrazija.

Inizjattivi relatati